ΦόρουμΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....
+20
Centaur
zaxos4snakes
Σαντικαι4
Barbabilios
giraios 6
boukoumtsa
coldlife
ayuto PAS
veteranos-6-
Rossoblu
palios-4
red bull
orestis 7
sellos
Fredericks -5-
_KALOGREZA
mario4
Pierikos1961
πάμμαχον
alves...7
24 απαντήσεις
Σελίδα 5 από 5
Σελίδα 5 από 5 • 
1, 2, 3, 4, 5
coldlife- Moderator
- Αριθμός μηνυμάτων : 9373
Ηλικία : 47
Τόπος : Νεος Κοσμος,Αθηνα
Ομάδα :
Ομάδα : ΠΑΝΑΙΤΩΛΙΚΟΣ Γ.Φ.Σ
Registration date : 05/08/2009
Απ: ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....
από coldlife Δευ 11 Νοε 2013 - 22:09
11/11/87: Εκτελούνται οι Όγκαστ Σπις, Άλμπερτ Πάρσονς, Άντολφ Φίσερ, Τζορτζ Ένγκελ
Όσο γνωρίζουμε από την ιστορία των ανθρώπινων κοινωνιών, αφότου διαμορφώθηκαν παραγωγικές διαδικασίες με εργαζόμενους και εργοδότες, εκδηλώθηκαν και διαφορετικές απόψεις για:
Τις συνθήκες εργασίας
Το χρόνο εργασίας
Την αποζημίωση
και την ασφάλιση των εργαζομένων.
Οι απόψεις των δυο πλευρών συνοψίζονται σε δυο προτάσεις αντίθετες:«Εμείς παράγουμε τα αγαθά του κόσμου…, λένε οι εργαζόμενοι και διεκδικούμε να ζούμε με αξιοπρέπεια.»«Εμείς οργανώνουμε την επιχείρηση (αγρόκτημα, εργοστάσιο κ.λπ., κ.λπ.) κι έχουμε συνεχή φροντίδα και δαπάνες για ανανέωση, επέκταση….,για να δίνουμε εργασία….», λένε οι εργοδότες.
Η ένταση της αντιδικίας ανάμεσα στην εργοδοσία και την εργασία μεγάλωσε και γενικεύτηκε στις βιομηχανικές κοινωνίες, όταν άρχισε η Βιομηχανική Επανάσταση (τέλη του 18ου αιώνα), και κορυφώθηκε αργότερα, όταν τα βιομηχανικά κέντρα γέμιζαν τρώγλες (κατοικίες άθλιες) για εργατικό δυναμικό με πολύ χαμηλό εισόδημα και η εργοδοσία πίεζε όσο μπορούσε για πολύωρη εξαντλητική εργασία, για να έχουν τα προϊόντα της χαμηλό κόστος παραγωγής και να είναι ανταγωνιστικά.
Η αντίδραση των εργατών πήρε δυο κύριες μορφές: καταστροφή των μηχανών (αυτές έβλεπαν αρχικά ως εχθρό) και απεργίες μαζικές, άρα σταμάτημα της παραγωγής και άμεση ζημιά για τον εργοδότη.Προς το τέλος του 19ου αιώνα κύριο αίτημα των εργατών ήταν η οκτάωρη εργασία. Το αξίωμά τους συνοψίζονταν στο σύνθημα : 8 ώρες εργασία, 8 ώρες ύπνος, 8 ώρες ελεύθερος χρόνος, ώστε ο εργάτης να έχει και χρόνο για την κοινωνική ζωή του και την πνευματική του βελτίωση.Μέσα σε αυτό το κλίμα εξελίχτηκαν τα περιστατικά που καθιέρωσαν την Πρωτομαγιά ως επέτειο μνήμης (για θύματα) και ως σύμβολο διεκδίκησης δικαιωμάτων των εργατών.
Μικρή αναφορά στους εργατικούς αγώνες για την καθιέρωση οκτάωρης εργασίας: Εργατικές Ενώσεις στην Ευρώπη και την Αμερική (τις κατ’εξοχήν βιομηχανικές περιοχές) οργάνωναν ολοένα και πιο συχνά (μετά το 1860) εκδηλώσεις διαμαρτυρίας για την πολύωρη, έως και εξοντωτική, εργασία των 12 – 14 ωρών. Θυμίζουμε μερικά περιστατικά:
Η Διεθνής Ένωση Εργατών (γνωστή ως Πρώτη Διεθνής) , που ιδρύθηκε το 1864, σε συνέδριό της στη Γενεύη διατύπωνε ως αίτημα : «το οκτάωρο σαν το νόμιμο όριο της εργάσιμης ημέρας» . Η Εθνική Ένωση Εργατών στις Η.Π.Α. κατά το πρώτο συνέδριό της στη Βαλτιμόρη διακήρυξε στις 16 Αυγούστου του 1866: « Η πρώτη και μεγάλη ανάγκη των ημερών μας (αμέσως μετά τον Αμερικανικό Εμφύλιο) …να ψηφιστεί ένας νόμος σύμφωνα με τον οποίο το οκτάωρο θα είναι η κανονική εργάσιμη μέρα σε όλες τις Πολιτείες της Αμερικάνικης Ομοσπονδίας».Κατά τη δεκαετία του 1880 η πιο σημαντική οργάνωση Εργατών στις Η.Π.Α. ήταν το Τάγμα των Ιπποτών της Εργασίας. Ο πρώτος καταστατικός Χάρτης τους (που είχε εγκριθεί το 1878) περιείχε τούτο το κύριο αίτημα στην εισαγωγή του: «Μείωση του χρόνου εργασίας σε οκτώ ώρες την ημέρα, ώστε οι εργάτες να έχουν το χρόνο για κοινωνικές απολαύσεις και διανοητική βελτίωση». Στην πράξη όμως ήταν αρχικά διστακτικοί. Αναζητούσαν λύση μέσω νομοθετικών ρυθμίσεων και όχι απεργιακών κινητοποιήσεων.Η λύση δεν ερχόταν και πολλοί, με την επιρροή μαρξιστών και πρώην σοσιαλιστών, άρχισαν να σκέπτονται τη μαχητική δράση.
Το 1884 η Αδελφότητα Ξυλουργών και Επιπλοποιών της Νέας Υερσέης ψήφισε την ακόλουθη διακήρυξη για τα μέλη της, με την ένδειξη να επιβάλουν μαχητικά το οκτάωρο στις επιχειρήσεις όπου εργάζονταν, με απεργίες: «Αποφασίζεται ότι το οκτάωρο θα αποτελεί το νόμιμο χρόνο εργασίας από και μετά την 1η του Μάη 1886….».Την πρόταση αυτή για απαίτηση του οκταώρου από την 1η του Μάη 1886 δέχτηκαν 69 από τα 78 Συνδικάτα που υπάγονταν στην Ομοσπονδία Οργανωμένων Επαγγελμάτων και Εργατικών Συνδικάτων στις ΗΠΑ το 1885. Και οι αξιωματούχοι της Ομοσπονδίας κατέληξαν σε μια εγκύκλιο επαναστατική, για να υποστηριχτεί μαχητικά (με μαζικές απεργίες) το παραπάνω αίτημα. Έγραφαν στην Εγκύκλιό τους;
«Σηκωθείτε, δουλευτάδες της Αμερικής!, αφήστε κάτω τα εργαλεία σας την 1η του Μάη 1886, σταματήστε τη δουλειά σας, κλείστε τα εργοστάσια, τις φάμπρικες και τα ορυχεία. Για μια μέρα το χρόνο. Μια μέρα επανάστασης , όχι ανάπαυσης! Μια μέρα που δεν ορίστηκε από τους καυχησιάρηδες εκπροσώπους των θεσμών που κρατούν την εργατιά σε υποτέλεια. Μια μέρα στην οποία οι εργάτες κάνουν τους δικούς τους νόμους κι έχουν τη δύναμη να τους εφαρμόσουν, όλα αυτά χωρίς τη συγκατάθεση, την έγκριση αυτών που καταπιέζουν και κυβερνούν. Μια μέρα κατά την οποία με τεράστια δύναμη , η ενότητα της στρατιάς των δουλευτάδων παρατάσσεται κατά των δυνάμεων που σήμερα εξουσιάζουν τα πεπρωμένα του λαού όλων των εθνών. Μια μέρα διαμαρτυρίας ενάντια στην καταπίεση και την τυραννία, ενάντια στην αμάθεια και κάθε είδος πολέμου. Μια μέρα κατά την οποία οι εργάτες θα πρέπει να αρχίσουν να απολαμβάνουν «οκτώ ώρες για δουλειά, οκτώ ώρες για ανάπαυση και οκτώ ώρες για ό,τι θα ήθελαν».
Όσο έφτανε ο καιρός για την 1η του Μάη , η ιδέα διεκδίκησης του οκταώρου μαχητικά κέρδιζε έδαφος και υποστηρίχτηκε από το κίνημα των αναρχικών. Κάποιοι, θορυβημένοι από τις προγραμματιζόμενες μεγάλες απεργίες, άρχισαν να μιλούν για επιρροή του «απειλητικού και ύπουλου κομμουνισμού» και να κινδυνολογούν. Οι πιο ενθουσιώδεις εργάτες έδιναν την επωνυμία του 8ώρου σε ποικίλα αναλώσιμα αγαθά: φορούσαν «παπούτσια του 8ώρου», κάπνιζαν «καπνό του 8ώρου», (προϊόντα δηλ. που παράγονταν σε εργοστάσια που λειτουργούσαν με λιγότερες ώρες εργασίας), τελικά τραγουδούσαν το τραγούδι του 8ώρου:
«Σκοπεύουμε ν’ αλλάξουμε τα πράγματα.Όχι πια να μοχθούμε απ’ τα χαράματα.Ίσα ίσα μόνο για να ζούμε, να μην έχουμε ποτέ μια ώρα να σκεφτούμε.Θέλουμε να νιώσουμε τον ήλιο,θέλουμε να μυρίσουμε τ’ άνθη.Είμαστε σίγουροι πως είναι θέλημα Θεού. Και τ’ αποφασίσαμε να έχουμε οκτάωρο. Καλούμε τις δυνάμεις μας από ναυπηγεία και εργοστάσια:Οκτώ ώρες για εργασία, οκτώ ώρες για ανάπαυση κι οκτώ ώρες για ό,τι θέλουμε».
Η πρώτη Πρωτομαγιά (1886) και τα αιματηρά γεγονότα του Χεϊμάρκετ του Σικάγου.
Σύμφωνα με όσα είχαν προηγηθεί (με υπομνήματα, διαδηλώσεις, ομιλίες , απεργίες) ως προετοιμασία των συνειδήσεων των εργαζομένων για μαχητική διεκδίκηση του 8/ώρου, προγραμματίστηκαν ποικίλες εκδηλώσεις για την 1η του Μάη 1886 σε πάρα πολλές πόλεις της Αμερικής και ακούστηκαν προτροπές για αγώνες.
Συγκεκριμένα (και επιλεκτικά): Τα συνδικάτα συσκευασίας κρέατος των Ιπποτών Εργασίας έκλεισαν τις μάνδρες των ζώων και κέρδισαν με την απεργία το οκτάωρο χωρίς μείωση των αποδοχών. Ο Σάμιουελ Γκόμπερς , σε ομιλία του πρόβλεψε: «την 1η του Μάη θα τη θυμούνται για πάντα σαν μια δεύτερη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας». Στη Πλατεία της Ενότητας (Union Square) της Ν. Υόρκης το πλήθος ζητωκραυγάζοντας αποδέχτηκε το ψήφισμα: « οκτάωρη εργάσιμη μέρα θα θεσπιστεί με νομοθέτημα και ο οικονομικός αγώνας θα ενισχυθεί με πολιτική δράση».
Στη Βαλτιμόρη πάνω από 20.000 εργάτες «όλων των χρωμάτων και των εθνοτήτων» έλαβαν μέρος στην παρέλαση της Πρωτομαγιάς.Οι πιο μαχητικές εκδηλώσεις / απεργίες πραγματοποιήθηκαν στο Σικάγο, κύριο βιομηχανικό κέντρο. Τις εκδηλώσεις του σημάδεψε η αστυνομική βία. Στις 3 του Μάη, σε συλλαλητήριο των φορτοεκφορτωτών, η αστυνομία, για να επιβάλει την τάξη, πυροβολεί εναντίον του πλήθους κι ένας διαδηλωτής σκοτώνεται επί τόπου, τρεις άλλοι πέθαναν αργότερα από τα τραύματά τους. Στις 4 του Μάη οργανώνεται στην Πλατεία Χεϊμάρκετ του Σικάγου συγκέντρωση διαμαρτυρίας για το γεγονός αυτό. Η συγκέντρωση ήταν μικρή ειρηνική και λόγω καταιγίδας γρήγορα διαλύθηκε. Η Αστυνομία ειδοποιήθηκε από το Δήμαρχο ότι όλα πήγαν καλά και λίγοι μόνο εργάτες (περίπου 200) είχαν μείνει ακόμη εκεί . Παρόλα αυτά 180 αστυνομικοί ήρθαν και ο Αστυνόμος Ward έδωσε διαταγή διάλυσης. Ο ομιλητής Φίλντεν διαμαρτυρήθηκε, αφού η συγκέντρωση του ήταν ειρηνική. Οι αστυνομικοί κινηθήκαν προς την εξέδρα του ομιλητή. Ξαφνικά ακούστηκε ο συριγμός βόμβας, που έσκασε μπροστά στους αστυνομικούς. Σκοτώθηκε ένας αστυνομικός και τραυματίστηκαν πάνω από 70. Οι άλλοι ανασυντάχτηκαν και έστρεψαν τα περίστροφα προς το πλήθος. Τις επόμενες μέρες άλλοι 6 αστυνομικοί πέθαναν από τραύματα που είχαν δεχτεί μέσα στη σύγχυση, μάλλον από συναδέλφους τους, όπως υποστηρίζει ο Πολ ‘ Αβριτς στη μελέτη του Τραγωδία του Χεϊμάρκετ.
Την επόμενη μέρα (5 του Μάη 1886) απεργοί ενός εργοστασίου Μετάλλων στο βόρειο Σικάγο προχωρούσαν για το κλείσιμο του εργοστασίου. Ο διοικητής της φρουράς έδωσε εντολή να σταματήσουν…στη συνέχεια «ενεργώντας προφανώς με οδηγίες / διαταγές του Κυβερνήτη της Πολιτείας τα στρατεύματα πυροβόλησαν κατευθείαν στο πλήθος». Ο τελικός απολογισμός ήταν 8 Πολωνοί νεκροί και ένας Γερμανός (δηλαδή μετανάστες πρώτης γενιάς). Δίκη για τους θεωρούμενους πρωταίτιους της αναταραχής.
Για τα γεγονότα του Χεϊμάρκετ κατηγορήθηκαν ως πρωταίτιοι αναταραχής και αιματηρών αποτελεσμάτων οι κύριοι οργανωτές συλλαλητηρίου, απεργιών, ομιλιών προς τους απεργούς.Κατηγορούμενοι ήταν οι : Αλμπερτ ΠάρσονΌγκαστ ΣπάιςΣάμιουελ ΦίλντενΜάικλ Σουάμπ’ Αντολφ ΦίσερΤζωρτζ ΈνγκελΛιούις ΛινγκΌσκαρ Νίμπι.
Η δίκη – παρωδία δίκης , με ενόρκους όχι κληρωτούς αλλά επιλεγμένους και εχθρούς του εργατικού κινήματος, με δικαστή προκατειλημμένο, με πάρα πολλές άλλες παρατυπίες και με κατηγορούμενους που μερικοί δεν ήταν στη συγκέντρωση- άρχισε την 21 Ιουνίου 1886. Κατηγορούνταν για ανθρωποκτονία, αλλά όχι ότι έριξαν αυτοί τη βόμβα. Υποστηρίχτηκε ότι ήταν δολοφόνοι με το σκεπτικό ότι ο άγνωστος βομβιστής (της 4-5-1886) επηρεάστηκε από τις ομιλίες τους…Όλοι πλην του Νίμπι καταδικάστηκαν σε θάνατο με απαγχονισμό, ο Νίμπι σε 15 χρόνια καταναγκαστικά έργα. Ένας μελετητής του όλου θέματος, ο Χένρυ Ντέιβιντ, στο έργο του: Ιστορία της υπόθεσης Χεϊμάρκετ, πενήντα χρόνια αργότερα,το 1936, γράφει: «Οι Πάρσονς, Σπάις,Φίλντεν, Νίμπε, Ένγκελ, Σουάμπ και Λινγκ δεν ήταν ένοχοι για δολοφονία του αστυνομικού Ντέγκαν υπό το φως των στοιχείων που παρουσιάστηκαν στο δικαστήριο. Ένα μεροληπτικό σώμα ενόρκων, ένας προκατειλημμένος δικαστής, ψευδομαρτυρίες, μια απίθανη και αστήρικτη θεωρία για συνωμοσία και η γενική διάθεση (των Αρχών) του Σικάγου οδήγησαν στην καταδίκη. Τα στοιχεία δεν απόδειξαν ποτέ την ενοχή τους. … Η ετυμηγορία δεν μπορεί έγκυρα να υποστηριχτεί».
Ο Σπάις μιλώντας πρώτος στο δικαστήριο είπε:«Κύριε Δικαστά, απευθυνόμενος σ’ αυτό το δικαστήριο, μιλώ ως εκπρόσωπος μιας τάξης (κοινωνικής) προς τον εκπρόσωπο της άλλης»… «Αν νομίζετε ότι με το να μας κρεμάσετε μπορείτε να εξαλείψετε το εργατικό κίνημα…το κίνημα από το οποίο εκατομμύρια καταπιεσμένοι, εκατομμύρια άνθρωποι που μοχθούν μέσα στη φτώχια και την αθλιότητα περιμένουν σωτηρία, αν αυτή είναι η γνώμη σας, τότε κρεμάστε μας. Εδώ θα πατήσετε μια σπίθα , αλλά εκεί και λίγο παραπέρα, πίσω σας και μπροστά σας και παντού ξεπηδούν φλόγες. Είναι μια υπόγεια φωτιά. Δεν μπορείτε να τη σβήσετε». Στις 10 Νοέμβρη 1887 ο Κυβερνήτης της Πολιτείας υποχωρώντας στην παγκόσμια κατακραυγή μετέτρεψε σε ισόβια της ποινές των Φίλντεν και Σουάμπ. Ο Λινγκ αυτοκτόνησε (ή δολοφονήθηκε) στο κελί του. Την επόμενη μέρα (11-11-1887) απαγχονιστήκαν οι υπόλοιποι. Η μέρα εκείνη έγινε παγκόσμια γνωστή ως Μαύρη Παρασκευή. Τα τελευταία λόγια του Σπάις, χαραγμένα σήμερα στο μνημείο του Χεϊμάρκετ ήταν: «Θα έλθει εποχή που η σιωπή μας θα είναι δυνατότερη από τις φωνές που στραγγαλίζετε σήμερα».
Το 1889 η Διεθνής ένωση Εργατών σε Συνέδριό της στο Παρίσι αναγνώρισε την Πρωτομαγιά ως ημέρα αργίας και μνήμης των άδικα απαγχονισμένων, ως ημέρα στοχασμού για τα δικαιώματα των εργαζομένων, στοχασμού για κοινωνική δικαιοσύνη στις σχέσεις εργασίας – εργοδοσίας.
Στις 25 Ιουνίου 1893 στο νεκροταφείο Βαλντχάιμ, κοντά στο Σικάγο- όπου είχαν ταφεί τα θύματα του άδικου απαγχονισμού- πραγματοποιήθηκε ειδική τελετή για την αφιέρωση του «Μνημείου των Μαρτύρων του Χεϊμάρκετ» στη μνήμη τους.
http://www.kar.org.gr/?p=32167
Όσο γνωρίζουμε από την ιστορία των ανθρώπινων κοινωνιών, αφότου διαμορφώθηκαν παραγωγικές διαδικασίες με εργαζόμενους και εργοδότες, εκδηλώθηκαν και διαφορετικές απόψεις για:
Τις συνθήκες εργασίας
Το χρόνο εργασίας
Την αποζημίωση
και την ασφάλιση των εργαζομένων.
