Η ιστορία του Αι Βασίλη
Σελίδα 1 από 1
31122009
Η ιστορία του Αι Βασίλη
Δέντρο στολίσατε, φωτάκια κρεμάσατε, δώρα αγοράσατε αλλά μάλλον ξεχάσατε να γράψετε και να στείλετε το γράμμα σας στον Άγιο Βασίλη! Ο αγαπημένος «παππούλης» των παιδικών μας χρόνων - που για εμάς λέγεται Άγιος Βασίλης, για τους Αμερικανούς Santa Claus και για τους Ολλανδούς Sinterklaas- φαίνεται πως… ξεκίνησε την «καριέρα» του χάρη σε ένα απόλυτα επιτυχημένο διαφημιστικό της Coca Cola το 1931…
Κόκκινη βελούδινη στολή, παχιά λευκή γενειάδα, ένα έλκηθρο βαρυφορτωμένο με δώρα και η πιο αγαπημένη φυσιογνωμία των παιδικών μας χρόνων έρχεται ξανά και ξανά κάθε Χριστούγεννα έστω και μέσα από τα αθώα γράμματα των παιδιών, που ζητούν παιχνίδια κάτω από το δέντρο!
Από πού όμως, ξεκίνησε ο Άγιος Βασίλης το μακρύ ταξίδι του; Σύμφωνα με τους μύθους, δύο περιοχές τον διεκδικούν. Η μία, η πιο «ελληνική» εκδοχή, αναφέρει ως γενέτειρα του αγαπημένου Αγίου, τη βιβλική Καισάρεια της Καππαδοκίας, το σημερινό Kayseri της γειτονικής Τουρκίας.
Η άλλη εκδοχή, η πιο «αμερικάνικη», αναφέρει ως γενέτειρά του την πάντα χιονισμένη Λαπωνία, όπου ο Άγιος Βασίλης διαθέτει ένα ατμοσφαιρικό εργαστήριο γεμάτο ξωτικά, στο μαγευτικό Ροβανιέμι της Λαπωνίας και πιο συγκεκριμένα στο Κορβατουντούρι, ένα χωριό που απέχει μόλις 8 χιλιόμετρα από τον Αρκτικό Κύκλο…
Ο «δικός» μας Άγιος Βασίλης
Αντίθετα με όσα πιστεύουμε από τα παιδικά μας χρόνια, ο «ελληνικός» Άγιος Βασίλης δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τη γνώριμη φιγούρα των Χριστουγέννων. Η ελληνική εκδοχή, μιλά για έναν ψηλόλιγνο νέο, που αγαπούσε την πεζοπορία, γεμάτο καλοσύνη και αγάπη που περιφέρεται σε πόλεις και χωριά κρατώντας ένα ραβδί και εύχεται καλοτυχία και καλή χρονιά σε όσους συναντά. Όσο για τη σύνδεσή του με την Πρωτοχρονιά; Η 1η Ιανουαρίου ήταν η μέρα θανάτου του Μεγάλου Βασιλείου και έτσι η ελληνική παράδοση θεώρησε, ότι ο Άγιος αυτός, θα πρέπει να συνδεθεί με την ανάγκη της τύχης και της ευλογίας για τη νέα χρονιά.
Πως όμως από την ασκητική μορφή του ψηλόλιγνου Μέγα Βασιλείου φθάσαμε στην εικόνα που έχουμε σήμερα για τον Άγιο Βασίλη; Οι περισσότεροι λαοί του κόσμου έχουν μια διαφορετική εκδοχή για τον αγαπημένο Άγιο. Για τους Ολλανδούς, ο συμπαθής άγιος με το έλκηθρο είναι ο Άγιος Νικόλαος ή Sinterklaas, όπως τον ονομάζουν, μορφή που γρήγορα διαδόθηκε και στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο. Ο Santa Claus, όπως τον ονόμασαν οι αγγλόφωνοι λαοί, γεννήθηκε κάπου στα βάθη της Τουρκίας και ήταν ο προστάτης των ανθρώπων της θάλασσας αλλά και των μικρών παιδιών.
