Μεγάλος ντόρος -λέει- από τις αλλαγές του οικονομικού μοντέλου στην Κούβα. Θα εξέλθουν της ομπρέλας του Δημοσίου τομέα, περί τις 500.000 Κουβανοί για να αναζητήσουν την τύχη τους δραστηριοποιούμενοι μόνοι τους, είτε συνεταιριστικά είτε ως ελεύθεροι επαγγελματίες. Βρισκόμαστε στο 2010 και εντυπωσιαζόμαστε με πράγματα που έπρεπε να έχουν γίνει τουλάχιστον πριν από 30 χρόνια! Εμείς, τρόπος του λέγειν, περιμέναμε να κρεμαστεί ο καπιταλισμός με το σχοινί που θα παράξει για να επαληθευτεί η ρήση των προφητών για τη νομοτελειακή επικράτηση του σοσιαλισμού, που δεν ξέραμε ότι δεν ήταν και πολύ σοσιαλισμός.

Αφού δεν φτάνουμε το ταβάνι, βουρ για τον πάτο. Ο πέμπτος δρόμος για τον ελληνικό σοσιαλισμό.

ΠΑΜΕ τώρα πίσω στο 1982. Βρίσκομαι στο Ανατολικό Βερολίνο σε δημοσιογραφική αποστολή προσκεκλημένος της “Νόιες Ντόιτσλαντ” (Νέα Γερμανία) της εφημερίδας του Κομμουνιστικού κόμματος. Τη διερμηνεία στις επαφές είχαν αναλάβει ένας Έλληνας φοιτητής και την υψηλή επιστασία ο βετεράνος δημοσιογράφος Θανάσης Γεωργίου, ανταποκριτής του “Ριζοσπάστη” εκεί. Με το που συναντηθήκαμε με τον Θανάση, στο λόμπι του ξενοδοχείου στην Αλεξάντερ Πλατς, τον πείραξα. Είχε αφήσει μια μακριά μαλούρα σαν διευθυντής ορχήστρας έμοιαζε. Πώς και έτσι σύντροφε; Άσε με σε παρακαλώ. Εδώ και ένα μήνα ικετεύω έναν σύντροφο να με κουρέψει, αλλά όλο με στήνει και στα επίσημα κουρεία πρέπει να περιμένω τρεις μήνες για να πάρω σειρά! Τι θες να κάνω; Να κατέβω κάτω στην Ελλάδα να κουρευτώ και να γυρίσω πίσω; Η κουβέντα πήγε μακριά. Ήταν οδυνηρή.

ΑΝ Ο ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ δεν ήταν σε θέση να αντιληφθεί πως δεν υπάρχει κανένας λόγος τα κουρεία και τα κομμωτήρια, για παράδειγμα, να είναι κρατικά, τότε γιατί εκπλαγήκαμε που κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος; Γιατί να περιμένουμε η νέα κομμώτρια και ο κουρέας να ανταγωνίζονται για τη σοσιαλιστική πρόοδο τη στιγμή που είτε δούλευαν, είτε δεν δούλευαν, είτε χτένιζαν ωραία, είτε έκαναν πειράματα στα κεφάλια των συμπατριωτών τους , θα έπαιρναν τα ίδια λιγοστά χρήματα. Και φυσικά αυτό δεν συνέβαινε μόνο ή κυρίως στα κουρεία και τα κομμωτήρια. Απλά ήταν η αφορμή που μου έδωσε ο Θανάσης Γεωργίου για την κουβέντα μας. Για σύστημα μπετόν αρμέ, μια τεράστια αήττητη στρατιωτική μηχανή, που έσκασε σαν μπαλόνι!

ΦΥΣΙΚΑ οι ηγεσίες των κομμουνιστικών κομμάτων και ειδικότερα της Σοβιετικής Ένωσης, αφού αν δεν άναβε πράσινο φως αυτή, τίποτα δεν μπορούσε να προχωρήσει (το είδαμε στην Ουγγαρία αλλά και στην Τσεχοσλοβακία) δεν ήταν στραβές για να μην βλέπουν αυτά τα αυτονόητα ανοίγματα σε τομείς τριτευούσης σημασίας. Απλά, αν άνοιγαν τα πράγματα στα κουρεία και τα κομμωτήρια θα άρχιζε μια διαδικασία πιέσεων και από άλλους τομείς υπηρεσιών. Τα συνεργεία αυτοκινήτων, υδραυλικοί και ηλεκτρολόγοι, τζαμάδες, επιδιορθωτές ενδυμάτων κ.λπ., κ.λπ. Για να μην ανοίξει η όρεξη σε ανθρώπους που είχαν κάθε διάθεση να εργαστούν φιλότιμα και να προκόψουν περισσότερο, τίμια, με την εργασία και το ταλέντο τους, οι ηγεσίες δεν ήθελαν μπελάδες στο κεφάλι τους, προβλήματα στη δική τους εξουσία. Τα αποτελέσματα γνωστά. Πονούσαμε όταν ρωτούσαμε φίλους μας που είχαν πάει στην Κούβα για τουρισμό και ακούγαμε για την απέραντη πορνεία. Και μετά την Κούβα και τα ανοίγματα της, τι μένει; Η καθαρή Λαϊκή Δημοκρατική της Κορέας.

ΜΠΕΡΔΕΥΤΗΚΑΜΕ πολύ, είναι αλήθεια. Και δυστυχώς ακόμα μπερδεμένοι είμαστε. Κατέρρευσε ο μύθος, ένας σοσιαλισμός που δεν σεβάστηκε τις θυσίες και το αίμα εκατομμυρίων αγωνιστών. Εμείς του Δυτικού κόσμου και ακόμα ειδικότερα, εδώ στην Ελλάδα, ξέρουμε τι δεν θέλουμε, αλλά δυστυχώς, δεν ξέρουμε τι θέλουμε και κυρίως πως γίνεται αυτό που θέλουμε, ώστε να υποστηριχθεί από μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού. Το ΚΚΕ επέστρεψε πίσω και έχει φτάσει στον Στάλιν. Έχει όμως μαχητικότητα, ενιαία φυσιογνωμία που του εξασφαλίζουν μεγαλύτερο μέρος των ψήφων διαμαρτυρίας από όσες του αναλογούν. Από εδώ, στην πλευρά μας, τα ηγετικά στελέχη έχουν από μια διαφορετική άποψη. Πολλά όχι, ελάχιστες ιδέες για τη δυναμική συσπείρωση της αριστεράς, την ανάπτυξή της, τις συμμαχίες που απαιτούνται, τον αυξημένο και καθοριστικό ρόλο για ένα διαφορετικό μέλλον για τη χώρα και τον λαό της. “Αφού πτώχευσε η εργατική τάξη και τα πλατιά λαϊκά στρώματα, να πτωχεύσει και η πλουτοκρατία.” Το λέει και το φωνάζει η κ. Παπαρήγα και τελευταία έχει βρει πολλούς θαυμαστές έξω από το ΚΚΕ. Αφού δεν φτάνουμε το ταβάνι, βουρ για τον πάτο. Ο πέμπτος δρόμος για τον ελληνικό σοσιαλισμό.

Του Δημήτρη Χρήστου στην Αυγή