Οι απόψεις των δυο πλευρών συνοψίζονται σε δυο προτάσεις αντίθετες:«Εμείς παράγουμε τα αγαθά του κόσμου…, λένε οι εργαζόμενοι και διεκδικούμε να ζούμε με αξιοπρέπεια.»«Εμείς οργανώνουμε την επιχείρηση (αγρόκτημα, εργοστάσιο κ.λπ., κ.λπ.) κι έχουμε συνεχή φροντίδα και δαπάνες για ανανέωση, επέκταση….,για να δίνουμε εργασία….», λένε οι εργοδότες.
Η ένταση της αντιδικίας ανάμεσα στην εργοδοσία και την εργασία μεγάλωσε και γενικεύτηκε στις βιομηχανικές κοινωνίες, όταν άρχισε η Βιομηχανική Επανάσταση (τέλη του 18ου αιώνα), και κορυφώθηκε αργότερα, όταν τα βιομηχανικά κέντρα γέμιζαν τρώγλες (κατοικίες άθλιες) για εργατικό δυναμικό με πολύ χαμηλό εισόδημα και η εργοδοσία πίεζε όσο μπορούσε για πολύωρη εξαντλητική εργασία, για να έχουν τα προϊόντα της χαμηλό κόστος παραγωγής και να είναι ανταγωνιστικά.
Η αντίδραση των εργατών πήρε δυο κύριες μορφές: καταστροφή των μηχανών (αυτές έβλεπαν αρχικά ως εχθρό) και απεργίες μαζικές, άρα σταμάτημα της παραγωγής και άμεση ζημιά για τον εργοδότη.Προς το τέλος του 19ου αιώνα κύριο αίτημα των εργατών ήταν η οκτάωρη εργασία. Το αξίωμά τους συνοψίζονταν στο σύνθημα : 8 ώρες εργασία, 8 ώρες ύπνος, 8 ώρες ελεύθερος χρόνος, ώστε ο εργάτης να έχει και χρόνο για την κοινωνική ζωή του και την πνευματική του βελτίωση.Μέσα σε αυτό το κλίμα εξελίχτηκαν τα περιστατικά που καθιέρωσαν την Πρωτομαγιά ως επέτειο μνήμης (για θύματα) και ως σύμβολο διεκδίκησης δικαιωμάτων των εργατών.
Μικρή αναφορά στους εργατικούς αγώνες για την καθιέρωση οκτάωρης εργασίας: Εργατικές Ενώσεις στην Ευρώπη και την Αμερική (τις κατ’εξοχήν βιομηχανικές περιοχές) οργάνωναν ολοένα και πιο συχνά (μετά το 1860) εκδηλώσεις διαμαρτυρίας για την πολύωρη, έως και εξοντωτική, εργασία των 12 – 14 ωρών. Θυμίζουμε μερικά περιστατικά:
Η Διεθνής Ένωση Εργατών (γνωστή ως Πρώτη Διεθνής) , που ιδρύθηκε το 1864, σε συνέδριό της στη Γενεύη διατύπωνε ως αίτημα : «το οκτάωρο σαν το νόμιμο όριο της εργάσιμης ημέρας» . Η Εθνική Ένωση Εργατών στις Η.Π.Α. κατά το πρώτο συνέδριό της στη Βαλτιμόρη διακήρυξε στις 16 Αυγούστου του 1866: « Η πρώτη και μεγάλη ανάγκη των ημερών μας (αμέσως μετά τον Αμερικανικό Εμφύλιο) …να ψηφιστεί ένας νόμος σύμφωνα με τον οποίο το οκτάωρο θα είναι η κανονική εργάσιμη μέρα σε όλες τις Πολιτείες της Αμερικάνικης Ομοσπονδίας».Κατά τη δεκαετία του 1880 η πιο σημαντική οργάνωση Εργατών στις Η.Π.Α. ήταν το Τάγμα των Ιπποτών της Εργασίας. Ο πρώτος καταστατικός Χάρτης τους (που είχε εγκριθεί το 1878) περιείχε τούτο το κύριο αίτημα στην εισαγωγή του: «Μείωση του χρόνου εργασίας σε οκτώ ώρες την ημέρα, ώστε οι εργάτες να έχουν το χρόνο για κοινωνικές απολαύσεις και διανοητική βελτίωση». Στην πράξη όμως ήταν αρχικά διστακτικοί. Αναζητούσαν λύση μέσω νομοθετικών ρυθμίσεων και όχι απεργιακών κινητοποιήσεων.Η λύση δεν ερχόταν και πολλοί, με την επιρροή μαρξιστών και πρώην σοσιαλιστών, άρχισαν να σκέπτονται τη μαχητική δράση.
Το 1884 η Αδελφότητα Ξυλουργών και Επιπλοποιών της Νέας Υερσέης ψήφισε την ακόλουθη διακήρυξη για τα μέλη της, με την ένδειξη να επιβάλουν μαχητικά το οκτάωρο στις επιχειρήσεις όπου εργάζονταν, με απεργίες: «Αποφασίζεται ότι το οκτάωρο θα αποτελεί το νόμιμο χρόνο εργασίας από και μετά την 1η του Μάη 1886….».Την πρόταση αυτή για απαίτηση του οκταώρου από την 1η του Μάη 1886 δέχτηκαν 69 από τα 78 Συνδικάτα που υπάγονταν στην Ομοσπονδία Οργανωμένων Επαγγελμάτων και Εργατικών Συνδικάτων στις ΗΠΑ το 1885. Και οι αξιωματούχοι της Ομοσπονδίας κατέληξαν σε μια εγκύκλιο επαναστατική, για να υποστηριχτεί μαχητικά (με μαζικές απεργίες) το παραπάνω αίτημα. Έγραφαν στην Εγκύκλιό τους;
«Σηκωθείτε, δουλευτάδες της Αμερικής!, αφήστε κάτω τα εργαλεία σας την 1η του Μάη 1886, σταματήστε τη δουλειά σας, κλείστε τα εργοστάσια, τις φάμπρικες και τα ορυχεία. Για μια μέρα το χρόνο. Μια μέρα επανάστασης , όχι ανάπαυσης! Μια μέρα που δεν ορίστηκε από τους καυχησιάρηδες εκπροσώπους των θεσμών που κρατούν την εργατιά σε υποτέλεια. Μια μέρα στην οποία οι εργάτες κάνουν τους δικούς τους νόμους κι έχουν τη δύναμη να τους εφαρμόσουν, όλα αυτά χωρίς τη συγκατάθεση, την έγκριση αυτών που καταπιέζουν και κυβερνούν. Μια μέρα κατά την οποία με τεράστια δύναμη , η ενότητα της στρατιάς των δουλευτάδων παρατάσσεται κατά των δυνάμεων που σήμερα εξουσιάζουν τα πεπρωμένα του λαού όλων των εθνών. Μια μέρα διαμαρτυρίας ενάντια στην καταπίεση και την τυραννία, ενάντια στην αμάθεια και κάθε είδος πολέμου. Μια μέρα κατά την οποία οι εργάτες θα πρέπει να αρχίσουν να απολαμβάνουν «οκτώ ώρες για δουλειά, οκτώ ώρες για ανάπαυση και οκτώ ώρες για ό,τι θα ήθελαν».
Όσο έφτανε ο καιρός για την 1η του Μάη , η ιδέα διεκδίκησης του οκταώρου μαχητικά κέρδιζε έδαφος και υποστηρίχτηκε από το κίνημα των αναρχικών. Κάποιοι, θορυβημένοι από τις προγραμματιζόμενες μεγάλες απεργίες, άρχισαν να μιλούν για επιρροή του «απειλητικού και ύπουλου κομμουνισμού» και να κινδυνολογούν. Οι πιο ενθουσιώδεις εργάτες έδιναν την επωνυμία του 8ώρου σε ποικίλα αναλώσιμα αγαθά: φορούσαν «παπούτσια του 8ώρου», κάπνιζαν «καπνό του 8ώρου», (προϊόντα δηλ. που παράγονταν σε εργοστάσια που λειτουργούσαν με λιγότερες ώρες εργασίας), τελικά τραγουδούσαν το τραγούδι του 8ώρου:
«Σκοπεύουμε ν’ αλλάξουμε τα πράγματα.Όχι πια να μοχθούμε απ’ τα χαράματα.Ίσα ίσα μόνο για να ζούμε, να μην έχουμε ποτέ μια ώρα να σκεφτούμε.Θέλουμε να νιώσουμε τον ήλιο,θέλουμε να μυρίσουμε τ’ άνθη.Είμαστε σίγουροι πως είναι θέλημα Θεού. Και τ’ αποφασίσαμε να έχουμε οκτάωρο. Καλούμε τις δυνάμεις μας από ναυπηγεία και εργοστάσια:Οκτώ ώρες για εργασία, οκτώ ώρες για ανάπαυση κι οκτώ ώρες για ό,τι θέλουμε».
Η πρώτη Πρωτομαγιά (1886) και τα αιματηρά γεγονότα του Χεϊμάρκετ του Σικάγου.
Σύμφωνα με όσα είχαν προηγηθεί (με υπομνήματα, διαδηλώσεις, ομιλίες , απεργίες) ως προετοιμασία των συνειδήσεων των εργαζομένων για μαχητική διεκδίκηση του 8/ώρου, προγραμματίστηκαν ποικίλες εκδηλώσεις για την 1η του Μάη 1886 σε πάρα πολλές πόλεις της Αμερικής και ακούστηκαν προτροπές για αγώνες.
Συγκεκριμένα (και επιλεκτικά): Τα συνδικάτα συσκευασίας κρέατος των Ιπποτών Εργασίας έκλεισαν τις μάνδρες των ζώων και κέρδισαν με την απεργία το οκτάωρο χωρίς μείωση των αποδοχών. Ο Σάμιουελ Γκόμπερς , σε ομιλία του πρόβλεψε: «την 1η του Μάη θα τη θυμούνται για πάντα σαν μια δεύτερη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας». Στη Πλατεία της Ενότητας (Union Square) της Ν. Υόρκης το πλήθος ζητωκραυγάζοντας αποδέχτηκε το ψήφισμα: « οκτάωρη εργάσιμη μέρα θα θεσπιστεί με νομοθέτημα και ο οικονομικός αγώνας θα ενισχυθεί με πολιτική δράση».
Στη Βαλτιμόρη πάνω από 20.000 εργάτες «όλων των χρωμάτων και των εθνοτήτων» έλαβαν μέρος στην παρέλαση της Πρωτομαγιάς.Οι πιο μαχητικές εκδηλώσεις / απεργίες πραγματοποιήθηκαν στο Σικάγο, κύριο βιομηχανικό κέντρο. Τις εκδηλώσεις του σημάδεψε η αστυνομική βία. Στις 3 του Μάη, σε συλλαλητήριο των φορτοεκφορτωτών, η αστυνομία, για να επιβάλει την τάξη, πυροβολεί εναντίον του πλήθους κι ένας διαδηλωτής σκοτώνεται επί τόπου, τρεις άλλοι πέθαναν αργότερα από τα τραύματά τους. Στις 4 του Μάη οργανώνεται στην Πλατεία Χεϊμάρκετ του Σικάγου συγκέντρωση διαμαρτυρίας για το γεγονός αυτό. Η συγκέντρωση ήταν μικρή ειρηνική και λόγω καταιγίδας γρήγορα διαλύθηκε. Η Αστυνομία ειδοποιήθηκε από το Δήμαρχο ότι όλα πήγαν καλά και λίγοι μόνο εργάτες (περίπου 200) είχαν μείνει ακόμη εκεί . Παρόλα αυτά 180 αστυνομικοί ήρθαν και ο Αστυνόμος Ward έδωσε διαταγή διάλυσης. Ο ομιλητής Φίλντεν διαμαρτυρήθηκε, αφού η συγκέντρωση του ήταν ειρηνική. Οι αστυνομικοί κινηθήκαν προς την εξέδρα του ομιλητή. Ξαφνικά ακούστηκε ο συριγμός βόμβας, που έσκασε μπροστά στους αστυνομικούς. Σκοτώθηκε ένας αστυνομικός και τραυματίστηκαν πάνω από 70. Οι άλλοι ανασυντάχτηκαν και έστρεψαν τα περίστροφα προς το πλήθος. Τις επόμενες μέρες άλλοι 6 αστυνομικοί πέθαναν από τραύματα που είχαν δεχτεί μέσα στη σύγχυση, μάλλον από συναδέλφους τους, όπως υποστηρίζει ο Πολ ‘ Αβριτς στη μελέτη του Τραγωδία του Χεϊμάρκετ.
Την επόμενη μέρα (5 του Μάη 1886) απεργοί ενός εργοστασίου Μετάλλων στο βόρειο Σικάγο προχωρούσαν για το κλείσιμο του εργοστασίου. Ο διοικητής της φρουράς έδωσε εντολή να σταματήσουν…στη συνέχεια «ενεργώντας προφανώς με οδηγίες / διαταγές του Κυβερνήτη της Πολιτείας τα στρατεύματα πυροβόλησαν κατευθείαν στο πλήθος». Ο τελικός απολογισμός ήταν 8 Πολωνοί νεκροί και ένας Γερμανός (δηλαδή μετανάστες πρώτης γενιάς). Δίκη για τους θεωρούμενους πρωταίτιους της αναταραχής.
Για τα γεγονότα του Χεϊμάρκετ κατηγορήθηκαν ως πρωταίτιοι αναταραχής και αιματηρών αποτελεσμάτων οι κύριοι οργανωτές συλλαλητηρίου, απεργιών, ομιλιών προς τους απεργούς.Κατηγορούμενοι ήταν οι : Αλμπερτ ΠάρσονΌγκαστ ΣπάιςΣάμιουελ ΦίλντενΜάικλ Σουάμπ’ Αντολφ ΦίσερΤζωρτζ ΈνγκελΛιούις ΛινγκΌσκαρ Νίμπι.
Η δίκη – παρωδία δίκης , με ενόρκους όχι κληρωτούς αλλά επιλεγμένους και εχθρούς του εργατικού κινήματος, με δικαστή προκατειλημμένο, με πάρα πολλές άλλες παρατυπίες και με κατηγορούμενους που μερικοί δεν ήταν στη συγκέντρωση- άρχισε την 21 Ιουνίου 1886. Κατηγορούνταν για ανθρωποκτονία, αλλά όχι ότι έριξαν αυτοί τη βόμβα. Υποστηρίχτηκε ότι ήταν δολοφόνοι με το σκεπτικό ότι ο άγνωστος βομβιστής (της 4-5-1886) επηρεάστηκε από τις ομιλίες τους…Όλοι πλην του Νίμπι καταδικάστηκαν σε θάνατο με απαγχονισμό, ο Νίμπι σε 15 χρόνια καταναγκαστικά έργα. Ένας μελετητής του όλου θέματος, ο Χένρυ Ντέιβιντ, στο έργο του: Ιστορία της υπόθεσης Χεϊμάρκετ, πενήντα χρόνια αργότερα,το 1936, γράφει: «Οι Πάρσονς, Σπάις,Φίλντεν, Νίμπε, Ένγκελ, Σουάμπ και Λινγκ δεν ήταν ένοχοι για δολοφονία του αστυνομικού Ντέγκαν υπό το φως των στοιχείων που παρουσιάστηκαν στο δικαστήριο. Ένα μεροληπτικό σώμα ενόρκων, ένας προκατειλημμένος δικαστής, ψευδομαρτυρίες, μια απίθανη και αστήρικτη θεωρία για συνωμοσία και η γενική διάθεση (των Αρχών) του Σικάγου οδήγησαν στην καταδίκη. Τα στοιχεία δεν απόδειξαν ποτέ την ενοχή τους. … Η ετυμηγορία δεν μπορεί έγκυρα να υποστηριχτεί».
Ο Σπάις μιλώντας πρώτος στο δικαστήριο είπε:«Κύριε Δικαστά, απευθυνόμενος σ’ αυτό το δικαστήριο, μιλώ ως εκπρόσωπος μιας τάξης (κοινωνικής) προς τον εκπρόσωπο της άλλης»… «Αν νομίζετε ότι με το να μας κρεμάσετε μπορείτε να εξαλείψετε το εργατικό κίνημα…το κίνημα από το οποίο εκατομμύρια καταπιεσμένοι, εκατομμύρια άνθρωποι που μοχθούν μέσα στη φτώχια και την αθλιότητα περιμένουν σωτηρία, αν αυτή είναι η γνώμη σας, τότε κρεμάστε μας. Εδώ θα πατήσετε μια σπίθα , αλλά εκεί και λίγο παραπέρα, πίσω σας και μπροστά σας και παντού ξεπηδούν φλόγες. Είναι μια υπόγεια φωτιά. Δεν μπορείτε να τη σβήσετε». Στις 10 Νοέμβρη 1887 ο Κυβερνήτης της Πολιτείας υποχωρώντας στην παγκόσμια κατακραυγή μετέτρεψε σε ισόβια της ποινές των Φίλντεν και Σουάμπ. Ο Λινγκ αυτοκτόνησε (ή δολοφονήθηκε) στο κελί του. Την επόμενη μέρα (11-11-1887) απαγχονιστήκαν οι υπόλοιποι. Η μέρα εκείνη έγινε παγκόσμια γνωστή ως Μαύρη Παρασκευή. Τα τελευταία λόγια του Σπάις, χαραγμένα σήμερα στο μνημείο του Χεϊμάρκετ ήταν: «Θα έλθει εποχή που η σιωπή μας θα είναι δυνατότερη από τις φωνές που στραγγαλίζετε σήμερα».
Το 1889 η Διεθνής ένωση Εργατών σε Συνέδριό της στο Παρίσι αναγνώρισε την Πρωτομαγιά ως ημέρα αργίας και μνήμης των άδικα απαγχονισμένων, ως ημέρα στοχασμού για τα δικαιώματα των εργαζομένων, στοχασμού για κοινωνική δικαιοσύνη στις σχέσεις εργασίας – εργοδοσίας.
Στις 25 Ιουνίου 1893 στο νεκροταφείο Βαλντχάιμ, κοντά στο Σικάγο- όπου είχαν ταφεί τα θύματα του άδικου απαγχονισμού- πραγματοποιήθηκε ειδική τελετή για την αφιέρωση του «Μνημείου των Μαρτύρων του Χεϊμάρκετ» στη μνήμη τους.
http://www.kar.org.gr/?p=32167
coldlife- Moderator
- Αριθμός μηνυμάτων : 9373
Ηλικία : 47
Τόπος : Νεος Κοσμος,Αθηνα
Ομάδα :
Ομάδα : ΠΑΝΑΙΤΩΛΙΚΟΣ Γ.Φ.Σ
Registration date : 05/08/2009
Απ: ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....
από coldlife Τρι 3 Δεκ 2013 - 19:59
Σαν σήμερα 3 Δεκεμβρίου 1944
Στην Πλατεία Συντάγματος, παρατεταγμένοι αστυνομικοί της τότε Αστυνομίας Πόλεων υποδέχθηκαν με πυκνά πυρά την ειρηνική διαδήλωση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, του ΕΑΜ. Στις 3 Δεκεμβρίου 1944 στην Πλατεία Συντάγματος, στη γωνία όπου βρίσκεται το ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία, οι παρατεταγμένοι αστυνομικοί της τότε Αστυνομίας Πόλεων υποδέχθηκαν με πυκνά πυρά την ειρηνική διαδήλωση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, του ΕΑΜ.