Ο Άγιος Νικόλαος, όπως επικρατούσε να λέγεται μέχρι τότε, έφτασε στην… Αμερική τον 17ο αιώνα χάρη στους Ολλανδούς μετανάστες. Με την πάροδο των ετών, ο «Ολλανδός» Sinterklaas, μετονομάστηκε σε Santa Claus. Η πρώτη καταγραφή του ολλανδικού μύθου έγινε το 1809, από τον συγγραφέα Ουάσιγκτον Ίρβινγκ, που μιλούσε για την άφιξη ενός αγίου πάνω σε άλογο την παραμονή της γιορτής του Αγίου Νικολάου. Λίγο αργότερα, το 1823, ο ιερέας Κλέμεντ Κλαρκ Μουρ, έγραψε ένα παιδικό ποίημα σε μεγάλη εφημερίδα της Νέας Υόρκης, όπου περιέγραφε τον Άγιο Νικόλαο σαν «καλικάντζαρο» που τρύπωνε στα σπίτια από τις καμινάδες των τζακιών και ταξίδευε με έλκηθρο που έσερναν 8 ζωηροί τάρανδοι.
Και εγένετο…Santa Claus!
Ποιος όμως έβαλε την τελική πινελιά προκειμένου να αποκτήσει ο Άγιος Βασίλης την μορφή, που έχουμε όλοι σήμερα στο μυαλό μας; Δημιουργός της πιο αναγνωρίσιμης προσωπικότητας του πλανήτη ήταν ο σχεδιαστής Χάντομ Σάντμπλομ, στον οποίο ανέθεσε η εταιρεία Coca Cola, να σχεδιάσει μια συμπαθητική φιγούρα ενός καλοκάγαθου Santa Claus προκειμένου να αποτυπωθεί πάνω στα μπουκάλια του διάσημου αναψυκτικού και να… αυξηθούν οι πωλήσεις. Έτσι, χάρη σε μια εξαιρετική ιδέα του Σάντμπλομ το 1931, ο Santa Claus πήρε σάρκα και οστά…
Τα παράξενα του μύθου του Άγιου Βασίλη…
•Σύμφωνα με υπολογισμούς που έκαναν επιστήμονες, ο Άγιος Βασίλης, θα πρέπει μέσα σε 31 ώρες (λόγω διαφορετικών χρονικών ζωνών) να επισκεφθεί 98,1 εκατομμύρια σπίτια! Άρα, θα πρέπει να κάνει 822,6 επισκέψεις το δευτερόλεπτο και το έλκηθρό του να κινείται με 1.045 χλμ./ δευτερόλεπτο. Να σημειωθεί, πως η ταχύτητα του ταράνδου είναι 24 χλμ./ ώρα…
•Η φιλανδική παράδοση αναφέρει πως ο Άγιος Βασίλης, μόλις επισκέπτεται την Φιλανδία, αφήνει στην άκρη το έλκηθρό του και καβαλάει τον Ούκο, μια κατσίκα φτιαγμένη από άχυρα!
•Οι έρευνες των επιστημόνων δεν σταματούν εδώ. Έτσι λοιπόν, αν κάθε παιδί λαμβάνει ένα δώρο βάρους 1 κιλού, τότε το έλκηθρο θα πρέπει να κουβαλά 321.300 τόνους-χωρίς να υπολογίσουμε το βάρος του Άγιου Βασίλη και των αμέτρητων μπισκότων που θα καταναλώσει εκείνο το βράδυ από το κέρασμα που του έχουν αφήσει τα παιδιά κάτω από το δέντρο… Λέγεται δε, πως ο κάθε τάρανδος μπορεί να μεταφέρει το πολύ μέχρι 150 κιλά. Επομένως, στην πραγματικότητα το έλκηθρο του Άγιου Βασίλη, θα πρέπει να σέρνουν…214.200 τάρανδοι, προκειμένου να φθάσουν τα δώρα όλων των παιδιών στην ώρα τους!
πηγή:naftemporiki.gr
Κόκκινη βελούδινη στολή, παχιά λευκή γενειάδα, ένα έλκηθρο βαρυφορτωμένο με δώρα και η πιο αγαπημένη φυσιογνωμία των παιδικών μας χρόνων έρχεται ξανά και ξανά κάθε Χριστούγεννα έστω και μέσα από τα αθώα γράμματα των παιδιών, που ζητούν παιχνίδια κάτω από το δέντρο!
Από πού όμως, ξεκίνησε ο Άγιος Βασίλης το μακρύ ταξίδι του; Σύμφωνα με τους μύθους, δύο περιοχές τον διεκδικούν. Η μία, η πιο «ελληνική» εκδοχή, αναφέρει ως γενέτειρα του αγαπημένου Αγίου, τη βιβλική Καισάρεια της Καππαδοκίας, το σημερινό Kayseri της γειτονικής Τουρκίας.