Τα πυρά προέρχονταν και από το κτίριο στη γωνία της Πανεπιστημίου με τη Βασιλίσσης Σοφίας όπου τότε στεγαζόταν η Αστυνομική Διεύθυνση της πόλης – σήμερα το κτίριο αυτό δεν υπάρχει πλέον. Η κοντινή απόσταση και η ένταση των πυρών προκάλεσε μακελειό στις τάξεις των διαδηλωτών. Οι νεκροί ήσαν 27 και οι τραυματίες περισσότεροι από 140.
Στα αμέσως προηγούμενα χρόνια της ναζιστικής κατοχής αυτά τα επεισόδια ήταν σχεδόν συνηθισμένα. Η Αστυνομία Πόλεων ειδικά, επικεφαλής της οποίας ήταν ο Άγγελος Έβερτ, χρησιμοποιούσε πολύ συχνά πραγματικά πυρά για να αναχαιτίζει και να διαλύει τις διαδηλώσεις των οργανώσεων της Αντίστασης, του ΕΑΜ. Στην περίπτωση όμως της 3ης Δεκεμβρίου υπήρχε μία ουσιαστική διαφορά: η χώρα δεν βρισκόταν πλέον κάτω από την εξουσία του Άξονα και λίγες εβδομάδες νωρίτερα ο λαός της πρωτεύουσας είχε γιορτάσει την απελευθέρωσή του από αυτό ακριβώς το αιμοσταγές καθεστώς της Κατοχής.
Ενάμιση μήνα μετά τη 18η Οκτωβρίου, την άφιξη του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου στην Αθήνα και τις δεσμεύσεις που ο ίδιος ανέλαβε στην ομιλία του στην ίδια Πλατεία Συντάγματος, η πολιτική και κοινωνική κατάσταση στη χώρα εξακολουθούσε να είναι ανησυχητικά ανορθόδοξη. Στην ουσία, την πρωτεύουσα και τις μεγάλες πόλεις τις κυβερνούσε η βρετανική στρατιωτική διοίκηση του στρατηγού Σκόμπυ. Το Λονδίνο, από όπου προέρχονταν οι πολιτικοί σχεδιασμοί, βιαζόταν να «εξομαλύνει» την πολιτική λειτουργία στη χώρα, με τον τρόπο φυσικά που καταλάβαιναν ετούτη την «εξομάλυνση» στη βρετανική αυτοκρατορική πρωτεύουσα.
Στην ουσία επιζητούσαν την επανάληψη του σκηνικού του 1935, την ανάσταση των παραδοσιακών αστικών κομμάτων και την επαναφορά του θεσμού της ισχυρής βασιλείας, έστω και διαμέσου ενός νέου δημοψηφίσματος. Οι κοινωνικές αλλαγές που είχε φέρει η ενδιάμεση περίοδος δοκιμασιών και αγώνων, απλά αγνοούνταν από το Λονδίνο. Οι οδηγίες που αφορούσαν το μεγάλο κίνημα της Εθνικής Αντίστασης στόχευαν πρώτα στον αφοπλισμό και μετά στην οργανωτική του αποσάρθρωση και υποταγή. Για το σκοπό αυτό ο βρετανικός στρατός επιτρεπόταν να χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε μέτρο έκρινε αναγκαίο.
«Ενεργήστε σαν να επρόκειτο για κατακτημένη πόλη, στην οποία έχει ξεσπάσει τοπική εξέγερση» (5 Δεκεμβρίου 1944, τηλεγράφημα. Ο βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσώρτσιλ στον υποστράτηγο και διοικητή των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, Ρόναλντ Σκόμπυ).
«Κρατήστε τους γιους σας στο σπίτι, μανάδες της Αθήνας. Ή, ανάψτε για αυτούς, τις λαμπάδες, απόψε τη νύχτα. Ο γέρος της Ντάουνιγκ Στριτ φέρνει πίσω το βασιλιά σας». (Μπέρτολτ Μπρεχτ).
Παρά τις επιμέρους διαπραγματεύσεις και συζητήσεις στο πλαίσιο της κυβέρνησης «Εθνικής Ενώσεως», το βρετανικό σχέδιο προχωρούσε με ημερολογιακή ακρίβεια. Στη διάρκεια του Νοεμβρίου ενισχύθηκαν και συγκεντρώθηκαν στην ελληνική πρωτεύουσα οι στρατιωτικές μονάδες και ένοπλοi σχηματισμοί που εχθρεύονταν το ΕΑΜ.
Μόλις οι προετοιμασίες αυτές συμπληρώθηκαν, ο στρατηγός Σκόμπι ζήτησε με τελεσίγραφο τον αφοπλισμό του ΕΛΑΣ και της Πολιτοφυλακής μέσα στις πρώτες ημέρες του Δεκεμβρίου.
Ο αφοπλισμός αυτός, αν και περιελάμβανε όλα τα «εθελοντικά σώματα», θα ήταν ουσιαστικά μονομερής καθώς πέρα από τον υπό διάλυση ΕΔΕΣ (του οποίου τα στελέχη μεταφέρονταν επίσης στην Αθήνα), όλα τα υπόλοιπα ένοπλα σώματα που εχθρεύονταν το ΕΑΜ θα έμεναν ανέπαφα: αυτό αφορούσε τόσο την Ορεινή Ταξιαρχία και τους γύρω από αυτήν εθελοντές όσο και τους «επιστρατευμένους» των «εθνικών οργανώσεων», τη Χωροφυλακή και την Αστυνομία.
Το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο απέρριψε το τελεσίγραφο του στρατηγού Σκόμπι, οι υπουργοί του στην κυβέρνηση Παπανδρέου παραιτήθηκαν, και οργάνωσε τη μεγάλη διαδήλωση διαμαρτυρίας την Κυριακή 3 Δεκεμβρίου. Αυτή ήταν η διαδήλωση που αιματοκυλίστηκε.
Οι συγκρούσεις γενικεύθηκαν από την επόμενη ημέρα, 4 Δεκεμβρίου. Ο ΕΛΑΣ αφόπλισε τα περισσότερα στρατιωτικά τμήματα της πόλης και επιτέθηκε στους ενόπλους της οργάνωσης «Χ» του Γρίβα στο Θησείο. Από εκείνη την ημέρα άρχισε μία σκληρή αναμέτρηση που κράτησε τριαντατρείς ολόκληρες μέρες: η Μάχη της Αθήνας.
Οι εχθροπραξίες έληξαν με την παράδοση των όπλων του ΕΑΜ, στις 12 Φεβρουαρίου 1945 με την συνθήκη της Βάρκιζας.
Ο Μάνος Χατζηδάκης κατάφερε να αποτυπώσει την συναισθηματική ακύρωση που βίωσε η γενιά της κατοχής και του απελευθερωτικού αγώνα.
Επιλεγμένα αποσπάσματα από το editorial στο περιοδικό «Το Τέταρτο», τεύχος 3, Ιούλιος 1985)
"Τα Παιδιά της γαλαρίας είναι μια φημισμένη ταινία του Καρνέ. Τα δικά μας παιδιά της γαλαρίας είναι κάπως διαφορετικά. Εκείνα της ταινίας υπήρξαν θεατές από ψηλά, από την πιο φτηνή θέση, «εγκλημάτων» που διαδραματίζονταν στη σκηνή του θεάτρου. Τα δικά μας υπήρξαν κι αυτά θ ε α τ έ ς, από ψηλά κι από την ασήμαντη και φτηνή θέση, εγκλημάτων που διαδραματίζονταν στην ελληνική γη, ανίκανα να ορίζουν και ν’ αλλάζουν τη μοίρα των όσων έγιναν και γίνονται στον τόπο.[...]
[...]Τα όνειρα σε τούτα τα παιδιά υπήρξαν κυρίαρχα, σημαντικά και διαψευσμένα.[...]
[...]Στην Κατοχή…[...] τον όποιο ρόλο τους, έστω και τον πιο μικρό, με αυταπάρνηση, με το αίμα τους, με τη ζωή τους, χωρίς καιροσκοπισμό και ιδιοτέλεια, χωρίς προοπτική ανταλλάγματος.
stokokkino.gr/article/3960/San-simera-3-Dekembriou-1944
Στην Πλατεία Συντάγματος, παρατεταγμένοι αστυνομικοί της τότε Αστυνομίας Πόλεων υποδέχθηκαν με πυκνά πυρά την ειρηνική διαδήλωση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, του ΕΑΜ. Στις 3 Δεκεμβρίου 1944 στην Πλατεία Συντάγματος, στη γωνία όπου βρίσκεται το ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία, οι παρατεταγμένοι αστυνομικοί της τότε Αστυνομίας Πόλεων υποδέχθηκαν με πυκνά πυρά την ειρηνική διαδήλωση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, του ΕΑΜ.
Τα πυρά προέρχονταν και από το κτίριο στη γωνία της Πανεπιστημίου με τη Βασιλίσσης Σοφίας όπου τότε στεγαζόταν η Αστυνομική Διεύθυνση της πόλης – σήμερα το κτίριο αυτό δεν υπάρχει πλέον. Η κοντινή απόσταση και η ένταση των πυρών προκάλεσε μακελειό στις τάξεις των διαδηλωτών. Οι νεκροί ήσαν 27 και οι τραυματίες περισσότεροι από 140.
Στα αμέσως προηγούμενα χρόνια της ναζιστικής κατοχής αυτά τα επεισόδια ήταν σχεδόν συνηθισμένα. Η Αστυνομία Πόλεων ειδικά, επικεφαλής της οποίας ήταν ο Άγγελος Έβερτ, χρησιμοποιούσε πολύ συχνά πραγματικά πυρά για να αναχαιτίζει και να διαλύει τις διαδηλώσεις των οργανώσεων της Αντίστασης, του ΕΑΜ. Στην περίπτωση όμως της 3ης Δεκεμβρίου υπήρχε μία ουσιαστική διαφορά: η χώρα δεν βρισκόταν πλέον κάτω από την εξουσία του Άξονα και λίγες εβδομάδες νωρίτερα ο λαός της πρωτεύουσας είχε γιορτάσει την απελευθέρωσή του από αυτό ακριβώς το αιμοσταγές καθεστώς της Κατοχής.
Ενάμιση μήνα μετά τη 18η Οκτωβρίου, την άφιξη του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου στην Αθήνα και τις δεσμεύσεις που ο ίδιος ανέλαβε στην ομιλία του στην ίδια Πλατεία Συντάγματος, η πολιτική και κοινωνική κατάσταση στη χώρα εξακολουθούσε να είναι ανησυχητικά ανορθόδοξη. Στην ουσία, την πρωτεύουσα και τις μεγάλες πόλεις τις κυβερνούσε η βρετανική στρατιωτική διοίκηση του στρατηγού Σκόμπυ. Το Λονδίνο, από όπου προέρχονταν οι πολιτικοί σχεδιασμοί, βιαζόταν να «εξομαλύνει» την πολιτική λειτουργία στη χώρα, με τον τρόπο φυσικά που καταλάβαιναν ετούτη την «εξομάλυνση» στη βρετανική αυτοκρατορική πρωτεύουσα.
Στην ουσία επιζητούσαν την επανάληψη του σκηνικού του 1935, την ανάσταση των παραδοσιακών αστικών κομμάτων και την επαναφορά του θεσμού της ισχυρής βασιλείας, έστω και διαμέσου ενός νέου δημοψηφίσματος. Οι κοινωνικές αλλαγές που είχε φέρει η ενδιάμεση περίοδος δοκιμασιών και αγώνων, απλά αγνοούνταν από το Λονδίνο. Οι οδηγίες που αφορούσαν το μεγάλο κίνημα της Εθνικής Αντίστασης στόχευαν πρώτα στον αφοπλισμό και μετά στην οργανωτική του αποσάρθρωση και υποταγή. Για το σκοπό αυτό ο βρετανικός στρατός επιτρεπόταν να χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε μέτρο έκρινε αναγκαίο.
«Ενεργήστε σαν να επρόκειτο για κατακτημένη πόλη, στην οποία έχει ξεσπάσει τοπική εξέγερση» (5 Δεκεμβρίου 1944, τηλεγράφημα. Ο βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσώρτσιλ στον υποστράτηγο και διοικητή των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, Ρόναλντ Σκόμπυ).
«Κρατήστε τους γιους σας στο σπίτι, μανάδες της Αθήνας. Ή, ανάψτε για αυτούς, τις λαμπάδες, απόψε τη νύχτα. Ο γέρος της Ντάουνιγκ Στριτ φέρνει πίσω το βασιλιά σας». (Μπέρτολτ Μπρεχτ).
Παρά τις επιμέρους διαπραγματεύσεις και συζητήσεις στο πλαίσιο της κυβέρνησης «Εθνικής Ενώσεως», το βρετανικό σχέδιο προχωρούσε με ημερολογιακή ακρίβεια. Στη διάρκεια του Νοεμβρίου ενισχύθηκαν και συγκεντρώθηκαν στην ελληνική πρωτεύουσα οι στρατιωτικές μονάδες και ένοπλοi σχηματισμοί που εχθρεύονταν το ΕΑΜ.
Μόλις οι προετοιμασίες αυτές συμπληρώθηκαν, ο στρατηγός Σκόμπι ζήτησε με τελεσίγραφο τον αφοπλισμό του ΕΛΑΣ και της Πολιτοφυλακής μέσα στις πρώτες ημέρες του Δεκεμβρίου.
Ο αφοπλισμός αυτός, αν και περιελάμβανε όλα τα «εθελοντικά σώματα», θα ήταν ουσιαστικά μονομερής καθώς πέρα από τον υπό διάλυση ΕΔΕΣ (του οποίου τα στελέχη μεταφέρονταν επίσης στην Αθήνα), όλα τα υπόλοιπα ένοπλα σώματα που εχθρεύονταν το ΕΑΜ θα έμεναν ανέπαφα: αυτό αφορούσε τόσο την Ορεινή Ταξιαρχία και τους γύρω από αυτήν εθελοντές όσο και τους «επιστρατευμένους» των «εθνικών οργανώσεων», τη Χωροφυλακή και την Αστυνομία.
Το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο απέρριψε το τελεσίγραφο του στρατηγού Σκόμπι, οι υπουργοί του στην κυβέρνηση Παπανδρέου παραιτήθηκαν, και οργάνωσε τη μεγάλη διαδήλωση διαμαρτυρίας την Κυριακή 3 Δεκεμβρίου. Αυτή ήταν η διαδήλωση που αιματοκυλίστηκε.
Οι συγκρούσεις γενικεύθηκαν από την επόμενη ημέρα, 4 Δεκεμβρίου. Ο ΕΛΑΣ αφόπλισε τα περισσότερα στρατιωτικά τμήματα της πόλης και επιτέθηκε στους ενόπλους της οργάνωσης «Χ» του Γρίβα στο Θησείο. Από εκείνη την ημέρα άρχισε μία σκληρή αναμέτρηση που κράτησε τριαντατρείς ολόκληρες μέρες: η Μάχη της Αθήνας.
Οι εχθροπραξίες έληξαν με την παράδοση των όπλων του ΕΑΜ, στις 12 Φεβρουαρίου 1945 με την συνθήκη της Βάρκιζας.
Ο Μάνος Χατζηδάκης κατάφερε να αποτυπώσει την συναισθηματική ακύρωση που βίωσε η γενιά της κατοχής και του απελευθερωτικού αγώνα.
Επιλεγμένα αποσπάσματα από το editorial στο περιοδικό «Το Τέταρτο», τεύχος 3, Ιούλιος 1985)
"Τα Παιδιά της γαλαρίας είναι μια φημισμένη ταινία του Καρνέ. Τα δικά μας παιδιά της γαλαρίας είναι κάπως διαφορετικά. Εκείνα της ταινίας υπήρξαν θεατές από ψηλά, από την πιο φτηνή θέση, «εγκλημάτων» που διαδραματίζονταν στη σκηνή του θεάτρου. Τα δικά μας υπήρξαν κι αυτά θ ε α τ έ ς, από ψηλά κι από την ασήμαντη και φτηνή θέση, εγκλημάτων που διαδραματίζονταν στην ελληνική γη, ανίκανα να ορίζουν και ν’ αλλάζουν τη μοίρα των όσων έγιναν και γίνονται στον τόπο.[...]
[...]Τα όνειρα σε τούτα τα παιδιά υπήρξαν κυρίαρχα, σημαντικά και διαψευσμένα.[...]
[...]Στην Κατοχή…[...] τον όποιο ρόλο τους, έστω και τον πιο μικρό, με αυταπάρνηση, με το αίμα τους, με τη ζωή τους, χωρίς καιροσκοπισμό και ιδιοτέλεια, χωρίς προοπτική ανταλλάγματος.
stokokkino.gr/article/3960/San-simera-3-Dekembriou-1944
coldlife- Moderator
- Αριθμός μηνυμάτων : 9373
Ηλικία : 47
Τόπος : Νεος Κοσμος,Αθηνα
Ομάδα :
Ομάδα : ΠΑΝΑΙΤΩΛΙΚΟΣ Γ.Φ.Σ
Registration date : 05/08/2009
Απ: ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....
από coldlife Τετ 4 Δεκ 2013 - 16:59
coldlife- Moderator
- Αριθμός μηνυμάτων : 9373
Ηλικία : 47
Τόπος : Νεος Κοσμος,Αθηνα
Ομάδα :
Ομάδα : ΠΑΝΑΙΤΩΛΙΚΟΣ Γ.Φ.Σ
Registration date : 05/08/2009
PAS- Αριθμός μηνυμάτων : 2974
Ηλικία : 110
Ομάδα :
Registration date : 11/03/2009
Απ: ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....
από sellos Παρ 6 Δεκ 2013 - 11:38
6, 7 και 8 Δεκεμβρίου 2008
http://pitsirikos.net/2010/12/6-7-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-8-%CE%B4%CE%B5%CE%BA%CE%B5%CE%BC%CE%B2%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85-2008/
5 χρόνια από τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου
http://www.thepressproject.gr/article/52598
http://pitsirikos.net/2010/12/6-7-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-8-%CE%B4%CE%B5%CE%BA%CE%B5%CE%BC%CE%B2%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85-2008/
5 χρόνια από τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου
http://www.thepressproject.gr/article/52598
sellos- Respected
- Αριθμός μηνυμάτων : 25978
Ηλικία : 15
Τόπος : ΑΘΗΝΑ
Ομάδα :
Registration date : 01/11/2008
Απ: ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....
από Επισκέπτης Παρ 6 Δεκ 2013 - 21:40
Σύμφωνα με δημοσιεύματα(δεν θυμάμαι που το διάβασα) ο συγχωρεμένος ο Αλέξης μόλις πριν λίγες μέρες απέκτησε αδελφάκι.
Επισκέπτης- Επισκέπτης
Απ: ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....
από coldlife Τετ 8 Ιαν 2014 - 19:06
23 χρόνια από τη δολοφονία του Ν. Τεμπονέρα
Στις 8 Ιανουαρίου 1991, ο Ν. Τεμπονέρας δολοφονείται με σιδερολοστό από τον Ι. Καλαμπόκα, πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας και μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου της πόλης, μέσα στο 3ο Λύκειο Πατρών. Ο κομματικός μηχανισμός της ΝΔ είχε αποφασίσει τότε να «σπάσει» τις σχολικές καταλήψεις
Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση
Στα τέλη του 1990 και επί πρωθυπουργίας Κ. Μητσοτάκη, ο τότε υπουργός Παιδείας, Βασίλης Κοντογιαννόπουλος προωθεί στη Βουλή πολυνομοσχέδιο για την Παιδεία, που περιλαμβάνει πλήθος ρυθμίσεων για τη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση .
Μεταξύ αυτών, η κατάργηση των αδικαιολόγητων απουσιών, η επιβολή «ομοιόμορφης» ενδυμασίας και «πειθαρχικού ελέγχου» της εξωσχολικής ζωής, η επανακαθιέρωση της προσευχής, της έπαρσης της σημαίας και του εκκλησιασμού (για τους μαθητές), αλλά και η λειτουργία ιδιωτικών ΑΕΙ, η επιβολή χρονικού ορίου σπουδών και οι περικοπές των κοινωνικών παροχών των φοιτητών.