Η άλλη εκδοχή, η πιο «αμερικάνικη», αναφέρει ως γενέτειρά του την πάντα χιονισμένη Λαπωνία, όπου ο Άγιος Βασίλης διαθέτει ένα ατμοσφαιρικό εργαστήριο γεμάτο ξωτικά, στο μαγευτικό Ροβανιέμι της Λαπωνίας και πιο συγκεκριμένα στο Κορβατουντούρι, ένα χωριό που απέχει μόλις 8 χιλιόμετρα από τον Αρκτικό Κύκλο…
Ο «δικός» μας Άγιος Βασίλης
Αντίθετα με όσα πιστεύουμε από τα παιδικά μας χρόνια, ο «ελληνικός» Άγιος Βασίλης δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τη γνώριμη φιγούρα των Χριστουγέννων. Η ελληνική εκδοχή, μιλά για έναν ψηλόλιγνο νέο, που αγαπούσε την πεζοπορία, γεμάτο καλοσύνη και αγάπη που περιφέρεται σε πόλεις και χωριά κρατώντας ένα ραβδί και εύχεται καλοτυχία και καλή χρονιά σε όσους συναντά. Όσο για τη σύνδεσή του με την Πρωτοχρονιά; Η 1η Ιανουαρίου ήταν η μέρα θανάτου του Μεγάλου Βασιλείου και έτσι η ελληνική παράδοση θεώρησε, ότι ο Άγιος αυτός, θα πρέπει να συνδεθεί με την ανάγκη της τύχης και της ευλογίας για τη νέα χρονιά.
Πως όμως από την ασκητική μορφή του ψηλόλιγνου Μέγα Βασιλείου φθάσαμε στην εικόνα που έχουμε σήμερα για τον Άγιο Βασίλη; Οι περισσότεροι λαοί του κόσμου έχουν μια διαφορετική εκδοχή για τον αγαπημένο Άγιο. Για τους Ολλανδούς, ο συμπαθής άγιος με το έλκηθρο είναι ο Άγιος Νικόλαος ή Sinterklaas, όπως τον ονομάζουν, μορφή που γρήγορα διαδόθηκε και στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο. Ο Santa Claus, όπως τον ονόμασαν οι αγγλόφωνοι λαοί, γεννήθηκε κάπου στα βάθη της Τουρκίας και ήταν ο προστάτης των ανθρώπων της θάλασσας αλλά και των μικρών παιδιών.
Ο Άγιος Νικόλαος, όπως επικρατούσε να λέγεται μέχρι τότε, έφτασε στην… Αμερική τον 17ο αιώνα χάρη στους Ολλανδούς μετανάστες. Με την πάροδο των ετών, ο «Ολλανδός» Sinterklaas, μετονομάστηκε σε Santa Claus. Η πρώτη καταγραφή του ολλανδικού μύθου έγινε το 1809, από τον συγγραφέα Ουάσιγκτον Ίρβινγκ, που μιλούσε για την άφιξη ενός αγίου πάνω σε άλογο την παραμονή της γιορτής του Αγίου Νικολάου. Λίγο αργότερα, το 1823, ο ιερέας Κλέμεντ Κλαρκ Μουρ, έγραψε ένα παιδικό ποίημα σε μεγάλη εφημερίδα της Νέας Υόρκης, όπου περιέγραφε τον Άγιο Νικόλαο σαν «καλικάντζαρο» που τρύπωνε στα σπίτια από τις καμινάδες των τζακιών και ταξίδευε με έλκηθρο που έσερναν 8 ζωηροί τάρανδοι.
Και εγένετο…Santa Claus!
Ποιος όμως έβαλε την τελική πινελιά προκειμένου να αποκτήσει ο Άγιος Βασίλης την μορφή, που έχουμε όλοι σήμερα στο μυαλό μας; Δημιουργός της πιο αναγνωρίσιμης προσωπικότητας του πλανήτη ήταν ο σχεδιαστής Χάντομ Σάντμπλομ, στον οποίο ανέθεσε η εταιρεία Coca Cola, να σχεδιάσει μια συμπαθητική φιγούρα ενός καλοκάγαθου Santa Claus προκειμένου να αποτυπωθεί πάνω στα μπουκάλια του διάσημου αναψυκτικού και να… αυξηθούν οι πωλήσεις. Έτσι, χάρη σε μια εξαιρετική ιδέα του Σάντμπλομ το 1931, ο Santa Claus πήρε σάρκα και οστά…
Τα παράξενα του μύθου του Άγιου Βασίλη…
•Σύμφωνα με υπολογισμούς που έκαναν επιστήμονες, ο Άγιος Βασίλης, θα πρέπει μέσα σε 31 ώρες (λόγω διαφορετικών χρονικών ζωνών) να επισκεφθεί 98,1 εκατομμύρια σπίτια! Άρα, θα πρέπει να κάνει 822,6 επισκέψεις το δευτερόλεπτο και το έλκηθρό του να κινείται με 1.045 χλμ./ δευτερόλεπτο. Να σημειωθεί, πως η ταχύτητα του ταράνδου είναι 24 χλμ./ ώρα…
•Η φιλανδική παράδοση αναφέρει πως ο Άγιος Βασίλης, μόλις επισκέπτεται την Φιλανδία, αφήνει στην άκρη το έλκηθρό του και καβαλάει τον Ούκο, μια κατσίκα φτιαγμένη από άχυρα!