Το κίνημα
Οι πρώτες καταλήψεις ξεκινούν στα τέλη Οκτωβρίου του 1990, και μέχρι τα μέσα του Δεκέμβρη, το 70% των γυμνασίων και λυκείων τελούν υπό κατάληψη. Την ίδια ώρα, τα δημοσιεύματα της εποχής κάνουν λόγο για μεγαλειώδεις πορείες διαμαρτυρίες στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας (10.000 - 30.000 διαδηλωτές), ενώ το πολιτικό σκηνικό είναι κάτι παραπάνω από πολιτικά έκρυθμο, με την κυβέρνηση να συγκεντρώνει τα πυρά σύσσωμης της αντιπολίτευσης.
Το δεξιό παρακράτος
«Αγανακτισμένοι» γονείς και κατά βάση στελέχη της ΝΔ και της ΟΝΝΕΔ ζητούν να σταματήσουν οι καταλήψεις και επιχειρούν παρεμβάσεις σε σχολικούς χώρους, προσπαθώντας να «σπάσουν» τις καταλήψεις.
Συγκεκριμένες ομάδες τραμπούκων της ΟΝΝΕΔ είναι γνωστές για τη δράση τους στην Πάτρα (επιθέσεις, προπηλακισμοί) ήδη από το 1987.
Κατ' αντιστοιχία με τις ομάδες που μεγαλούργησαν κυρίως στο διάστημα από τα τέλη του '70, σε όλη τη δεκαετία του '80, και σποραδικά το '90 σε ολόκληρη τη χώρα: «Κένταυροι» και «Ρέιντζερς» είναι δύο μόνο από τις πλέον αναγνωρίσιμες «ομάδες κρούσης» της ΟΝΝΕΔ, δημιούργημα του Αβέρωφ, υπό την καθοδήγηση των Μιχαλολιάκου (βουλευτή Πειραιά) και Μανωλάκου.
Οι καταλήψεις συνεχίζονται
Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση προχωρά σε μια μικρή αναδίπλωση τον Δεκέμβρη, με τον υπουργό Παιδείας να δηλώνει ότι τα προεδρικά διατάγματα δεν θα εφαρμοστούν για ένα τρίμηνο, έως ότου γίνουν «πλήρως κατανοητά» από μαθητές και καθηγητές. Σύντομα, οι τρεις μήνες γίνονται δώδεκα και το νομοσχέδιο τροποποιείται μερικώς, χωρίς όμως αλλαγές σε σημαντικά σημεία, όπως είναι οι πειθαρχικές διατάξεις, οι περικοπές κ.ά.
Το υπουργείο πιστεύει πως οι γιορτές των Χριστουγέννων θα λειτουργήσουν πυροσβεστικά. Με την έλευση του νέου χρόνου, ωστόσο, θα διαψευστεί, καθώς μαθητές και φοιτητές αποφασίζουν τη συνέχιση των καταλήψεων στα ΑΕΙ, τα ΤΕΙ, αλλά και σε 1.800 από τα 3.014 γυμνάσια και λύκεια της χώρας.
Ο υπουργός, Β. Κοντογιαννόπουλος, απειλεί πως όσοι συμπληρώνουν 50 απουσίες θα χάνουν τη χρονιά τους, αλλά η ΟΛΜΕ με την επανέναρξη της χρονιάς, στις 7 Ιανουαρίου του 1991, κηρύσσει στάση εργασίας, καλώντας τους καθηγητές να βρίσκονται έξω από τα σχολεία «για να συμβάλουν στην αποτροπή προκλήσεων που ίσως επιχειρηθεί να δημιουργηθούν».
Οι καθηγητές έχουν πλήρη επίγνωση των μεθόδων που χρησιμοποιεί ο κομματικός μηχανισμός της Νέας Δημοκρατίας, καθώς οι επιθέσεις από ροπαλοφόρους σε καταληψίες και οι τραμπουκισμοί είναι κάτι παραπάνω από συχνοί.
Η βρώμικη αντικατάληψη του 3ου Λυκείου Πατρών
Στις 08 Γενάρη, στις 19.30 το απόγευμα, στην Πάτρα περίπου τριάντα στελέχη της ΟΝΝΕΔ Πάτρας, με επικεφαλής τον τοπικό πρόεδρο της οργάνωσης Ιωάννη Καλαμπόκα, επιτίθενται οπλισμένοι κατά των μαθητών στην κατάληψη του Πολυκλαδικού Λυκείου. Δεν καταφέρνουν να τους εκδιώξουν και μια ώρα αργότερα επιτίθενται στους ελάχιστους μαθητές που βρίσκονταν στο χώρο του 3ου λυκείου Πάτρας, καταφέρνοντας να τους απωθήσουν.
Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, συγκεντρώνονται έξω από το λύκειο δεκάδες μαθητές, καθηγητές, γονείς, δημοτικοί σύμβουλοι της αντιπολίτευσης καθώς και ο δήμαρχος Πάτρας, Α. Καράβολας και ο βουλευτής Αχαΐας του ΠΑΣΟΚ, Α. Φούρας.
Τα στελέχη της ΟΝΝΕΔ αρνούνται να υποχωρήσουν από την «αντικατάληψη» και δηλώνουν ότι θα παρατείνουν την κατάληψη του λυκείου μέχρι αυτό να λειτουργήσει ξανά κανονικά.
Σύντομα, τα πνεύματα οξύνονται και αρχίζουν οι συγκρούσεις μεταξύ των δύο πλευρών με εκσφενδονίσεις αντικειμένων, ενώ σημειώνονται και οι πρώτοι τραυματισμοί.
Η δολοφονική επίθεση
Γύρω στις 23.30 το βράδυ, ομάδα καθηγητών και γονέων επιχειρεί να μπει στο κτίριο. Με το άνοιγμα της πόρτας τα μέλη της ΟΝΝΕΔ επιτίθενται στον κόσμο με σιδερολοστούς, καδρόνια και τσιμεντόλιθους.
Ο καθηγητής μαθηματικών και μέλος του Εργατικού Αντι-ιμπεριαλιστικού Μετώπου (ΕΑΜ), Νίκος Τεμπονέρας, που είχε προστρέξει σε στήριξη της μαθητικής κατάληψης, πέφτει θανάσιμα τραυματισμένος, με ανοιγμένο το κρανίο από το σιδερολοστό του Ι.Καλαμπόκα.
Μεταφέρεται στο νοσοκομείο κλινικά νεκρός και το πρωί της 09 Ιανουαρίου παύουν όλες οι ζωτικές λειτουργίες του.
Στο νοσοκομείο μεταφέρονται επίσης άλλα τέσσερα άτομα σε σοβαρή κατάσταση και δεκάδες με ελαφρότερα τραύματα.
Η ομάδα του Καλαμπόκα εξαφανίζεται ανενόχλητη αφού η αστυνομία κάνει την εμφάνισή της, όταν τα επεισόδια έχουν πια τελειώσει.
Οι αυτόπτες μάρτυρες καταγγέλλουν ως φυσικούς αυτουργούς τον πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας και μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου Ι. Καλαμπόκα, το στέλεχος της ΟΝΝΕΔ Α. Μαραγκό και τον συντροφό τους, Σ. Σπίνο.
Στις 8 Ιανουαρίου 1991, ο Ν. Τεμπονέρας δολοφονείται με σιδερολοστό από τον Ι. Καλαμπόκα, πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας και μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου της πόλης, μέσα στο 3ο Λύκειο Πατρών. Ο κομματικός μηχανισμός της ΝΔ είχε αποφασίσει τότε να «σπάσει» τις σχολικές καταλήψεις
Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση
Στα τέλη του 1990 και επί πρωθυπουργίας Κ. Μητσοτάκη, ο τότε υπουργός Παιδείας, Βασίλης Κοντογιαννόπουλος προωθεί στη Βουλή πολυνομοσχέδιο για την Παιδεία, που περιλαμβάνει πλήθος ρυθμίσεων για τη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση .
Μεταξύ αυτών, η κατάργηση των αδικαιολόγητων απουσιών, η επιβολή «ομοιόμορφης» ενδυμασίας και «πειθαρχικού ελέγχου» της εξωσχολικής ζωής, η επανακαθιέρωση της προσευχής, της έπαρσης της σημαίας και του εκκλησιασμού (για τους μαθητές), αλλά και η λειτουργία ιδιωτικών ΑΕΙ, η επιβολή χρονικού ορίου σπουδών και οι περικοπές των κοινωνικών παροχών των φοιτητών.
Το κίνημα
Οι πρώτες καταλήψεις ξεκινούν στα τέλη Οκτωβρίου του 1990, και μέχρι τα μέσα του Δεκέμβρη, το 70% των γυμνασίων και λυκείων τελούν υπό κατάληψη. Την ίδια ώρα, τα δημοσιεύματα της εποχής κάνουν λόγο για μεγαλειώδεις πορείες διαμαρτυρίες στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας (10.000 - 30.000 διαδηλωτές), ενώ το πολιτικό σκηνικό είναι κάτι παραπάνω από πολιτικά έκρυθμο, με την κυβέρνηση να συγκεντρώνει τα πυρά σύσσωμης της αντιπολίτευσης.
Το δεξιό παρακράτος
«Αγανακτισμένοι» γονείς και κατά βάση στελέχη της ΝΔ και της ΟΝΝΕΔ ζητούν να σταματήσουν οι καταλήψεις και επιχειρούν παρεμβάσεις σε σχολικούς χώρους, προσπαθώντας να «σπάσουν» τις καταλήψεις.
Συγκεκριμένες ομάδες τραμπούκων της ΟΝΝΕΔ είναι γνωστές για τη δράση τους στην Πάτρα (επιθέσεις, προπηλακισμοί) ήδη από το 1987.
Κατ' αντιστοιχία με τις ομάδες που μεγαλούργησαν κυρίως στο διάστημα από τα τέλη του '70, σε όλη τη δεκαετία του '80, και σποραδικά το '90 σε ολόκληρη τη χώρα: «Κένταυροι» και «Ρέιντζερς» είναι δύο μόνο από τις πλέον αναγνωρίσιμες «ομάδες κρούσης» της ΟΝΝΕΔ, δημιούργημα του Αβέρωφ, υπό την καθοδήγηση των Μιχαλολιάκου (βουλευτή Πειραιά) και Μανωλάκου.
Οι καταλήψεις συνεχίζονται
Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση προχωρά σε μια μικρή αναδίπλωση τον Δεκέμβρη, με τον υπουργό Παιδείας να δηλώνει ότι τα προεδρικά διατάγματα δεν θα εφαρμοστούν για ένα τρίμηνο, έως ότου γίνουν «πλήρως κατανοητά» από μαθητές και καθηγητές. Σύντομα, οι τρεις μήνες γίνονται δώδεκα και το νομοσχέδιο τροποποιείται μερικώς, χωρίς όμως αλλαγές σε σημαντικά σημεία, όπως είναι οι πειθαρχικές διατάξεις, οι περικοπές κ.ά.
Το υπουργείο πιστεύει πως οι γιορτές των Χριστουγέννων θα λειτουργήσουν πυροσβεστικά. Με την έλευση του νέου χρόνου, ωστόσο, θα διαψευστεί, καθώς μαθητές και φοιτητές αποφασίζουν τη συνέχιση των καταλήψεων στα ΑΕΙ, τα ΤΕΙ, αλλά και σε 1.800 από τα 3.014 γυμνάσια και λύκεια της χώρας.
Ο υπουργός, Β. Κοντογιαννόπουλος, απειλεί πως όσοι συμπληρώνουν 50 απουσίες θα χάνουν τη χρονιά τους, αλλά η ΟΛΜΕ με την επανέναρξη της χρονιάς, στις 7 Ιανουαρίου του 1991, κηρύσσει στάση εργασίας, καλώντας τους καθηγητές να βρίσκονται έξω από τα σχολεία «για να συμβάλουν στην αποτροπή προκλήσεων που ίσως επιχειρηθεί να δημιουργηθούν».
Οι καθηγητές έχουν πλήρη επίγνωση των μεθόδων που χρησιμοποιεί ο κομματικός μηχανισμός της Νέας Δημοκρατίας, καθώς οι επιθέσεις από ροπαλοφόρους σε καταληψίες και οι τραμπουκισμοί είναι κάτι παραπάνω από συχνοί.
Η βρώμικη αντικατάληψη του 3ου Λυκείου Πατρών
Στις 08 Γενάρη, στις 19.30 το απόγευμα, στην Πάτρα περίπου τριάντα στελέχη της ΟΝΝΕΔ Πάτρας, με επικεφαλής τον τοπικό πρόεδρο της οργάνωσης Ιωάννη Καλαμπόκα, επιτίθενται οπλισμένοι κατά των μαθητών στην κατάληψη του Πολυκλαδικού Λυκείου. Δεν καταφέρνουν να τους εκδιώξουν και μια ώρα αργότερα επιτίθενται στους ελάχιστους μαθητές που βρίσκονταν στο χώρο του 3ου λυκείου Πάτρας, καταφέρνοντας να τους απωθήσουν.
Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, συγκεντρώνονται έξω από το λύκειο δεκάδες μαθητές, καθηγητές, γονείς, δημοτικοί σύμβουλοι της αντιπολίτευσης καθώς και ο δήμαρχος Πάτρας, Α. Καράβολας και ο βουλευτής Αχαΐας του ΠΑΣΟΚ, Α. Φούρας.
Τα στελέχη της ΟΝΝΕΔ αρνούνται να υποχωρήσουν από την «αντικατάληψη» και δηλώνουν ότι θα παρατείνουν την κατάληψη του λυκείου μέχρι αυτό να λειτουργήσει ξανά κανονικά.
Σύντομα, τα πνεύματα οξύνονται και αρχίζουν οι συγκρούσεις μεταξύ των δύο πλευρών με εκσφενδονίσεις αντικειμένων, ενώ σημειώνονται και οι πρώτοι τραυματισμοί.
Η δολοφονική επίθεση
Γύρω στις 23.30 το βράδυ, ομάδα καθηγητών και γονέων επιχειρεί να μπει στο κτίριο. Με το άνοιγμα της πόρτας τα μέλη της ΟΝΝΕΔ επιτίθενται στον κόσμο με σιδερολοστούς, καδρόνια και τσιμεντόλιθους.
Ο καθηγητής μαθηματικών και μέλος του Εργατικού Αντι-ιμπεριαλιστικού Μετώπου (ΕΑΜ), Νίκος Τεμπονέρας, που είχε προστρέξει σε στήριξη της μαθητικής κατάληψης, πέφτει θανάσιμα τραυματισμένος, με ανοιγμένο το κρανίο από το σιδερολοστό του Ι.Καλαμπόκα.
Μεταφέρεται στο νοσοκομείο κλινικά νεκρός και το πρωί της 09 Ιανουαρίου παύουν όλες οι ζωτικές λειτουργίες του.
Στο νοσοκομείο μεταφέρονται επίσης άλλα τέσσερα άτομα σε σοβαρή κατάσταση και δεκάδες με ελαφρότερα τραύματα.
Η ομάδα του Καλαμπόκα εξαφανίζεται ανενόχλητη αφού η αστυνομία κάνει την εμφάνισή της, όταν τα επεισόδια έχουν πια τελειώσει.
Οι αυτόπτες μάρτυρες καταγγέλλουν ως φυσικούς αυτουργούς τον πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας και μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου Ι. Καλαμπόκα, το στέλεχος της ΟΝΝΕΔ Α. Μαραγκό και τον συντροφό τους, Σ. Σπίνο.
Ακόμη 4 νεκροί
Ο Νίκος Tεπονέρας δεν υπήρξε το μοναδικό θύμα αυτής της υπόθεσης.
Στις 10 Ιανουαρίου κατά τη μεγαλειώδη διαδήλωση 50.000 ατόμων στο κέντρο της Αθήνας, τα ΜΑΤ επιτίθενται στον κύριο όγκο των διαδηλωτών. Οι συγκρούσεις διαρκούν όλη τη μέρα και, όταν οι δυνάμεις καταστολής επιχειρούν να απωθήσουν τον κόσμο προς το Πολυτεχνείο, οι διαδηλωτές αντιστέκονται και οι συγκρούσεις κορυφώνονται.
Στη διάρκεια των συγκρούσεων, στη συμβολή των οδών Θεμιστοκλέους και Πανεπιστημίου, επταώρο κτήριο που στεγάζει το κατάστημα ενδυμάτων «Κ. Μαρούσης» τυλίγεται στις φλόγες. Από την πρώτη στιγμή, οι διαδηλωτές καταγγέλλουν την ανεξέλεγκτη ρίψη δακρυγόνων, ως αιτία της πυρκαγιάς.
Σύμφωνα με μαρτυρίες, η πυρκαγιά ξεκίνησε από μια βομβίδα που εκτόξευσε άνδρας των ΜΑΤ.
Ενώ μάλιστα στο σημείο φτάνουν πυροσβεστικές δυνάμεις για να σβήσουν τη φωτιά, σύμφωνα με καταγγελίες, έπειτα από επίθεση με χημικά από την αστυνομία, οι πυροσβέστες αναγκάζονται να αποχωρήσουν.
Όταν η πυρκαγιά σβήσει τα μεσάνυχτα, 4 από τα 16 άτομα που ειχαν εγκλωβιστεί εντοπίζονται νεκρά:
Πρόκειται για τον 32χρονο επιχειρηματία, Περικλής Ρεπάκης, τον 57χρονο δικηγόρο, Μανόλη Κοντόπουλο, τον 59χρονο χρυσοχόο Ιωάννης Νεμετζίδης κι ένα -αγνώστων στοιχείων μέχρι σήμερα- νεαρό άτομο.
Οι πολιτικές ευθύνες
Την 10/1/1991, ο υπουργός Παιδείας Βασίλης Κοντογιαννόπουλος υποβάλλει την παραίτησή του και θεωρείται από τον Τύπο ως το εξιλαστήριο θύμα της κυβέρνησης για την εκτόνωση της κρίσης.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου τον κατηγορεί τότε για ηθικό αυτουργό της δολοφονίας. Τα επόμενο χρόνια, ο Βασίλης Κοντογιαννόπουλος προσχωρεί στο ΠΑΣΟΚ και αναδεικνύεται σε κυβερνητικό στέλεχος επί της ηγεσίας Σημίτη.
Στη θέση του στο Υπουργείο Παιδείας τοποθετείται ο Γιώργος Σουφλιάς, ο οποίος ανακοινώνει την απόσυρση του νομοσχεδίου και την έναρξη διαλόγου για την παιδεία «από μηδενική βάση».
Καμία ευθύνη, πολιτική ή ποινική, δεν αποδώθηκε σε εκείνους που συνδιαλέγονταν, προστάτευαν, μετείχαν ή/και έδιναν εντολές στις ομάδες κρούσης της ΟΝΝΕΔ. Πολλοί από αυτούς, μπορούν σήμερα να καταδικάζουν απερίφραστα τη βία «από όπου και αν προέρχεται».
Χαρακτηριστική είναι και η στάση της ΟΝΝΕΔ από τις πρώτες κιόλας ημέρες μετά τη δολοφονία, με τα μέλη της να οργανώνουν συγκεντρώσεις συμπαράστασης και να τιμούν τον Καλαμπόκα σαν αγωνιστή.
Δύο ενδιαφέρουσε σημειώσεις κάνει σήμερα το Κουτί της Πανδώρας:
Tο 1992 η τοπική οργάνωσης της ΟΝΝΕΔ στην Πάτρα, πραγματοποιεί εκδήλωση συμπαράστασης στον Γιάννη Καλαμπόκα, στα κεντρικά της γραφεία και μάλιστα με βασικό ομιλητή τον δικηγόρο και σημερινό βουλευτή της Χρυσής Αυγής, Μιχάλη Αρβανίτη.