•Οι έρευνες των επιστημόνων δεν σταματούν εδώ. Έτσι λοιπόν, αν κάθε παιδί λαμβάνει ένα δώρο βάρους 1 κιλού, τότε το έλκηθρο θα πρέπει να κουβαλά 321.300 τόνους-χωρίς να υπολογίσουμε το βάρος του Άγιου Βασίλη και των αμέτρητων μπισκότων που θα καταναλώσει εκείνο το βράδυ από το κέρασμα που του έχουν αφήσει τα παιδιά κάτω από το δέντρο… Λέγεται δε, πως ο κάθε τάρανδος μπορεί να μεταφέρει το πολύ μέχρι 150 κιλά. Επομένως, στην πραγματικότητα το έλκηθρο του Άγιου Βασίλη, θα πρέπει να σέρνουν…214.200 τάρανδοι, προκειμένου να φθάσουν τα δώρα όλων των παιδιών στην ώρα τους!
πηγή:naftemporiki.gr
sellos- Respected
- Αριθμός μηνυμάτων : 25978
Ηλικία : 15
Τόπος : ΑΘΗΝΑ
Ομάδα :
Registration date : 01/11/2008
Η ιστορία του Αι Βασίλη :: Σχόλια
Απ: Η ιστορία του Αι Βασίλη
Σύμβολα όπως το δέντρο που στολίζεται στις εορτές και φιγούρες όπως αυτή του γενειοφόρου άνδρα που
διαβαίνει σε ελκηθρο χιονισμένα τοπία είναι 100% παγανιστικά και συγκεκριμένα της Βόρειας Παράδοσης.
Δεν είναι άλλο παρά η συνέχεια του εορτασμού του Yule *
δηλαδή της εορτής του χειμερινού ηλιοστασίου, υπό τον (αναγκαστικό) μανδύα του χριστιανισμού.
Εκεί πάτησε η διαφημιστική καμπάνια της κόκα κόλα και
δημιουργήθηκε ένα από τα πλέον πετυχημένα σύμβολα του μάρκετιγκ!
καθόλου άσχημα δηλαδή!
* http://en.wikipedia.org/wiki/Yule
διαβαίνει σε ελκηθρο χιονισμένα τοπία είναι 100% παγανιστικά και συγκεκριμένα της Βόρειας Παράδοσης.
Δεν είναι άλλο παρά η συνέχεια του εορτασμού του Yule *
δηλαδή της εορτής του χειμερινού ηλιοστασίου, υπό τον (αναγκαστικό) μανδύα του χριστιανισμού.
Εκεί πάτησε η διαφημιστική καμπάνια της κόκα κόλα και
δημιουργήθηκε ένα από τα πλέον πετυχημένα σύμβολα του μάρκετιγκ!
καθόλου άσχημα δηλαδή!
* http://en.wikipedia.org/wiki/Yule
Πρωτοχρονιά
Η Πρωτοχρονιά γιορτάζεται σ’ όλο τον κόσμο με μεγαλοπρέπεια, λαμπρότητα και με διάφορες εκδηλώσεις. Κατά την ημέρα αυτή γίνεται ανταλλαγή επισκέψεων και δώρων και επικρατούν διάφορα έθιμα, όπως της βασιλόπιτας κ.ά., τα οποία μας κληροδότησαν οι Βυζαντινοί πρόγονοί μας, γιατί, σύμφωνα με τις πληροφορίες των αρχαίων συγγραφέων, ούτε οι Έλληνες ούτε οι Ρωμαίοι γιόρταζαν την πρώτη μέρα του χρόνου. Οι δύο αυτοί λαοί που εκπροσωπούν τον αρχαίο κόσμο, συνήθιζαν να γιορτάζουν την πρώτη ημέρα κάθε μηνός. Οι περισσότερες μάλιστα ελληνικές πόλεις δε συμφωνούσαν ούτε ως προς την αρχή του χρόνου. Το ίδιο συνέβαινε και ανάμεσα στους ανατολικούς λαούς.