Απόσπασμα από τον Ιό της Κυριακής:
«Θεσσαλονίκη, 1 Απριλίου 1998:
Βράδυ των φοιτητικών εκλογών και τα αίματα στο αμφιθέατρο του Ανατομείου έχουν ανάψει.
Ολοκληρώνεται η καταμέτρηση των ψήφων για το νέο ΔΣ της Ιατρικής και οι πανηγυρισμοί της ΔΑΠ και των περί αυτήν φουντώνουν: “Ο Καλαμπόκας γαμάει τις μάνες σας”, “γαμιέται ο Τεμπονέρας κι η μάνα του”, είναι τα ευφάνταστα συνθήματα που κυριαρχούν.
Η ευθυμία των νικητών μετατρέπεται σε ντελίριο, όπως καταγγέλλει η Ριζοσπαστική Παρέμβαση Ιατρικής, όταν στην αίθουσα κάνει τη θριαμβευτική της εμφάνιση η σημαία με το δικέφαλο, την οποία οι πιο θερμόαιμοι είχαν -κατά δήλωσή τους- προμηθευτεί από τον ναζιστικό “Στόχο”. Στο τσακίρ κέφι οι μέλλοντες γιατροί της ΔΑΠ, προσπαθούν να πείσουν ότι είναι σε θέση να αναβιώσουν τις παραδόσεις της ΕΚΟΦ…»
Οι συλλήψεις και η δίκη
Ως δράστες της δολοφονίας Τεμπονέρα κατηγορούνται, συλλαμβάνονται και προφυλακίζονται ο Ιωάννης Καλαμπόκας, και το μέλος της τοπικής ΟΝΝΕΔ Αλέκος Μαραγκός.
Στο δικαστικό μέρος της υπόθεσης Τεμπονέρα, ο Αλέκος Μαραγκός απαλλάσσεται με βούλευμα για τη δολοφονία του καθηγητή και στο εδώλιο κάθεται ως βασικός αυτουργός ο Ιωάννης Καλαμπόκας.
Η δίκη του διαρκεί σχεδόν ένα χρόνο (22 Ιουνίου 1992 - 9 Μαρτίου 1993). Πρωτοδίκως καταδικάζεται σε ισόβια για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως, χωρίς να του αναγνωρισθεί κανένα ελαφρυντικό.
H ΟΝΝΕΔ πληροφορείται με «έκπληξη» την καταδικαστική απόφαση:
Λίγους μήνες αργότερα γίνεται η δίκη του σε δεύτερο βαθμό (7 Δεκεμβρίου 1993 - 19 Απριλίου 1994) , όπου και οι δικαστές του αναγνώριζουν ελαφρυντικά και τον καταδικάζουν σε κάθειρξη 17 ετών και τριών μηνών.
Στις 2 Φεβρουαρίου 1998 και αφού έχει εκτίσει τα 3/5 της ποινής του, αποφυλακίζεται.
Μέχρι σήμερα ισχυρίζεται ότι είναι αθώος, κατονομάζοντας ως δράστη της δολοφονίας Τεμπονέρα τον συναγωνιστή του στην ΟΝΝΕΔ, Αλέκο Μαραγκό.
Ζει και εργάζεται στο Βόλο ως υπεύθυνος παραρτήματος της Εθνικής Τράπεζας.
http://www.thepressproject.gr/article/54156
Στις 8 Ιανουαρίου 1991, ο Ν. Τεμπονέρας δολοφονείται με σιδερολοστό από τον Ι. Καλαμπόκα, πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας και μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου της πόλης, μέσα στο 3ο Λύκειο Πατρών. Ο κομματικός μηχανισμός της ΝΔ είχε αποφασίσει τότε να «σπάσει» τις σχολικές καταλήψεις
Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση
Στα τέλη του 1990 και επί πρωθυπουργίας Κ. Μητσοτάκη, ο τότε υπουργός Παιδείας, Βασίλης Κοντογιαννόπουλος προωθεί στη Βουλή πολυνομοσχέδιο για την Παιδεία, που περιλαμβάνει πλήθος ρυθμίσεων για τη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση .
Μεταξύ αυτών, η κατάργηση των αδικαιολόγητων απουσιών, η επιβολή «ομοιόμορφης» ενδυμασίας και «πειθαρχικού ελέγχου» της εξωσχολικής ζωής, η επανακαθιέρωση της προσευχής, της έπαρσης της σημαίας και του εκκλησιασμού (για τους μαθητές), αλλά και η λειτουργία ιδιωτικών ΑΕΙ, η επιβολή χρονικού ορίου σπουδών και οι περικοπές των κοινωνικών παροχών των φοιτητών.
Το κίνημα
Οι πρώτες καταλήψεις ξεκινούν στα τέλη Οκτωβρίου του 1990, και μέχρι τα μέσα του Δεκέμβρη, το 70% των γυμνασίων και λυκείων τελούν υπό κατάληψη. Την ίδια ώρα, τα δημοσιεύματα της εποχής κάνουν λόγο για μεγαλειώδεις πορείες διαμαρτυρίες στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας (10.000 - 30.000 διαδηλωτές), ενώ το πολιτικό σκηνικό είναι κάτι παραπάνω από πολιτικά έκρυθμο, με την κυβέρνηση να συγκεντρώνει τα πυρά σύσσωμης της αντιπολίτευσης.
Το δεξιό παρακράτος
«Αγανακτισμένοι» γονείς και κατά βάση στελέχη της ΝΔ και της ΟΝΝΕΔ ζητούν να σταματήσουν οι καταλήψεις και επιχειρούν παρεμβάσεις σε σχολικούς χώρους, προσπαθώντας να «σπάσουν» τις καταλήψεις.
Συγκεκριμένες ομάδες τραμπούκων της ΟΝΝΕΔ είναι γνωστές για τη δράση τους στην Πάτρα (επιθέσεις, προπηλακισμοί) ήδη από το 1987.
Κατ' αντιστοιχία με τις ομάδες που μεγαλούργησαν κυρίως στο διάστημα από τα τέλη του '70, σε όλη τη δεκαετία του '80, και σποραδικά το '90 σε ολόκληρη τη χώρα: «Κένταυροι» και «Ρέιντζερς» είναι δύο μόνο από τις πλέον αναγνωρίσιμες «ομάδες κρούσης» της ΟΝΝΕΔ, δημιούργημα του Αβέρωφ, υπό την καθοδήγηση των Μιχαλολιάκου (βουλευτή Πειραιά) και Μανωλάκου.
Οι καταλήψεις συνεχίζονται
Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση προχωρά σε μια μικρή αναδίπλωση τον Δεκέμβρη, με τον υπουργό Παιδείας να δηλώνει ότι τα προεδρικά διατάγματα δεν θα εφαρμοστούν για ένα τρίμηνο, έως ότου γίνουν «πλήρως κατανοητά» από μαθητές και καθηγητές. Σύντομα, οι τρεις μήνες γίνονται δώδεκα και το νομοσχέδιο τροποποιείται μερικώς, χωρίς όμως αλλαγές σε σημαντικά σημεία, όπως είναι οι πειθαρχικές διατάξεις, οι περικοπές κ.ά.
Το υπουργείο πιστεύει πως οι γιορτές των Χριστουγέννων θα λειτουργήσουν πυροσβεστικά. Με την έλευση του νέου χρόνου, ωστόσο, θα διαψευστεί, καθώς μαθητές και φοιτητές αποφασίζουν τη συνέχιση των καταλήψεων στα ΑΕΙ, τα ΤΕΙ, αλλά και σε 1.800 από τα 3.014 γυμνάσια και λύκεια της χώρας.
Ο υπουργός, Β. Κοντογιαννόπουλος, απειλεί πως όσοι συμπληρώνουν 50 απουσίες θα χάνουν τη χρονιά τους, αλλά η ΟΛΜΕ με την επανέναρξη της χρονιάς, στις 7 Ιανουαρίου του 1991, κηρύσσει στάση εργασίας, καλώντας τους καθηγητές να βρίσκονται έξω από τα σχολεία «για να συμβάλουν στην αποτροπή προκλήσεων που ίσως επιχειρηθεί να δημιουργηθούν».
Οι καθηγητές έχουν πλήρη επίγνωση των μεθόδων που χρησιμοποιεί ο κομματικός μηχανισμός της Νέας Δημοκρατίας, καθώς οι επιθέσεις από ροπαλοφόρους σε καταληψίες και οι τραμπουκισμοί είναι κάτι παραπάνω από συχνοί.
Η βρώμικη αντικατάληψη του 3ου Λυκείου Πατρών
Στις 08 Γενάρη, στις 19.30 το απόγευμα, στην Πάτρα περίπου τριάντα στελέχη της ΟΝΝΕΔ Πάτρας, με επικεφαλής τον τοπικό πρόεδρο της οργάνωσης Ιωάννη Καλαμπόκα, επιτίθενται οπλισμένοι κατά των μαθητών στην κατάληψη του Πολυκλαδικού Λυκείου. Δεν καταφέρνουν να τους εκδιώξουν και μια ώρα αργότερα επιτίθενται στους ελάχιστους μαθητές που βρίσκονταν στο χώρο του 3ου λυκείου Πάτρας, καταφέρνοντας να τους απωθήσουν.
Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, συγκεντρώνονται έξω από το λύκειο δεκάδες μαθητές, καθηγητές, γονείς, δημοτικοί σύμβουλοι της αντιπολίτευσης καθώς και ο δήμαρχος Πάτρας, Α. Καράβολας και ο βουλευτής Αχαΐας του ΠΑΣΟΚ, Α. Φούρας.
Τα στελέχη της ΟΝΝΕΔ αρνούνται να υποχωρήσουν από την «αντικατάληψη» και δηλώνουν ότι θα παρατείνουν την κατάληψη του λυκείου μέχρι αυτό να λειτουργήσει ξανά κανονικά.
Σύντομα, τα πνεύματα οξύνονται και αρχίζουν οι συγκρούσεις μεταξύ των δύο πλευρών με εκσφενδονίσεις αντικειμένων, ενώ σημειώνονται και οι πρώτοι τραυματισμοί.
Η δολοφονική επίθεση
Γύρω στις 23.30 το βράδυ, ομάδα καθηγητών και γονέων επιχειρεί να μπει στο κτίριο. Με το άνοιγμα της πόρτας τα μέλη της ΟΝΝΕΔ επιτίθενται στον κόσμο με σιδερολοστούς, καδρόνια και τσιμεντόλιθους.
Ο καθηγητής μαθηματικών και μέλος του Εργατικού Αντι-ιμπεριαλιστικού Μετώπου (ΕΑΜ), Νίκος Τεμπονέρας, που είχε προστρέξει σε στήριξη της μαθητικής κατάληψης, πέφτει θανάσιμα τραυματισμένος, με ανοιγμένο το κρανίο από το σιδερολοστό του Ι.Καλαμπόκα.
Μεταφέρεται στο νοσοκομείο κλινικά νεκρός και το πρωί της 09 Ιανουαρίου παύουν όλες οι ζωτικές λειτουργίες του.
Στο νοσοκομείο μεταφέρονται επίσης άλλα τέσσερα άτομα σε σοβαρή κατάσταση και δεκάδες με ελαφρότερα τραύματα.
Η ομάδα του Καλαμπόκα εξαφανίζεται ανενόχλητη αφού η αστυνομία κάνει την εμφάνισή της, όταν τα επεισόδια έχουν πια τελειώσει.
Οι αυτόπτες μάρτυρες καταγγέλλουν ως φυσικούς αυτουργούς τον πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας και μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου Ι. Καλαμπόκα, το στέλεχος της ΟΝΝΕΔ Α. Μαραγκό και τον συντροφό τους, Σ. Σπίνο.
Στις 8 Ιανουαρίου 1991, ο Ν. Τεμπονέρας δολοφονείται με σιδερολοστό από τον Ι. Καλαμπόκα, πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας και μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου της πόλης, μέσα στο 3ο Λύκειο Πατρών. Ο κομματικός μηχανισμός της ΝΔ είχε αποφασίσει τότε να «σπάσει» τις σχολικές καταλήψεις
Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση
Στα τέλη του 1990 και επί πρωθυπουργίας Κ. Μητσοτάκη, ο τότε υπουργός Παιδείας, Βασίλης Κοντογιαννόπουλος προωθεί στη Βουλή πολυνομοσχέδιο για την Παιδεία, που περιλαμβάνει πλήθος ρυθμίσεων για τη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση .
Μεταξύ αυτών, η κατάργηση των αδικαιολόγητων απουσιών, η επιβολή «ομοιόμορφης» ενδυμασίας και «πειθαρχικού ελέγχου» της εξωσχολικής ζωής, η επανακαθιέρωση της προσευχής, της έπαρσης της σημαίας και του εκκλησιασμού (για τους μαθητές), αλλά και η λειτουργία ιδιωτικών ΑΕΙ, η επιβολή χρονικού ορίου σπουδών και οι περικοπές των κοινωνικών παροχών των φοιτητών.
Το κίνημα
Οι πρώτες καταλήψεις ξεκινούν στα τέλη Οκτωβρίου του 1990, και μέχρι τα μέσα του Δεκέμβρη, το 70% των γυμνασίων και λυκείων τελούν υπό κατάληψη. Την ίδια ώρα, τα δημοσιεύματα της εποχής κάνουν λόγο για μεγαλειώδεις πορείες διαμαρτυρίες στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας (10.000 - 30.000 διαδηλωτές), ενώ το πολιτικό σκηνικό είναι κάτι παραπάνω από πολιτικά έκρυθμο, με την κυβέρνηση να συγκεντρώνει τα πυρά σύσσωμης της αντιπολίτευσης.
Το δεξιό παρακράτος
«Αγανακτισμένοι» γονείς και κατά βάση στελέχη της ΝΔ και της ΟΝΝΕΔ ζητούν να σταματήσουν οι καταλήψεις και επιχειρούν παρεμβάσεις σε σχολικούς χώρους, προσπαθώντας να «σπάσουν» τις καταλήψεις.
Συγκεκριμένες ομάδες τραμπούκων της ΟΝΝΕΔ είναι γνωστές για τη δράση τους στην Πάτρα (επιθέσεις, προπηλακισμοί) ήδη από το 1987.
Κατ' αντιστοιχία με τις ομάδες που μεγαλούργησαν κυρίως στο διάστημα από τα τέλη του '70, σε όλη τη δεκαετία του '80, και σποραδικά το '90 σε ολόκληρη τη χώρα: «Κένταυροι» και «Ρέιντζερς» είναι δύο μόνο από τις πλέον αναγνωρίσιμες «ομάδες κρούσης» της ΟΝΝΕΔ, δημιούργημα του Αβέρωφ, υπό την καθοδήγηση των Μιχαλολιάκου (βουλευτή Πειραιά) και Μανωλάκου.
Οι καταλήψεις συνεχίζονται
Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση προχωρά σε μια μικρή αναδίπλωση τον Δεκέμβρη, με τον υπουργό Παιδείας να δηλώνει ότι τα προεδρικά διατάγματα δεν θα εφαρμοστούν για ένα τρίμηνο, έως ότου γίνουν «πλήρως κατανοητά» από μαθητές και καθηγητές. Σύντομα, οι τρεις μήνες γίνονται δώδεκα και το νομοσχέδιο τροποποιείται μερικώς, χωρίς όμως αλλαγές σε σημαντικά σημεία, όπως είναι οι πειθαρχικές διατάξεις, οι περικοπές κ.ά.
Το υπουργείο πιστεύει πως οι γιορτές των Χριστουγέννων θα λειτουργήσουν πυροσβεστικά. Με την έλευση του νέου χρόνου, ωστόσο, θα διαψευστεί, καθώς μαθητές και φοιτητές αποφασίζουν τη συνέχιση των καταλήψεων στα ΑΕΙ, τα ΤΕΙ, αλλά και σε 1.800 από τα 3.014 γυμνάσια και λύκεια της χώρας.
Ο υπουργός, Β. Κοντογιαννόπουλος, απειλεί πως όσοι συμπληρώνουν 50 απουσίες θα χάνουν τη χρονιά τους, αλλά η ΟΛΜΕ με την επανέναρξη της χρονιάς, στις 7 Ιανουαρίου του 1991, κηρύσσει στάση εργασίας, καλώντας τους καθηγητές να βρίσκονται έξω από τα σχολεία «για να συμβάλουν στην αποτροπή προκλήσεων που ίσως επιχειρηθεί να δημιουργηθούν».
Οι καθηγητές έχουν πλήρη επίγνωση των μεθόδων που χρησιμοποιεί ο κομματικός μηχανισμός της Νέας Δημοκρατίας, καθώς οι επιθέσεις από ροπαλοφόρους σε καταληψίες και οι τραμπουκισμοί είναι κάτι παραπάνω από συχνοί.
Η βρώμικη αντικατάληψη του 3ου Λυκείου Πατρών
Στις 08 Γενάρη, στις 19.30 το απόγευμα, στην Πάτρα περίπου τριάντα στελέχη της ΟΝΝΕΔ Πάτρας, με επικεφαλής τον τοπικό πρόεδρο της οργάνωσης Ιωάννη Καλαμπόκα, επιτίθενται οπλισμένοι κατά των μαθητών στην κατάληψη του Πολυκλαδικού Λυκείου. Δεν καταφέρνουν να τους εκδιώξουν και μια ώρα αργότερα επιτίθενται στους ελάχιστους μαθητές που βρίσκονταν στο χώρο του 3ου λυκείου Πάτρας, καταφέρνοντας να τους απωθήσουν.
Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, συγκεντρώνονται έξω από το λύκειο δεκάδες μαθητές, καθηγητές, γονείς, δημοτικοί σύμβουλοι της αντιπολίτευσης καθώς και ο δήμαρχος Πάτρας, Α. Καράβολας και ο βουλευτής Αχαΐας του ΠΑΣΟΚ, Α. Φούρας.
Τα στελέχη της ΟΝΝΕΔ αρνούνται να υποχωρήσουν από την «αντικατάληψη» και δηλώνουν ότι θα παρατείνουν την κατάληψη του λυκείου μέχρι αυτό να λειτουργήσει ξανά κανονικά.
Σύντομα, τα πνεύματα οξύνονται και αρχίζουν οι συγκρούσεις μεταξύ των δύο πλευρών με εκσφενδονίσεις αντικειμένων, ενώ σημειώνονται και οι πρώτοι τραυματισμοί.
Η δολοφονική επίθεση
Γύρω στις 23.30 το βράδυ, ομάδα καθηγητών και γονέων επιχειρεί να μπει στο κτίριο. Με το άνοιγμα της πόρτας τα μέλη της ΟΝΝΕΔ επιτίθενται στον κόσμο με σιδερολοστούς, καδρόνια και τσιμεντόλιθους.
Ο καθηγητής μαθηματικών και μέλος του Εργατικού Αντι-ιμπεριαλιστικού Μετώπου (ΕΑΜ), Νίκος Τεμπονέρας, που είχε προστρέξει σε στήριξη της μαθητικής κατάληψης, πέφτει θανάσιμα τραυματισμένος, με ανοιγμένο το κρανίο από το σιδερολοστό του Ι.Καλαμπόκα.
Μεταφέρεται στο νοσοκομείο κλινικά νεκρός και το πρωί της 09 Ιανουαρίου παύουν όλες οι ζωτικές λειτουργίες του.
Στο νοσοκομείο μεταφέρονται επίσης άλλα τέσσερα άτομα σε σοβαρή κατάσταση και δεκάδες με ελαφρότερα τραύματα.
Η ομάδα του Καλαμπόκα εξαφανίζεται ανενόχλητη αφού η αστυνομία κάνει την εμφάνισή της, όταν τα επεισόδια έχουν πια τελειώσει.