Η 1η Ιανουαρίου σαν αρχή του χρόνου επικράτησε να γιορτάζεται στη Ρώμη από το 48 π.Χ., την εποχή δηλαδή του Καίσαρα, και πήρε πολλά στοιχεία από τη ρωμαϊκή γιορτή Σατουρνάλια. Από τότε την 1η Ιανουαρίου δέχτηκαν σαν Πρωτοχρονιά όλοι οι λατινογενείς λαοί, καθώς και όλοι οι ρωμαιοκρατούμενοι λαοί.
Η Ορθόδοξη όμως Εκκλησία, της εποχής κυρίως του Μεγάλου Κωνσταντίνου, επειδή ήθελε να χωρίσει τους Χριστιανούς από τους ειδωλολάτρες, απαγόρευε στους χριστιανούς να γιορτάζουν την Πρωτοχρονιά όπως εκείνοι. Τα αποτελέσματα όμως της απαγόρευσης αυτής ήταν πολύ μικρά. Απαλείφτηκαν μόνο τα στοιχεία εκείνα που έρχονταν σε τέλεια αντίθεση προς τη χριστιανική ηθική.
Η Πρωτοχρονιά λοιπόν, όπως αυτή διαμορφώθηκε κάτω από την επίδραση της Εκκλησίας και τη σύνδεσή της με τη γιορτή του Αγίου Βασιλείου, διαιωνίστηκε μέχρι σήμερα σαν λαϊκή γιορτή. Τα σημαντικότερα έθιμα αυτής είναι τα ακόλουθα:
· Η διανομή στα παιδιά δώρων, τα οποία οι νοικοκυρές παρασκευάζουν στα σπίτια. Αυτά κυρίως είναι γλυκίσματα, όπως κουραμπιέδες, μελομακάρονα κ.ά.
· Συντροφιές μικρών παιδιών από την παραμονή ψάλλουν τα κάλαντα στα σπίτια και στα μαγαζιά και μαζεύουν φιλοδωρήματα.
· Τα μεσάνυχτα της παραμονής, λίγα δευτερόλεπτα πριν από τις 12, σβήνουν τα φώτα και οι οικογένειες γύρω από το πρωτοχρονιάτικο τραπέζι ψάλλουν ύμνους, ανταλλάσσουν φιλιά και κόβουν την πατροπαράδοτη βασιλόπιτα. Εκείνος μάλιστα που βρίσκει στο κομμάτι του το νόμισμα, που είναι κρυμμένο μέσα σ’ αυτήν, θεωρείται ο τυχερός της χρονιάς.
· Πολλοί καλούν έναν που να έχει «καλό ποδαρικό» το πρωί της Πρωτοχρονιάς.
· Επίσης δε δίνουν τίποτα έξω από το σπίτι, δε ρίχνουν νερό έξω από αυτό και δεν αναφέρουν ονόματα επιβλαβών ζώων, εντόμων κ.λπ.
(Από την εγκυκλοπαίδεια 2002)
Ο Αι Βασίλης
Την ημέρα του αγίου Βασιλείου (πρωτοχρονιά) έχουμε την προσμονή ενός ταπεινού και καλού Έλληνα αγίου με τα μαύρα γένια και το σκούρο φτωχό ράσο, που έρχεται από την Καισάρεια της Καππαδοκίας (Μικρά Ασία) να ευλογήσει τα σπιτικά μας και να πάρει το δικό του κομμάτι από τη βασιλόπιτα (βγάζομε ένα του Χριστού, ένα της Παναγίας, ένα του αγίου Βασιλείου, ένα του φτωχού, ένα του σπιτιού, και μετά τα δικά μας –αν πέσει το φλουρί του Χριστού, της Παναγίας ή του αγίου Βασιλείου, το δίνουμε στην εκκλησία).