Οι αυτόπτες μάρτυρες καταγγέλλουν ως φυσικούς αυτουργούς τον πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας και μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου Ι. Καλαμπόκα, το στέλεχος της ΟΝΝΕΔ Α. Μαραγκό και τον συντροφό τους, Σ. Σπίνο.
Ακόμη 4 νεκροί
Ο Νίκος Tεπονέρας δεν υπήρξε το μοναδικό θύμα αυτής της υπόθεσης.
Στις 10 Ιανουαρίου κατά τη μεγαλειώδη διαδήλωση 50.000 ατόμων στο κέντρο της Αθήνας, τα ΜΑΤ επιτίθενται στον κύριο όγκο των διαδηλωτών. Οι συγκρούσεις διαρκούν όλη τη μέρα και, όταν οι δυνάμεις καταστολής επιχειρούν να απωθήσουν τον κόσμο προς το Πολυτεχνείο, οι διαδηλωτές αντιστέκονται και οι συγκρούσεις κορυφώνονται.
Στη διάρκεια των συγκρούσεων, στη συμβολή των οδών Θεμιστοκλέους και Πανεπιστημίου, επταώρο κτήριο που στεγάζει το κατάστημα ενδυμάτων «Κ. Μαρούσης» τυλίγεται στις φλόγες. Από την πρώτη στιγμή, οι διαδηλωτές καταγγέλλουν την ανεξέλεγκτη ρίψη δακρυγόνων, ως αιτία της πυρκαγιάς.
Σύμφωνα με μαρτυρίες, η πυρκαγιά ξεκίνησε από μια βομβίδα που εκτόξευσε άνδρας των ΜΑΤ.
Ενώ μάλιστα στο σημείο φτάνουν πυροσβεστικές δυνάμεις για να σβήσουν τη φωτιά, σύμφωνα με καταγγελίες, έπειτα από επίθεση με χημικά από την αστυνομία, οι πυροσβέστες αναγκάζονται να αποχωρήσουν.
Όταν η πυρκαγιά σβήσει τα μεσάνυχτα, 4 από τα 16 άτομα που ειχαν εγκλωβιστεί εντοπίζονται νεκρά:
Πρόκειται για τον 32χρονο επιχειρηματία, Περικλής Ρεπάκης, τον 57χρονο δικηγόρο, Μανόλη Κοντόπουλο, τον 59χρονο χρυσοχόο Ιωάννης Νεμετζίδης κι ένα -αγνώστων στοιχείων μέχρι σήμερα- νεαρό άτομο.
Οι πολιτικές ευθύνες
Την 10/1/1991, ο υπουργός Παιδείας Βασίλης Κοντογιαννόπουλος υποβάλλει την παραίτησή του και θεωρείται από τον Τύπο ως το εξιλαστήριο θύμα της κυβέρνησης για την εκτόνωση της κρίσης.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου τον κατηγορεί τότε για ηθικό αυτουργό της δολοφονίας. Τα επόμενο χρόνια, ο Βασίλης Κοντογιαννόπουλος προσχωρεί στο ΠΑΣΟΚ και αναδεικνύεται σε κυβερνητικό στέλεχος επί της ηγεσίας Σημίτη.
Στη θέση του στο Υπουργείο Παιδείας τοποθετείται ο Γιώργος Σουφλιάς, ο οποίος ανακοινώνει την απόσυρση του νομοσχεδίου και την έναρξη διαλόγου για την παιδεία «από μηδενική βάση».
Καμία ευθύνη, πολιτική ή ποινική, δεν αποδώθηκε σε εκείνους που συνδιαλέγονταν, προστάτευαν, μετείχαν ή/και έδιναν εντολές στις ομάδες κρούσης της ΟΝΝΕΔ. Πολλοί από αυτούς, μπορούν σήμερα να καταδικάζουν απερίφραστα τη βία «από όπου και αν προέρχεται».
Χαρακτηριστική είναι και η στάση της ΟΝΝΕΔ από τις πρώτες κιόλας ημέρες μετά τη δολοφονία, με τα μέλη της να οργανώνουν συγκεντρώσεις συμπαράστασης και να τιμούν τον Καλαμπόκα σαν αγωνιστή.
Δύο ενδιαφέρουσε σημειώσεις κάνει σήμερα το Κουτί της Πανδώρας:
Tο 1992 η τοπική οργάνωσης της ΟΝΝΕΔ στην Πάτρα, πραγματοποιεί εκδήλωση συμπαράστασης στον Γιάννη Καλαμπόκα, στα κεντρικά της γραφεία και μάλιστα με βασικό ομιλητή τον δικηγόρο και σημερινό βουλευτή της Χρυσής Αυγής, Μιχάλη Αρβανίτη.
Απόσπασμα από τον Ιό της Κυριακής:
«Θεσσαλονίκη, 1 Απριλίου 1998:
Βράδυ των φοιτητικών εκλογών και τα αίματα στο αμφιθέατρο του Ανατομείου έχουν ανάψει.
Ολοκληρώνεται η καταμέτρηση των ψήφων για το νέο ΔΣ της Ιατρικής και οι πανηγυρισμοί της ΔΑΠ και των περί αυτήν φουντώνουν: “Ο Καλαμπόκας γαμάει τις μάνες σας”, “γαμιέται ο Τεμπονέρας κι η μάνα του”, είναι τα ευφάνταστα συνθήματα που κυριαρχούν.
Η ευθυμία των νικητών μετατρέπεται σε ντελίριο, όπως καταγγέλλει η Ριζοσπαστική Παρέμβαση Ιατρικής, όταν στην αίθουσα κάνει τη θριαμβευτική της εμφάνιση η σημαία με το δικέφαλο, την οποία οι πιο θερμόαιμοι είχαν -κατά δήλωσή τους- προμηθευτεί από τον ναζιστικό “Στόχο”. Στο τσακίρ κέφι οι μέλλοντες γιατροί της ΔΑΠ, προσπαθούν να πείσουν ότι είναι σε θέση να αναβιώσουν τις παραδόσεις της ΕΚΟΦ…»
Οι συλλήψεις και η δίκη
Ως δράστες της δολοφονίας Τεμπονέρα κατηγορούνται, συλλαμβάνονται και προφυλακίζονται ο Ιωάννης Καλαμπόκας, και το μέλος της τοπικής ΟΝΝΕΔ Αλέκος Μαραγκός.
Στο δικαστικό μέρος της υπόθεσης Τεμπονέρα, ο Αλέκος Μαραγκός απαλλάσσεται με βούλευμα για τη δολοφονία του καθηγητή και στο εδώλιο κάθεται ως βασικός αυτουργός ο Ιωάννης Καλαμπόκας.
Η δίκη του διαρκεί σχεδόν ένα χρόνο (22 Ιουνίου 1992 - 9 Μαρτίου 1993). Πρωτοδίκως καταδικάζεται σε ισόβια για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως, χωρίς να του αναγνωρισθεί κανένα ελαφρυντικό.
H ΟΝΝΕΔ πληροφορείται με «έκπληξη» την καταδικαστική απόφαση:
Λίγους μήνες αργότερα γίνεται η δίκη του σε δεύτερο βαθμό (7 Δεκεμβρίου 1993 - 19 Απριλίου 1994) , όπου και οι δικαστές του αναγνώριζουν ελαφρυντικά και τον καταδικάζουν σε κάθειρξη 17 ετών και τριών μηνών.
Στις 2 Φεβρουαρίου 1998 και αφού έχει εκτίσει τα 3/5 της ποινής του, αποφυλακίζεται.
Μέχρι σήμερα ισχυρίζεται ότι είναι αθώος, κατονομάζοντας ως δράστη της δολοφονίας Τεμπονέρα τον συναγωνιστή του στην ΟΝΝΕΔ, Αλέκο Μαραγκό.
Ζει και εργάζεται στο Βόλο ως υπεύθυνος παραρτήματος της Εθνικής Τράπεζας.
http://www.thepressproject.gr/article/54156
coldlife- Moderator
- Αριθμός μηνυμάτων : 9373
Ηλικία : 47
Τόπος : Νεος Κοσμος,Αθηνα
Ομάδα :
Ομάδα : ΠΑΝΑΙΤΩΛΙΚΟΣ Γ.Φ.Σ
Registration date : 05/08/2009
Απ: ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....
από sellos Παρ 31 Ιαν 2014 - 12:07
18 χρόνια μετά
Ίσως το καλύτερο ρεπορταζ
http://www.koutipandoras.gr/article/105455/pro-imia-enos-odyniroy-eyharisto-oi-protagonistes
Και μια άποψη "πιτσιρίκου"
http://pitsirikos.net/2013/01/%CE%AF%CE%BC%CE%B9%CE%B1/
Ίσως το καλύτερο ρεπορταζ
http://www.koutipandoras.gr/article/105455/pro-imia-enos-odyniroy-eyharisto-oi-protagonistes
Και μια άποψη "πιτσιρίκου"
http://pitsirikos.net/2013/01/%CE%AF%CE%BC%CE%B9%CE%B1/
sellos- Respected
- Αριθμός μηνυμάτων : 25978
Ηλικία : 15
Τόπος : ΑΘΗΝΑ
Ομάδα :
Registration date : 01/11/2008
Απ: ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....
από mario4 Παρ 31 Ιαν 2014 - 12:30
το @@ ο Ντινόπουλος πιο σιχαμερός κ από πράσινη μύξα βατράχου είναι από τους κύριους υπαίτιους της υπόθεσης αυτής. εμετός και αηδία.
πιο κάτω.
Γιαλοψός, Βλαχάκος, Καραθανάσης.
επί 9 μήνες κάθε μέρα τα άκουγα αυτά τα ονόματα στη Λέρο.
θύματα ενός άχρηστου Στρατού ο οποίος υπήρξε θύμα του σάπιου Κομματικού Κράτους της διεφθαρμένης μπανανίας μας.
Αν οι Τούρκοι ήθελαν με τους ανίκανους που είχαμε τότε θα έφταναν όχι στην Ευβοια αλλά στην Κέρκυρα.
Η θητεία μου ήταν καλή εμπειρία για να καταλάβω ότι είμαστε μπανανία σε όλα τα επίπεδα.
πιο κάτω.
Γιαλοψός, Βλαχάκος, Καραθανάσης.
επί 9 μήνες κάθε μέρα τα άκουγα αυτά τα ονόματα στη Λέρο.
θύματα ενός άχρηστου Στρατού ο οποίος υπήρξε θύμα του σάπιου Κομματικού Κράτους της διεφθαρμένης μπανανίας μας.
Αν οι Τούρκοι ήθελαν με τους ανίκανους που είχαμε τότε θα έφταναν όχι στην Ευβοια αλλά στην Κέρκυρα.
Η θητεία μου ήταν καλή εμπειρία για να καταλάβω ότι είμαστε μπανανία σε όλα τα επίπεδα.
mario4- Respected
- Αριθμός μηνυμάτων : 16471
Τόπος : ΛΑΣΙΘΙ
Ομάδα :
Ομάδα :
Μισή μυριάδα έτη
λατρεύουμε του ΟΦΗ την Ιδέα..
Registration date : 27/05/2009
Απ: ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....
από coldlife Κυρ 30 Μαρ 2014 - 17:18
Εκτελέστηκε σαν σήμερα το 1952. Hμέρα Κυριακή, που κανένας σε ολόκληρο τον κόσμο δεν επιτρέπεται να πεθάνει στο απόσπασμα.
Ο λόγος ήταν ότι οι αρχές φοβόντουσαν τις κινητοποιήσεις. Πρώτος βγαίνει ο Μπελογιάννης, μετά ο Μπάτσης. Του Λαζαρίδη του είπαν: "Εσύ κάτσε". Από τους 8 καταδικασμένους σε θάνατο πήραν μόνο τους Νίκο Μπελογιάννη, Ηλία Αργυριάδη, Νίκο Καλούμενο και τον Δημήτρη Μπάτση. Τον Λαζαρίδη τον άφησαν λόγω ηλικίας και την Έλλη Παππά, παρά το ότι είχε ζητήσει να μην εξαιρεθεί.
Στις 3:48, η κλούβα με την φάλαγγα αυτοκινήτων που μεταφέρει τους μελλοθάνατους, φθάνει στο Γουδί πίσω από το Σωτηρία. Στις 4 όλοι βρίσκονται στις θέσεις τους. Εικοσιτέσσερις κάννες σημαδεύουν τέσσερα κορμιά που μέσα τους χωρά όλη η δύναμη και η αξιοπρέπεια ενός λαού.
Στις 4:12, δίνεται η χαριστική βολή...
coldlife- Moderator
- Αριθμός μηνυμάτων : 9373
Ηλικία : 47
Τόπος : Νεος Κοσμος,Αθηνα
Ομάδα :
Ομάδα : ΠΑΝΑΙΤΩΛΙΚΟΣ Γ.Φ.Σ
Registration date : 05/08/2009
palios- Αριθμός μηνυμάτων : 1137
Ομάδα :
Registration date : 06/10/2013
Απ: ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....
από coldlife Πεμ 1 Μάης 2014 - 13:54
Από την 1η Μαΐου 1893… στην 1η Μαίου 1944
Η εργατική Πρωτομαγιά γιορτάζεται σε όλο τον κόσμο για να τιμηθούν οι μεγάλοι εργατικοί αγώνες του 19ου αι. Την εποχή εκείνη οι εργάτες δούλευαν κάτω από απάνθρωπες συνθήκες στα εργοστάσια για 12-18 ώρες την ημέρα, χωρίς αργίες και ασφάλιση. Πολλά ήταν τα εργατικά ατυχήματα και οι νεκροί από τις άθλιες συνθήκες εργασίας ενώ συχνή ήταν και η παιδική εργασία, ιδίως στα εργοστάσια και στα ανθρακωρυχεία της Αγγλίας
Βασικό αίτημα των εργατών ήταν η καθιέρωση του 8ωρου και η πρόσθετη αμοιβή για τις υπερωρίες. Το αίτημα αυτό, ήδη από το 1829, είχε ακουσθεί από τους ΄Αγγλους εργάτες στο συνέδριο της Δ΄ Διεθνούς Ένωσης Εργατών. Από το 1866 ψηφίστηκε να είναι το πιο βασικό αίτημα. Τα συνδικάτα των εργατών ήταν παράνομα και πολλοί φυλακίζονταν όταν μιλούσαν για δικαιώματα και απεργίες.
Το 1872 οι εργάτες στον Καναδά έκαναν μεγάλες απεργίες που οδήγησαν την κυβέρνηση να δεχθεί ως νόμιμα τα εργατικά συνδικάτα. Αυτό θεωρήθηκε πολύ μεγάλη νίκη και έδωσε ελπίδα στους εργάτες και σε άλλα μέρη να συνεχίσουν τους αγώνες τους για καλύτερες συνθήκες εργασίας και περισσότερα δικαιώματα.
Έτσι το 1886, την Πρωτομαγιά, έγιναν μεγάλες απεργίες στο Σικάγο. Μεγάλος αριθμός εργατών (400.000 εργάτες) απέργησαν με βασικό αίτημα «Οκτώ ώρες δουλειά, οκτώ ώρες ανάπαυση, οκτώ ώρες ύπνο». Στην μεγάλη πορεία περίπου 90.000 διαδήλωσαν αλλά εμποδίστηκαν από την αστυνομία.
Το πρώτο αίμα χύθηκε δύο ημέρες αργότερα έξω από το εργοστάσιο ΜακΚόρμικ στο Σικάγο. Απεργοσπάστες προσπάθησαν να διασπάσουν τον απεργιακό κλοιό και ακολούθησε συμπλοκή. Η Αστυνομία και οι μπράβοι της επιχείρησης επενέβησαν δυναμικά. Σκότωσαν τέσσερις απεργούς και τραυμάτισαν πολλούς, προκαλώντας οργή στην εργατική τάξη της πόλης.
Την επομένη, αποφασίστηκε συλλαλητήριο καταδίκης της αστυνομικής βίας στην Πλατεία Χεϊμάρκετ, με πρωτοστατούντες τους αναρχικούς. Η συγκέντρωση ήταν πολυπληθής και ειρηνική. Το κακό, όμως, δεν άργησε να γίνει. Οι αστυνομικές δυνάμεις πήραν εντολή να διαλύσουν με τη βία τη συγκέντρωση και τότε, από το πλήθος των απωθούμενων διαδηλωτών, ρίφθηκε μια χειροβομβίδα προς το μέρος τους, η οποία εξερράγη, σκοτώνοντας έναν αστυνομικό και τραυματίζοντας δεκάδες. Η αστυνομία άνοιξε πυρ κατά βούληση κατά των συγκεντρωμένων, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τουλάχιστον τέσσερις διαδηλωτές και να τραυματιστεί απροσδιόριστος αριθμός, ενώ έξι αστυνομικοί έχασαν τη ζωή τους από πυρά, ανεβάζοντας τον αριθμό τους σε επτά.
Για τη βομβιστική επίθεση, που προκάλεσε τον θάνατο του αστυνομικού, κατηγορήθηκαν οι αναρχοσυνδικαλιστές Άουγκουστ Σπις, Γκέοργκ Έγκελ, Άντολφ Φίσερ, Λούις Λινγκ, Μίκαελ Σβαμπ, Σάμουελ Φίλντεν, Όσκαρ Νίμπι και Άλμπερτ Πάρσονς, που ήταν από τους οργανωτές της διαδήλωσης. Όλοι, εκτός του Πάρσονς και του Φίλντεν, ήταν Γερμανοί μετανάστες. Η δίκη των οκτώ ξεκίνησε στις 21 Ιουνίου 1886. Ο εισαγγελέας Τζούλιους Γκρίνελ ζήτησε τη θανατική ποινή και για τους οκτώ κατηγορουμένους, χωρίς να προσκομίσει κανένα στοιχείο που να τους συνδέει με τη βομβιστική επίθεση. Απλώς, είπε ότι οι κατηγορούμενοι ενθάρρυναν με τους λόγους τους τον άγνωστο βομβιστή να πραγματοποιήσει την αποτρόπαια πράξη του, γι’ αυτό κρίνονται ένοχοι συνωμοσίας.
Από την πλευρά της, η υπεράσπιση έκανε λόγο για προβοκάτσια και συνέδεσε τη βομβιστική επίθεση με το διαβόητο πρακτορείο ντετέκτιβ «Πίνκερτον», που συχνά χρησιμοποιούσαν οι εργοδότες ως απεργοσπαστικό μηχανισμό. Οι ένορκοι εξέδωσαν την ετυμηγορία τους στις 20 Αυγούστου 1886 κι έκριναν ενόχους και τους οκτώ κατηγορούμενους. Οι Σπις, Έγκελ, Φίσερ, Λινγκ, Σβαμπ, Φίλντεν και Πάρσονς καταδικάστηκαν σε θάνατο, ενώ ο Νίμπι σε κάθειρξη 15 ετών. Μετά την εξάντληση και του τελευταίου ενδίκου μέσου, ο κυβερνήτης της Πολιτείας του Ιλινόις, Ρίτσαρντ Όγκλεσμπι, μετέτρεψε σε ισόβια τις θανατικές ποινές των Σβαμπ και Φίλντεν, ενώ ο Λιγκ αυτοκτόνησε στο κελί του. Έτσι, στις 11 Νοεμβρίου 1887 οι Σπις, Πάρσονς, Φίσερ και Έγκελ οδηγήθηκαν στην αγχόνη, τραγουδώντας τη «Μασσαλιώτιδα»:
Εμπρός παιδιά της Πατρίδας,
Η μέρα της δόξας έφθασε!
Ενάντια στην τυραννία μας,
Το ματωμένο λάβαρο υψώθηκε…
Η δίκη των οκτώ θεωρείται από διαπρεπείς αμερικανούς νομικούς ως μία από τις σοβαρότερες υποθέσεις κακοδικίας στην ιστορία των ΗΠΑ.