Αυτός είναι ο άγιος Βασίλειος, ο φιλάνθρωπος επίσκοπος του 4ου αιώνα μ.Χ., ο άνθρωπος των γραμμάτων ο ταπεινός και θαυματουργός (ένας από τους Τρεις Ιεράρχες), και όχι ο πονηρούλης Santa Claus που εισήχθη από την Αμερική για να διαφημίσει αναψυκτικά και την πραμάτεια των εμπόρων. Καλός είναι κι αυτός (με την άσπρη γενειάδα και το βαθύ γέλιο και την ταλαιπωρία του –λόγω κοιλίτσας– να χωρέσει από τις καμινάδες) αλλά ο δικός μας, ο ρωμιός άγιος, είναι πιο άγιος, πιο βαθύς (σε νόημα), λιγότερο διαφημιστικός αλλά όχι λιγότερο αξιαγάπητος.
Για την ιστορία αναφέρουμε ότι ο Santa Claus, ο ευρωπαϊκός «Πατέρας των Χριστουγέννων», αντιστοιχεί στον άγιο Νικόλαο και για όλες τις χώρες (εκτός από την Ελλάδα) επισκέπτεται τα σπίτια τα Χριστούγεννα. Εμείς τον δεχόμαστε την πρωτοχρονιά, γιατί είναι η μέρα της εορτής του αγίου Βασιλείου, που είναι ο δικός μας «Πατέρας των Χριστουγέννων». Η μορφή του Santa Claus που ξέρουμε πλέον όλοι διαμορφώθηκε από τον αμερικανό σκιτσογράφο Τόμας Ναστ το 1862, με βάση παλαιότερες ευρωπαϊκές παραδόσεις, ενώ το κόκκινο χρώμα της στολής του το πήρε εξαιτίας του κόκκινου χρώματος γνωστού αμερικάνικου αναψυκτικού που χρησιμοποίησε τη μορφή του σε διαφημίσεις. Αρχικά ήταν ντυμένος στα χρώματα του ουράνιου τόξου.
(Από το περιοδικό του Ρεθύμνου «Πολιτεία»)
Η βασιλόπιτα
Η πίτα, που φτιάχνουμε την παραμονή της Πρωτοχρονιάς και που κόβεται σε πανηγυρική συγκέντρωση των μελών της οικογένειας ή και άλλων συγγενών και φίλων, έχει τις ρίζες της στα αρχαία ελληνορωμαϊκά έθιμα.
Στα Κρόνια (εορτή του θεού Κ(Χ)ρόνου, που λατρεύονταν στην Ελλάδα) και στα Σατουρνάλια (saturnalia) της Ρώμης, έφτιαχναν γλυκά και πίτες, μέσα στα οποία έβαζαν νομίσματα και σε όποιον τύχαινε το κομμάτι, ήταν ο τυχερός της παρέας...
Η ορθόδοξη παράδοση συνέδεσε το έθιμο με τη Βασιλόπιτα. Και η ιστορία της έχει ως εξής. Ο Μ. Βασίλειος, για να προστατεύσει την περιφέρειά του, την Καισάρεια της Καππαδοκίας, από επιδρομή αλλοφύλων, έκανε έρανο και μάζεψε χρυσά νομίσματα και άλλα τιμαλφή, για να τα δώσει στους εχθρούς, ώστε να τους δελεάσει, για να μην λεηλατήσουν την περιοχή του. Ο εχθρός, όμως, τελικά, δεν κατόρθωσε να εισβάλει στην Καισάρεια και τα τιμαλφή έμειναν. Τότε, ο Μ. Βασίλειος είπε να φτιάξουν μικρές πίττες - ψωμάκια, μέσα στις οποίες έβαζαν και ένα χρυσό νόμισμα, ή κάτι άλλο από όλα τα πολύτιμα πράγματα που είχαν μαζευτεί. Οι πίτες αυτές μοιράστηκαν σε όλους και ο καθένας κράταγε ό,τι του τύχαινε. Πάρα πολλά έτυχαν και στα παιδιά...
(Από το βιβλίο «Ήθη, έθιμα και… άλλα» του Τιμόθεου Κ. Κιλίφη)
Η Πρωτοχρονιά γιορτάζεται σ’ όλο τον κόσμο με μεγαλοπρέπεια, λαμπρότητα και με διάφορες εκδηλώσεις. Κατά την ημέρα αυτή γίνεται ανταλλαγή επισκέψεων και δώρων και επικρατούν διάφορα έθιμα, όπως της βασιλόπιτας κ.ά., τα οποία μας κληροδότησαν οι Βυζαντινοί πρόγονοί μας, γιατί, σύμφωνα με τις πληροφορίες των αρχαίων συγγραφέων, ούτε οι Έλληνες ούτε οι Ρωμαίοι γιόρταζαν την πρώτη μέρα του χρόνου. Οι δύο αυτοί λαοί που εκπροσωπούν τον αρχαίο κόσμο, συνήθιζαν να γιορτάζουν την πρώτη ημέρα κάθε μηνός. Οι περισσότερες μάλιστα ελληνικές πόλεις δε συμφωνούσαν ούτε ως προς την αρχή του χρόνου. Το ίδιο συνέβαινε και ανάμεσα στους ανατολικούς λαούς.