Τρία χρόνια μετά, με την ευκαιρία της επετείου των 100 χρόνων από τη Γαλλική Επανάσταση, στις 14 Ιουλίου 1889 στο Παρίσι αποφασίστηκε η καθιέρωση της 1ης Μάη, η ημέρα της απεργίας των εργατών του Σικάγο, ως διεθνούς ημέρας των εργατών, στο ιδρυτικό συνέδριο της Β΄Διεθνούς. Δεν ήταν όμως εύκολο να εορτασθεί γιατί οι κυβερνήσεις αντιδρούσαν και γίνονταν συμπλοκές με την αστυνομία.
Β. Ο πρώτος εορτασμός της εργατικής Πρωτομαγιάς στην Ελλάδα.
Στην Ελλάδα οργανωτής του πρώτου εορτασμού της εργατικής Πρωτομαγιάς ήταν ο σοσιαλιστής Σταύρος Καλλέργης. Το 1893 στις 2 Μαϊου, ημέρα Κυριακή , στις 5.00 το απόγευμα, ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά του και συγκεντρώθηκαν περίπου 2.000 άτομα στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Ο Καλλέργης μετά πήγε στη Βουλή για να δώσει το ψήφισμα που ζητούσε την καθιέρωση του 8ωρου αλλά συνελήφθη.
Οι περισσότερες αθηναϊκές εφημερίδες θ’ αντιμετωπίσουν το γεγονός με σκωπτική διάθεση, σαν ένα εξωτικό φρούτο που μεταφυτεύθηκε μεν από τη Δύση, αλλά μάλλον δύσκολα θα μπορούσε να ευδοκιμήσει στο ελληνικό κλίμα. «Πολλοί εκ των κατωτέρων της κοινωνίας τάξεως, αναγνώσαντες τας τοιχοκολληθείσας ειδοποιήσεις του Συλλόγου των Σοσιαλιστών, έσπευσαν χθες εις το Στάδιον διά να ίδουν τι είδους άνθρωποι είνε τέλος πάντων αυτοί οι σοσιαλισταί», διαβάζουμε σ’ ένα τυπικό ρεπορτάζ της επομένης. «Και τους είδον χθες και επείσθησαν ότι δεν είνε τόσον κακοί άνθρωποι, όσον τουλάχιστον τους φαντάζονται, αναγιγνώσκοντες εις τας εφημερίδας τας ταραχάς ας προκαλούσιν εν ταις ευρωπαϊκαίς μεγαλοπόλεσι κατά πάσαν 1ην Μαΐου» («Εφημερίς», 3.5.1893, σ.2).
Εντελώς διαφορετικά θα εξελιχθούν τα πράγματα με τον δεύτερο εορτασμό του 1894, καθώς στο μεσοδιάστημα η στάση πληρωμών του Ελληνικού Δημοσίου (10.12.1893) είχε καταδείξει τα όρια του εγχώριου καπιταλισμού. Το εργατικό κίνημα και ο σοσιαλισμός δεν αποτελούν πλέον δείγμα εξωτισμού αλλά απειλή για τις δυνατότητες των αστών να βγουν από την κρίση, μετακυλίοντας το βάρος στα ασθενέστερα στρώματα. Το ίδιο έντυπο που την προηγούμενη χρονιά έβρισκε τους σοσιαλιστές όχι και τόσο κακούς, αναρωτιέται τώρα αν «τα κρούσματα του σοσιαλισμού επροχώρησαν μέχρι βαθμού τοιούτου, ώστε να καθίσταται ανάγκη να λάβωμεν τα μέτρα μας, να εμβολιασθώμεν, διά να αποφύγωμεν τον κίνδυνον», ανησυχεί για το ότι στην Πάτρα «εκήρυξαν απεργίαν οι σταφιδοεργάται, απαιτούντες αύξησιν ημερομισθίου και αύξησιν ωρών αναπαύσεως» και, ακόμη περισσότερο, για «τα προ τινος τοιχοκολληθέντα εν Αθήναις ερυθρά προγράμματα τα καταγιγνώσκοντα θάνατον των πλουσίων, καθώς και την εν Μήλω απόπειραν διά δυναμίτιδος, ήτις εξερράγη κάτωθεν του παραθύρου του αυτόθι οικονομικού εφόρου» («Εφημερίς», 21.5.1894, σ. 1).
Έτσι το 1894 συγκεντρώθηκαν πολύ περισσότεροι και σε ψήφισμά τους διεκδικούσαν:
- καθιέρωση 8ωρης εργασίας
- απαγόρευση εργασίας ανηλίκων
- καθιέρωση της αργίας της Κυριακής
- σύνταξη στα θύματα των εργατικών ατυχημάτων
- κατάργηση των θανατικών εκτελέσεων και της προσωποκράτησης για χρέη
Η συγκέντρωση τελείωσε ειρηνικά αλλά αργότερα έγιναν 11 συλλήψεις. Συνελήφθη πάλι και ο Καλλέργης ενώ απαγορεύθηκε ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς.
Το χαρακτηριστικότερο δείγμα των νέων καιρών το δίνει η «Εστία» της 27ης Μαΐου, καταγγέλλοντας πρωτοσέλιδα την ανεκτικότητα της πολιτείας απέναντι στον εσωτερικό εχθρό που φυτεύει «το σπέρμα του ευαγγελίου του σοσιαλισμού, της αρπαγής και της αναρχίας»: «Ουδαμού αι κυβερνήσεις του κοινωνικού καθεστώτος, το οποίον δεν περιήλθεν ακόμη εις τας χείρας της αναρχίας και της δυναμίτιδος, επιτρέπουν εν υπαίθρω τας υπό το πρόσχημα εορτών συναθροίσεις ταύτας, καθ’ άς διδάσκεται η απάρνησις της πατρίδος, το μίσος το άγριον μεταξύ αδελφών, και καθ’ άς το έγκλημα διακηρύσσεται ως δικαίωμα αμύνης κατά των δήθεν εκμεταλλευτών του εργάτου, υπό των αληθών αυτού εκμεταλλευτών».
Αν αντικαθιστούσαμε την καθαρεύουσα του άρθρου με τη μαγκιόρα καθομιλουμένη ενός Φαήλου Κρανιδιώτη, η περιγραφή της Πρωτομαγιάς του 1894 θα μπορούσε άνετα να είχε αναρτηθεί σε κάποιον φιλοκυβερνητικό ιστοχώρο των ημερών μας:
«Ανέβησαν οι ρήτορες της αναρχίας επί των μαρμάρων των ασπίλων, από των οποίων οι πρόγονοί των εθεώντο τους αγώνας, και όλος ο τίμιος εκείνος λαός, ο οποίος είχε διαχυθή εκεί διά να ανακουφισθή από των κόπων αληθούς, πραγματικής εργασίας, ήκουσε από του στόματος ανθρώπων οι οποίοι ουδέποτε ειργάσθησαν, ουδέν ήσκησαν επάγγελμα, ότι η λέξις πατρίς είνε χίμαιρα και βλασφημία, ότι καμμίαν δεν έχουν υποχρέωσιν προς αυτό το λεγόμενον έθνος, ότι το έθνος των είνε ο κόσμος, ότι συμπολίται των είνε οι πανταχού της γης κοινωνισταί και αναρχικοί, ότι οι εχθροί των τους οποίους οφείλουν να μισούν και να εξοντώσουν είνε οι εργοδόται των και όσοι έχουν μικρόν αποταμίευμα, ότι εκμεταλλευταί των και βδέλλαι, αι οποίαι ροφούν το αίμα των εργατών, είνε οι εργοδόται των, οι ιερείς, οι στρατιωτικοί, οι υπάλληλοι».
Περισσότερο κι από τους λόγους των ρητόρων, αυτό που προκάλεσε την αγανάκτηση της εφημερίδας ήταν ωστόσο η έμπρακτη εφαρμογή των κηρυγμάτων τους, με την υποκίνηση απεργιών στο μαλακό υπογάστριο της εθνικής οικονομίας:
«Κατά χθεσινόν τηλεγράφημα εκ Πατρών, οι εργάται των σταφιδαμπέλων εκήρυξαν απεργίαν ζητούντες πεντάδραχμον ημερομίσθιον και δίωρον ανάπαυσιν, κατόπιν αγορεύσεως του επί τούτου μεταβάντος εκεί σοσιαλιστού. Εχομεν λοιπόν και τας απεργίας εν Ελλάδι και πού; Εις την σταφίδα. Ακούσατε σεις οι θέλοντες να στηρίξετε το εθνικόν προϊόν και να ανορθώσετε τα πεπτωκότα. Οι πάσχοντες, οι πεινώντες δεν είνε οι δυστυχείς κτηματίαι, αλλ’ οι αντί αδρού ημερομισθίου καλλιεργούντες τα κτήματά των εργάται».
Την αντεστραμμένη εικόνα της «εκμετάλλευσης» των εργοδοτών από τους εργάτες τους συμπληρώνει η προτροπή άμεσης καταστολής του εσωτερικού εχθρού. Υπακούοντας στο δημόσιο αυτό παράγγελμα, οι αστυνομικοί Μιλτιάδης Εβερτ (παππούς του πρώην αρχηγού της Ν.Δ.) και Παλαμάρας ανέλαβαν δράση τις επόμενες μέρες, συλλαμβάνοντας δέκα στελέχη του Σοσιαλιστικού Συλλόγου, με πρόσχημα μια ενυπόγραφη -υποτίθεται- απειλητική επιστολή ενός από τους ομιλητές της Πρωτομαγιάς προς τον μεγιστάνα κερδοσκόπο Ανδρέα Συγγρό.
Ολοι οι επιζήσαντες απαλλάχθηκαν τους επόμενους μήνες πανηγυρικά από τα δικαστήρια, εκτός από έναν: τον Διονύσιο Μάργαρη, που είχε ήδη πεθάνει στη φυλακή από τις κακουχίες. Δεν ήταν παρά το πρώτο βήμα μιας μακράς πορείας διώξεων του ελληνικού εργατικού και σοσιαλιστικού κινήματος.
Για αρκετά χρόνια δεν ξαναγιορτάσθηκε η εργατική Πρωτομαγιά . Παρά την απαγόρευση, το 1911 όμως τόσο στην Αθήνα όσο και στη Θεσσαλονίκη αρκετοί συγκεντρώθηκαν για να τιμήσουν τους εργάτες του Σικάγο και να διεκδικήσουν καλύτερες συνθήκες δουλειάς. Η αστυνομία έκανε πολλές συλλήψεις και στις δύο πόλεις.
Λόγω των πολέμων που ακολούθησαν (Βαλκανικοί, Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος) η Πρωτομαγιά ξαναγιορτάστηκε το 1919, ένα χρόνο μετά την ίδρυση της ΓΣΕΕ και του ΣΕΚΕ (μετεπειτα ΚΚΕ), σε 12 πόλεις της Ελλάδας.
Την περίοδο που ετοιμάζεται ο εορτασμός στην Ελλάδα ισχύει ακόμη ο στρατιωτικός νόμος, η κυβέρνηση Βενιζέλου συμμετέχει με στρατεύματα στη διεθνή επέμβαση για κατάπνιξη της σοσιαλιστικής επανάστασης στη Ρωσία, ενώ διεξάγονται συνομιλίες για τη συνθήκη τερματισμού του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου στο Παρίσι. Η Ελλάδα ετοιμάζεται για τη μικρασιατική εκστρατεία και εκείνες τις μέρες παίρνει το «πράσινο φως» για την απόβαση στη Σμύρνη (Μάιος 1919).
Ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Ε. Μαχαίρας (φανατικός βενιζελικός) επιδιώκει να μην εορταστεί η Πρωτομαγιά «ένεκα των εξαιρετικών εθνικών περιστάσεων». Αντίθετη γνώμη έχει η μειοψηφία (5 από τους 11 της διοίκησης), η οποία με βάση την απόφαση του Α’ Πανεργατικού Συνεδρίου προχωρά στην εξαγγελία και την προετοιμασία του εορτασμού.
Δεν έχει μόνο τη νομιμότητα με το μέρος της, αλλά και τον επαναστατικό άνεμο που φυσάει εκείνη την εποχή στην Ευρώπη. Έπειτα από χρόνια κυριαρχίας του εθνικισμού και παύσης των διεκδικητικών και ταξικών αγώνων, λόγω του πολέμου, η 1η Μάη επιστρέφει στις ρίζες του 1889-1890, όταν ορίστηκε ως διεθνής μέρα της εργατιάς.
Παρά τις απαγορεύσεις και την παρουσία στρατού έξω από το εργοστάσιο Ηλεκτρισμού, τα σωματεία και τα γραφεία του ΣΕΚΕ, ο εορτασμός θα σημειώσει πρωτοφανή επιτυχία. Θα γίνει με υποδειγματική τάξη, χάρη στα μέτρα που πήραν τα σωματεία και η «εργατική αστυνομία».
Ομιλητές ήταν ο Αχ. Χατζημιχάλης και ο Γ. Παπανικολάου εκ μέρους της ΓΣΣΕ, ο Στ. Κόκκινος από το ΣΕΚΕ. Στιγμάτισαν «την αθλιότητα των συνθηκών υπό τας οποίας ζουν οι εργάται, υφαίνοντες τα μεταξωτά των πλουσίων για να γυρίζουν αυτοί γυμνοί, κτίζοντες τα μέγαρα εκείνων για να κατοικούν αυτοί στας τρώγλας». Εκείνος, όμως, που θα ξεσηκώσει τους συγκεντρωμένους, με την ομιλία του, είναι ο Α. Μπεναρόγια. Ο Θεσσαλονικιός εργατικός ηγέτης ήταν από τους ιδρυτές του οργανωμένου σοσιαλιστικού κινήματος και πολύ γνωστός για τους αγώνες του. Σε φίλους και ταξικούς εχθρούς…
«Είμεθα άπειροι, αλλά…»
«Αι πιέσεις, τα εμπόδια δεν μας απελπίζουν. Είμεθα ακόμη άπειροι, είμεθα αρχάριοι. Η Πρωτομαγιά όλων των εργατών του κόσμου είναι αρχή της αναγεννήσεως. Αναγεννόμεθα, οργανούμεθα. Μια νέα ζωή ήδη αρχίζει για μας, μια νέα ελπίδα μας ενθαρρύνει… Στην τιμία Ελλάδα απομένει να βάλη και εδώ τα θεμέλια του νέου κόσμου, που οικοδομείται…»
Η πρώτη ματωμένη Πρωτομαγιά στην Ελλάδα ήταν αυτή του 1924. Η συγκέντρωση διοργανώθηκε από το Εργατικό Κέντρο Αθήνας στην πλατεία Κοτζιά και πραγματοποιήθηκε παρά την απαγόρευση της κυβέρνησης Παπαναστασίου. Ακολούθησαν επεισόδια μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομίας, με συνέπεια να χάσει τη ζωή του ο εργάτης Σωτήρης Παρασκευαΐδης και δεκάδες άλλοι να τραυματιστούν.
Πρωτομαγιά 1934
Καλαμάτα:Οκτώ διαδηλωτές νεκροί σε κινητοποιήσεις μυλεργατών και λιμενεργατών.
Σημαντικός ήταν ο εορτασμός της εργατικής Πρωτομαγιάς στη Θεσσαλονίκη το 1936. Είχε προηγηθεί η οικονομική κρίση από την πτώχευση της Ελλάδας το 1932 και η Μικρασιατική καταστροφή και τα μεροκάματα είχαν μειωθεί πολύ. Τα τρόφιμα είχαν ακριβύνει πολύ ενώ πολλοί αναγκάζονταν να εργάζονται δωρεάν για τα ένσημά τους.
Ήταν 1η Μαΐου του 1936 όταν οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης αποφασίζουν να κατέβουν σε απεργία για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους.
Μέσα σε λίγες μέρες το απεργιακό κύμα είχε εξαπλωθεί σε Ξάνθη, Αγρίνιο, Κομοτηνή, Σέρρες και Ελευσίνα και η απεργία είναι πλέον πανεργατική.
Συμμετείχαν και πολλές γυναίκες που δούλευαν στα υφαντουργεία.
Ο Ι. Μεταξάς, σε επίσκεψή του στη Θεσσαλονίκη, είναι απόλυτος: οι Αρχές πρέπει να χτυπήσουν τους διαδηλωτές στο ψαχνό.
Η απεργία συνεχίζεται και στις 9 του Μάη, στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου. Από τις σφαίρες των οργάνων της τάξης πέφτει νεκρός ο οδηγός Τάσος Τούσης.
Οι διαδηλωτές εξοργισμένοι τοποθετούν το νεκρό πάνω σε μια πόρτα και τον περιφέρουν στους δρόμους της πόλης σε μια ιδιότυπη «λιτανεία» καταγγελίας, διαμαρτυρίας και αντίστασης. Οι νεκροί θα φτάσουν τους 12 και οι τραυματίες τους 300.
Στο σημείο της συμπλοκής, θα στηθεί αργότερα το Μνημείο του Καπνεργάτη. Η μάνα του νεκρού Τάσου Τούση, που πληροφορήθηκε τα γεγονότα, τρέχει, πέφτει πάνω στο νεκρό παιδί της και μοιρολογεί. Αυτή η Εικόνα ενέπνευσε αργότερα τον Γιάννη Ρίτσο να γράψει τον Επιτάφιο…
Στις κηδείες των νεκρών μαζεύτηκαν πάνω από 150.000 άνθρωποι για να τους τιμήσουν.
Ημερομηνία-σταθμός όμως για την Πρωτομαγιά στην Ελλάδα η 1η Μαΐου 1944, όταν στο σκοπευτήριο της Καισαριανής από τα γερμανικά πολυβόλα πέφτουν νεκροί 200 αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, κομμουνιστές.
ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Όταν ένας Γερμανός στρατηγός, τρεις αξιωματικοί και αρκετοί στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους σε ενέδρα ανταρτών στους Μολάους, οι κατοχικές δυνάμεις αποφάσισαν την εκτέλεση των Διακοσίων κομμουνιστών, καθώς και την εκτέλεση όλων των ανδρών που θα συλλαμβάνονται μεταξύ Μολάων και Σπάρτης. Ποιος, όμως, έφτιαξε εκείνο τον κατάλογο; Μήπως οι Μεταξικοί δεν παραδώσανε στους Γερμανούς τα κλειδιά της φυλακής των κρατουμένων κομμουνιστών; Φαίνεται, λοιπόν, πως έπρεπε οι κομμουνιστές ν’ αφανιστούν μόνο και μόνο γιατί ήσαν κομμουνιστές.
Απ’ αυτούς, περίπου 170 ήταν πρώην κρατούμενοι στην Ακροναυπλία και οι υπόλοιποι πρώην εξόριστοι στην Ανάφη. Ο εχθρός είχε κάνει γνωστές τις προθέσεις του λίγες ημέρες πριν, όταν δημοσιοποίησε μέσω του κατοχικού Τύπου και ανάρτησε στους τοίχους των σπιτιών της πρωτεύουσας την εξής ανατριχιαστική ανακοίνωση:
«Την 27.4.1944 κομμουνιστικαί συμμορίαι, παρά τους Μολάους, κατόπιν μίας εξ ενέδρας επιθέσεως, εδολοφόνησαν ανάνδρως ένα Γερμανό στρατηγό και τρεις συνοδούς του αξιωματικούς και ετραυμάτισαν πολλούς Γερμανούς στρατιώτες. Εις αντίποινα θα εκτελεσθούν:
1. Ο τυφεκισμός 200 κομμουνιστών την 1η Μαΐου 1944.
2. Ο τυφεκισμός όλων των ανδρών, τους οποίους θα συναντήσουν τα γερμανικά στρατεύματα επί της οδού Μολάων προς Σπάρτην, έξωθι των χωρίων.
Υπό την εντύπωσιν του κακουργήματος τούτου, Ελληνες εθελονταί (σ.σ. πρόκειται για ταγματασφαλίτες) εφόνευσαν αυτοβούλως 100 άλλους κομμουνιστάς.