Η 1η Ιανουαρίου σαν αρχή του χρόνου επικράτησε να γιορτάζεται στη Ρώμη από το 48 π.Χ., την εποχή δηλαδή του Καίσαρα, και πήρε πολλά στοιχεία από τη ρωμαϊκή γιορτή Σατουρνάλια. Από τότε την 1η Ιανουαρίου δέχτηκαν σαν Πρωτοχρονιά όλοι οι λατινογενείς λαοί, καθώς και όλοι οι ρωμαιοκρατούμενοι λαοί.
Η Ορθόδοξη όμως Εκκλησία, της εποχής κυρίως του Μεγάλου Κωνσταντίνου, επειδή ήθελε να χωρίσει τους Χριστιανούς από τους ειδωλολάτρες, απαγόρευε στους χριστιανούς να γιορτάζουν την Πρωτοχρονιά όπως εκείνοι. Τα αποτελέσματα όμως της απαγόρευσης αυτής ήταν πολύ μικρά. Απαλείφτηκαν μόνο τα στοιχεία εκείνα που έρχονταν σε τέλεια αντίθεση προς τη χριστιανική ηθική.
Η Πρωτοχρονιά λοιπόν, όπως αυτή διαμορφώθηκε κάτω από την επίδραση της Εκκλησίας και τη σύνδεσή της με τη γιορτή του Αγίου Βασιλείου, διαιωνίστηκε μέχρι σήμερα σαν λαϊκή γιορτή. Τα σημαντικότερα έθιμα αυτής είναι τα ακόλουθα:
· Η διανομή στα παιδιά δώρων, τα οποία οι νοικοκυρές παρασκευάζουν στα σπίτια. Αυτά κυρίως είναι γλυκίσματα, όπως κουραμπιέδες, μελομακάρονα κ.ά.
· Συντροφιές μικρών παιδιών από την παραμονή ψάλλουν τα κάλαντα στα σπίτια και στα μαγαζιά και μαζεύουν φιλοδωρήματα.
· Τα μεσάνυχτα της παραμονής, λίγα δευτερόλεπτα πριν από τις 12, σβήνουν τα φώτα και οι οικογένειες γύρω από το πρωτοχρονιάτικο τραπέζι ψάλλουν ύμνους, ανταλλάσσουν φιλιά και κόβουν την πατροπαράδοτη βασιλόπιτα. Εκείνος μάλιστα που βρίσκει στο κομμάτι του το νόμισμα, που είναι κρυμμένο μέσα σ’ αυτήν, θεωρείται ο τυχερός της χρονιάς.
· Πολλοί καλούν έναν που να έχει «καλό ποδαρικό» το πρωί της Πρωτοχρονιάς.
· Επίσης δε δίνουν τίποτα έξω από το σπίτι, δε ρίχνουν νερό έξω από αυτό και δεν αναφέρουν ονόματα επιβλαβών ζώων, εντόμων κ.λπ.
(Από την εγκυκλοπαίδεια 2002)
Ο Αι Βασίλης
Την ημέρα του αγίου Βασιλείου (πρωτοχρονιά) έχουμε την προσμονή ενός ταπεινού και καλού Έλληνα αγίου με τα μαύρα γένια και το σκούρο φτωχό ράσο, που έρχεται από την Καισάρεια της Καππαδοκίας (Μικρά Ασία) να ευλογήσει τα σπιτικά μας και να πάρει το δικό του κομμάτι από τη βασιλόπιτα (βγάζομε ένα του Χριστού, ένα της Παναγίας, ένα του αγίου Βασιλείου, ένα του φτωχού, ένα του σπιτιού, και μετά τα δικά μας –αν πέσει το φλουρί του Χριστού, της Παναγίας ή του αγίου Βασιλείου, το δίνουμε στην εκκλησία).
Αυτός είναι ο άγιος Βασίλειος, ο φιλάνθρωπος επίσκοπος του 4ου αιώνα μ.Χ., ο άνθρωπος των γραμμάτων ο ταπεινός και θαυματουργός (ένας από τους Τρεις Ιεράρχες), και όχι ο πονηρούλης Santa Claus που εισήχθη από την Αμερική για να διαφημίσει αναψυκτικά και την πραμάτεια των εμπόρων. Καλός είναι κι αυτός (με την άσπρη γενειάδα και το βαθύ γέλιο και την ταλαιπωρία του –λόγω κοιλίτσας– να χωρέσει από τις καμινάδες) αλλά ο δικός μας, ο ρωμιός άγιος, είναι πιο άγιος, πιο βαθύς (σε νόημα), λιγότερο διαφημιστικός αλλά όχι λιγότερο αξιαγάπητος.
Για την ιστορία αναφέρουμε ότι ο Santa Claus, ο ευρωπαϊκός «Πατέρας των Χριστουγέννων», αντιστοιχεί στον άγιο Νικόλαο και για όλες τις χώρες (εκτός από την Ελλάδα) επισκέπτεται τα σπίτια τα Χριστούγεννα. Εμείς τον δεχόμαστε την πρωτοχρονιά, γιατί είναι η μέρα της εορτής του αγίου Βασιλείου, που είναι ο δικός μας «Πατέρας των Χριστουγέννων». Η μορφή του Santa Claus που ξέρουμε πλέον όλοι διαμορφώθηκε από τον αμερικανό σκιτσογράφο Τόμας Ναστ το 1862, με βάση παλαιότερες ευρωπαϊκές παραδόσεις, ενώ το κόκκινο χρώμα της στολής του το πήρε εξαιτίας του κόκκινου χρώματος γνωστού αμερικάνικου αναψυκτικού που χρησιμοποίησε τη μορφή του σε διαφημίσεις. Αρχικά ήταν ντυμένος στα χρώματα του ουράνιου τόξου.
(Από το περιοδικό του Ρεθύμνου «Πολιτεία»)
Η βασιλόπιτα
Η πίτα, που φτιάχνουμε την παραμονή της Πρωτοχρονιάς και που κόβεται σε πανηγυρική συγκέντρωση των μελών της οικογένειας ή και άλλων συγγενών και φίλων, έχει τις ρίζες της στα αρχαία ελληνορωμαϊκά έθιμα.
Στα Κρόνια (εορτή του θεού Κ(Χ)ρόνου, που λατρεύονταν στην Ελλάδα) και στα Σατουρνάλια (saturnalia) της Ρώμης, έφτιαχναν γλυκά και πίτες, μέσα στα οποία έβαζαν νομίσματα και σε όποιον τύχαινε το κομμάτι, ήταν ο τυχερός της παρέας...
Η ορθόδοξη παράδοση συνέδεσε το έθιμο με τη Βασιλόπιτα. Και η ιστορία της έχει ως εξής. Ο Μ. Βασίλειος, για να προστατεύσει την περιφέρειά του, την Καισάρεια της Καππαδοκίας, από επιδρομή αλλοφύλων, έκανε έρανο και μάζεψε χρυσά νομίσματα και άλλα τιμαλφή, για να τα δώσει στους εχθρούς, ώστε να τους δελεάσει, για να μην λεηλατήσουν την περιοχή του. Ο εχθρός, όμως, τελικά, δεν κατόρθωσε να εισβάλει στην Καισάρεια και τα τιμαλφή έμειναν. Τότε, ο Μ. Βασίλειος είπε να φτιάξουν μικρές πίττες - ψωμάκια, μέσα στις οποίες έβαζαν και ένα χρυσό νόμισμα, ή κάτι άλλο από όλα τα πολύτιμα πράγματα που είχαν μαζευτεί. Οι πίτες αυτές μοιράστηκαν σε όλους και ο καθένας κράταγε ό,τι του τύχαινε. Πάρα πολλά έτυχαν και στα παιδιά...
(Από το βιβλίο «Ήθη, έθιμα και… άλλα» του Τιμόθεου Κ. Κιλίφη)
Παρόμοια θέματα
» Η ιστορία της Εργατικής Πρωτομαγιάς
» Η ιστορία μιας φωτογραφίας
» Κερκυρα ιστορια.
» Η ιστορία της Β' Εθνικής
» Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΟΥΛΙΓΚΑΝΙΣΜΟΥ
» Η ιστορία μιας φωτογραφίας
» Κερκυρα ιστορια.
» Η ιστορία της Β' Εθνικής
» Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΟΥΛΙΓΚΑΝΙΣΜΟΥ
Δικαιώματα σας στην κατηγορία αυτή
Δεν μπορείτε να απαντήσετε στα Θέματα αυτής της Δ.Συζήτησης