Ο στρατιωτικός διοικητής Ελλάδος».
Κανείς δεν πήρε αψήφιστα αυτό το έγγραφο, πολύ περισσότερο οι αντιστασιακές οργανώσεις, το ΚΚΕ και το ΕΑΜ, που για μια ακόμη φορά καλούνταν να πληρώσουν βαρύ φόρο αίματος για την επιλογή τους να οργανώσουν τη λαϊκή αντίσταση κατά του κατακτητή. Ετσι, μόλις γνωστοποιήθηκε η παραπάνω ανακοίνωση, ξεδιπλώθηκε μια τεράστια λαϊκή κινητοποίηση για την αποτροπή της σφαγής. «Οι οργανώσεις του ΚΚΕ και του ΕΑΜ – λέει ο Θ. Χατζής – κυκλοφόρησαν αμέσως χιλιάδες τρικ και καλούσαν το λαό να σώσουν τους αγωνιστές ομήρους από την εκτέλεση. Σε πολλά εργοστάσια και επιχειρήσεις, οι εργάτες σταμάτησαν τη δουλιά. Στα υπουργεία και τις τράπεζες έγιναν συγκεντρώσεις και με ψηφίσματα προς το Ράλλη και το δήμαρχο απαιτούσαν άμεση επέμβασή τους για τη ματαίωση της σφαγής. Οι φοιτητές και οι σπουδαστές χύθηκαν στους δρόμους με συνθήματα ενάντια στην τρομοκρατία. Επιτροπές παρουσιάζονταν στις αρχές αδιάκοπα όλη τη μέρα. Στις λαϊκές συνοικίες έγιναν συγκεντρώσεις. Πολλές γυναίκες κρατουμένων ομήρων μαζεύτηκαν στη Μητρόπολη. Ο αρχιεπίσκοπος στο διαμέρισμά του ”προσευχόταν” για τη σωτηρία των ψυχών των μελλοθανάτων. Όταν αργά τη νύχτα εμφανίστηκε μπροστά στις απελπισμένες γυναίκες είπε: ”Δεν μπορώ να κάνω τίποτα και το μόνο που μου απομένει είναι να παρακαλώ το θεό!..”».
Ο Β. Μπαρτζιώτας (γραμματέας της ΚΟΑ του ΚΚΕ) δίνει τη δική του μαρτυρία για την κατάσταση που επικρατούσε εκείνες τις ημέρες: «Στις 29 – 30 Απρίλη 1944, γράφει, γινόταν παράνομα η 4η Συνδιάσκεψη της ΚΟΑ. Εκεί μάθαμε τη διαταγή για την εκτέλεση των 200 αγωνιστών. Η καταπληκτική αυτή είδηση – καθαρή δολοφονία και χιτλερική θηριωδία – κυκλοφόρησε σαν αστραπή στην Αθήνα.
Οι πράκτορες των Γερμανών και οι αγγλόφιλοι ρίχνουν κιόλας το δηλητήριό τους:
- Τα βλέπετε; Οι αντάρτες σκοτώνουν τους Γερμανούς και αυτοί αμύνονται…
Διαφορετικά, όμως, σκεφτόταν ο ελληνικός λαός. Οι χιτλερικοί είναι εγκληματίες πολέμου, ήρθαν κατακτητές στην Ελλάδα, ληστεύουν και καταστρέφουν τη χώρα, σκοτώνουν αθώους ανθρώπους… Σ’ αυτούς τους εγκληματίες μια απάντηση χωρεί:
- Θάνατος στους χιτλεροφασίστες κατακτητές! Πάλη μέχρι τη νίκη, την απελευθέρωση της Ελλάδας».
Συζητήσαμε στην Επιτροπή Πόλης – λέει Β. Μπαρτζιώτας – τη δυνατότητα να σώσουμε τους 200 συντρόφους μας. Την 1η του Μάη 1944, ο ΕΛΑΣ της Αθήνας ήταν στο πόδι και μαζί του ο λαός της ηρωικής Καισαριανής. Ήταν όμως αδύνατο να χτυπήσουμε τους Γερμανούς, που συγκέντρωσαν μεγάλες δυνάμεις. Οι πρώτες προσπάθειες που κάναμε μάς στοίχισαν πολύ ακριβά… Οι καμπάνες της Καισαριανής χτυπούσαν πένθιμα… και οι σύντροφοί μας έπεφταν ηρωικά από τις φασιστικές σφαίρες. Τραγουδούσαν όλοι μαζί τη Διεθνή, τον Εθνικό Ύμνο και ζητωκραύγαζαν για το ηρωικό ΚΚΕ. Φύγαμε πικραμένοι από τον τόπο του μαρτυρίου, γιατί δεν μπορέσαμε να σώσουμε τους συντρόφους μας. Μερικοί από μας κλαίγανε… δεν πειράζει, το κλάμα για αγαπητούς συντρόφους, που χρόνια ζούσαμε μαζί στην Ακροναυπλία, ξαλαφρώνει την καρδιά… μέσα μας όμως θέριευε η θέληση για αγώνα, να απελευθερώσουμε την πατρίδα, από το μίασμα του χιτλερικού φασισμού, να φκιάσουμε καινούρια Ελλάδα της δουλιάς και τη λευτεριάς».
Η ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Πρωτομαγιά, 5 το ξημέρωμα. Τραγουδούσαν και χόρευαν οι μελλοθάνατοι, έφτυναν κατάμουτρα το χάρο. Δέκα αυτοκίνητα τους πρόσμεναν με προορισμό το Σκοπευτήριο. Σε χαρτάκια γραμμένα τα στερνά τους λόγια που τα πέταγαν κατά τη διαδρομή (λίγα απ’ τα σημειώματα εκείνων που αψήφησαν το θάνατο δημοσιεύονται κι εδώ).
Στις 10 το πρωί άρχισαν οι πολυβολισμοί που δεν καταλάγιασαν μέχρι τ’ απομεσήμερο. Οι Γερμανοί δέχτηκαν να μη γδυθούν οι εκτελεσμένοι που μεταφέρονταν στον τόπο της εκτέλεσης σε εικοσάδες. Αγγαρέψανε αρκετούς από τη γύρω περιοχή για να κουβαλούν τα άψυχα πτώματα και να τα πετούν στο αυτοκίνητο-σκουπιδιάρα.
Τρεις κλοιοί ήσαν που περίμεναν το Σκοπευτήριο. Στον τόπο εκτέλεσης ήσαν Γερμανοί των Ες-Ες. Έξω ακριβώς γερμανοτσολιάδες και παραέξω αστυφύλακες. Κατά τη μεταφορά των νεκρών με τα πέντε αυτοκίνητα-σκουπιδιάρες οι γερμανοτσολιάδες χόρευαν και τραγουδούσαν «εγώ είμαι ‘γω ευζωνάκι γοργό». Αχ, ρε τιμημένε τσολιά, πώς σου καταντήσανε την άξια στολή σου! Απ’ την άλλη, όμως, τα μάτια πολλών αστυφυλάκων ήσαν βουρκωμένα.
Από τις χαραμάδες των φορτηγών έτρεχε το αίμα. Στο χωμάτινο δρόμο το ρουφούσε η γης, αλλά στην άσφαλτο σχηματιζόταν ένα άλικο αιμάτινο ρυάκι σε μαύρο φόντο. Θυμιάζανε μερικές γυναικούλες κι άλλοι αφήνανε λίγα λουλούδια στις αραδιασμένες αιμάτινες γραμμές. Στο Γ’ Νεκροταφείο προσμένανε διακόσιοι τάφοι για να δεχτούν αυτούς που τραγούδαγαν τον εθνικό ύμνο την ώρα που τους εκτελούσαν. Κι εκεί έτρεξαν λίγοι γνωστοί και συγγενείς, ν’ αφήσουν μερικά λουλούδια και καυτά δάκρυα, σ’ όποιο τάφο βρίσκανε μπροστά τους, αφού δεν υπήρχανε απάνω γραμμένα ονόματα.
Ο ΗΡΩΑΣ ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΣΟΥΚΑΤΖΙΔΗΣ
Την παραμονή της εκτέλεσης, οι δυνάμεις κατοχής πήγαν στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου, όπου και επέλεξαν τα θύματά τους. Στον κατάλογο των θυμάτων, με τον αριθμό 71, υπήρχε το όνομα του Ακροναυπλιώτη Ναπολέοντα Σουκατζίδη. Επρόκειτο για ένα νέο άνθρωπο, καλλιεργημένο, με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, που όλα αυτά τα χρόνια ήταν η ψυχή των κρατουμένων του στρατοπέδου. Τους εμψύχωνε, τους βοηθούσε στην επικοινωνία με τους δικούς τους ανθρώπους και λόγω του ότι ήταν γνώστης της γερμανικής γλώσσας εκτελούσε και χρέη μεταφραστή για τους συντρόφους του, που ήταν υποχρεωμένοι να έρθουν σε επαφή με τον εχθρό. Τόσο πολύ σπουδαίος ήταν ο Ναπολέων, που είχε υποχρεώσει ακόμη και τους Γερμανούς να τον σέβονται.
Ναπολέων Σουκατζίδης, γράφει ο κατάλογος των μελλοθανάτων στον αριθμό 71. Ναπολέων Σουκατζίδης, ακούγεται από το στόμα εκείνου που έχει το μακάβριο έργο να διαβάσει τα ονόματα των αυριανών νεκρών. Και τότε επεμβαίνει ο διοικητής του στρατοπέδου.
- «Οχι εσύ! Οχι εσύ Ναπολέων! Οχι εσύ!». Αλλά ο Σουκατζίδης δεν ήταν απ’ αυτούς που θα μπορούσαν να ζήσουν σε βάρος των άλλων.
Η απάντησή του θα μείνει αιώνιο σύμβολο αυτοθυσίας και ηρωισμού:
- «Δέχομαι, κύριε διοικητά, τη ζωή, με τον όρο πως δεν πρόκειται να την πάρω από άλλο κρατούμενο. Μόνο όταν η θέση μου μείνει κενή!».
Ο εχθρός δεν είχε σκοπό να κάνει τέτοια χάρη. Στο εκτελεστικό απόσπασμα έπρεπε να οδηγηθούν 200 κομμουνιστές. Ο Σουκατζίδης πήρε το δρόμο των συντρόφων του.
Ο Ναπολέων πήρε το δρόμο προς το θάνατο, κερδίζοντας να ζει αιώνια στις καρδιές του ελληνικού λαού σαν ένας από τους ήρωές του.
Οι 200 μελλοθάνατοι κομμουνιστές οδηγήθηκαν στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής – στο «Θυσιαστήριο της Λευτεριάς», όπως το ονόμασε ο λαός αργότερα – το πρωί της Πρωτομαγιάς του ’44. Εκεί τους χώρισαν σε εικοσάδες. Στην τελευταία εικοσάδα βάλαν τον Σουκατζίδη, για να μπορέσουν να τον χρησιμοποιήσουν ως μεταφραστή.
Η πρώτη εικοσάδα πήρε θέση απέναντι από τις κάννες των όπλων. Ο επικεφαλής των Γερμανών γύρισε προς τον Σουκατζίδη:
- Ρώτησέ τους αν έχουν τίποτα να πούνε.
Ο Σουκατζίδης μεταφράζει. Και τότε με μια φωνή οι μελλοθάνατοι απαντούν:
- Ζήτω η Ελλάδα. Ζήτω η λευτεριά!
http://www.kar.org.gr/2014/05/01/%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7%CE%BD-1%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CE%90%CE%BF%CF%85-1893-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-1%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%85-1944/#more-45802http://www.kar.org.gr/2014/05/01/%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7%CE%BD-1%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CE%90%CE%BF%CF%85-1893-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-1%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%85-1944/#more-45802
Η εργατική Πρωτομαγιά γιορτάζεται σε όλο τον κόσμο για να τιμηθούν οι μεγάλοι εργατικοί αγώνες του 19ου αι. Την εποχή εκείνη οι εργάτες δούλευαν κάτω από απάνθρωπες συνθήκες στα εργοστάσια για 12-18 ώρες την ημέρα, χωρίς αργίες και ασφάλιση. Πολλά ήταν τα εργατικά ατυχήματα και οι νεκροί από τις άθλιες συνθήκες εργασίας ενώ συχνή ήταν και η παιδική εργασία, ιδίως στα εργοστάσια και στα ανθρακωρυχεία της Αγγλίας
Βασικό αίτημα των εργατών ήταν η καθιέρωση του 8ωρου και η πρόσθετη αμοιβή για τις υπερωρίες. Το αίτημα αυτό, ήδη από το 1829, είχε ακουσθεί από τους ΄Αγγλους εργάτες στο συνέδριο της Δ΄ Διεθνούς Ένωσης Εργατών. Από το 1866 ψηφίστηκε να είναι το πιο βασικό αίτημα. Τα συνδικάτα των εργατών ήταν παράνομα και πολλοί φυλακίζονταν όταν μιλούσαν για δικαιώματα και απεργίες.
Το 1872 οι εργάτες στον Καναδά έκαναν μεγάλες απεργίες που οδήγησαν την κυβέρνηση να δεχθεί ως νόμιμα τα εργατικά συνδικάτα. Αυτό θεωρήθηκε πολύ μεγάλη νίκη και έδωσε ελπίδα στους εργάτες και σε άλλα μέρη να συνεχίσουν τους αγώνες τους για καλύτερες συνθήκες εργασίας και περισσότερα δικαιώματα.
Έτσι το 1886, την Πρωτομαγιά, έγιναν μεγάλες απεργίες στο Σικάγο. Μεγάλος αριθμός εργατών (400.000 εργάτες) απέργησαν με βασικό αίτημα «Οκτώ ώρες δουλειά, οκτώ ώρες ανάπαυση, οκτώ ώρες ύπνο». Στην μεγάλη πορεία περίπου 90.000 διαδήλωσαν αλλά εμποδίστηκαν από την αστυνομία.
Το πρώτο αίμα χύθηκε δύο ημέρες αργότερα έξω από το εργοστάσιο ΜακΚόρμικ στο Σικάγο. Απεργοσπάστες προσπάθησαν να διασπάσουν τον απεργιακό κλοιό και ακολούθησε συμπλοκή. Η Αστυνομία και οι μπράβοι της επιχείρησης επενέβησαν δυναμικά. Σκότωσαν τέσσερις απεργούς και τραυμάτισαν πολλούς, προκαλώντας οργή στην εργατική τάξη της πόλης.
Την επομένη, αποφασίστηκε συλλαλητήριο καταδίκης της αστυνομικής βίας στην Πλατεία Χεϊμάρκετ, με πρωτοστατούντες τους αναρχικούς. Η συγκέντρωση ήταν πολυπληθής και ειρηνική. Το κακό, όμως, δεν άργησε να γίνει. Οι αστυνομικές δυνάμεις πήραν εντολή να διαλύσουν με τη βία τη συγκέντρωση και τότε, από το πλήθος των απωθούμενων διαδηλωτών, ρίφθηκε μια χειροβομβίδα προς το μέρος τους, η οποία εξερράγη, σκοτώνοντας έναν αστυνομικό και τραυματίζοντας δεκάδες. Η αστυνομία άνοιξε πυρ κατά βούληση κατά των συγκεντρωμένων, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τουλάχιστον τέσσερις διαδηλωτές και να τραυματιστεί απροσδιόριστος αριθμός, ενώ έξι αστυνομικοί έχασαν τη ζωή τους από πυρά, ανεβάζοντας τον αριθμό τους σε επτά.
Για τη βομβιστική επίθεση, που προκάλεσε τον θάνατο του αστυνομικού, κατηγορήθηκαν οι αναρχοσυνδικαλιστές Άουγκουστ Σπις, Γκέοργκ Έγκελ, Άντολφ Φίσερ, Λούις Λινγκ, Μίκαελ Σβαμπ, Σάμουελ Φίλντεν, Όσκαρ Νίμπι και Άλμπερτ Πάρσονς, που ήταν από τους οργανωτές της διαδήλωσης. Όλοι, εκτός του Πάρσονς και του Φίλντεν, ήταν Γερμανοί μετανάστες. Η δίκη των οκτώ ξεκίνησε στις 21 Ιουνίου 1886. Ο εισαγγελέας Τζούλιους Γκρίνελ ζήτησε τη θανατική ποινή και για τους οκτώ κατηγορουμένους, χωρίς να προσκομίσει κανένα στοιχείο που να τους συνδέει με τη βομβιστική επίθεση. Απλώς, είπε ότι οι κατηγορούμενοι ενθάρρυναν με τους λόγους τους τον άγνωστο βομβιστή να πραγματοποιήσει την αποτρόπαια πράξη του, γι’ αυτό κρίνονται ένοχοι συνωμοσίας.
Από την πλευρά της, η υπεράσπιση έκανε λόγο για προβοκάτσια και συνέδεσε τη βομβιστική επίθεση με το διαβόητο πρακτορείο ντετέκτιβ «Πίνκερτον», που συχνά χρησιμοποιούσαν οι εργοδότες ως απεργοσπαστικό μηχανισμό. Οι ένορκοι εξέδωσαν την ετυμηγορία τους στις 20 Αυγούστου 1886 κι έκριναν ενόχους και τους οκτώ κατηγορούμενους. Οι Σπις, Έγκελ, Φίσερ, Λινγκ, Σβαμπ, Φίλντεν και Πάρσονς καταδικάστηκαν σε θάνατο, ενώ ο Νίμπι σε κάθειρξη 15 ετών. Μετά την εξάντληση και του τελευταίου ενδίκου μέσου, ο κυβερνήτης της Πολιτείας του Ιλινόις, Ρίτσαρντ Όγκλεσμπι, μετέτρεψε σε ισόβια τις θανατικές ποινές των Σβαμπ και Φίλντεν, ενώ ο Λιγκ αυτοκτόνησε στο κελί του. Έτσι, στις 11 Νοεμβρίου 1887 οι Σπις, Πάρσονς, Φίσερ και Έγκελ οδηγήθηκαν στην αγχόνη, τραγουδώντας τη «Μασσαλιώτιδα»:
Εμπρός παιδιά της Πατρίδας,
Η μέρα της δόξας έφθασε!
Ενάντια στην τυραννία μας,
Το ματωμένο λάβαρο υψώθηκε…
Η δίκη των οκτώ θεωρείται από διαπρεπείς αμερικανούς νομικούς ως μία από τις σοβαρότερες υποθέσεις κακοδικίας στην ιστορία των ΗΠΑ.
Τρία χρόνια μετά, με την ευκαιρία της επετείου των 100 χρόνων από τη Γαλλική Επανάσταση, στις 14 Ιουλίου 1889 στο Παρίσι αποφασίστηκε η καθιέρωση της 1ης Μάη, η ημέρα της απεργίας των εργατών του Σικάγο, ως διεθνούς ημέρας των εργατών, στο ιδρυτικό συνέδριο της Β΄Διεθνούς. Δεν ήταν όμως εύκολο να εορτασθεί γιατί οι κυβερνήσεις αντιδρούσαν και γίνονταν συμπλοκές με την αστυνομία.
Β. Ο πρώτος εορτασμός της εργατικής Πρωτομαγιάς στην Ελλάδα.
Στην Ελλάδα οργανωτής του πρώτου εορτασμού της εργατικής Πρωτομαγιάς ήταν ο σοσιαλιστής Σταύρος Καλλέργης. Το 1893 στις 2 Μαϊου, ημέρα Κυριακή , στις 5.00 το απόγευμα, ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά του και συγκεντρώθηκαν περίπου 2.000 άτομα στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Ο Καλλέργης μετά πήγε στη Βουλή για να δώσει το ψήφισμα που ζητούσε την καθιέρωση του 8ωρου αλλά συνελήφθη.
Οι περισσότερες αθηναϊκές εφημερίδες θ’ αντιμετωπίσουν το γεγονός με σκωπτική διάθεση, σαν ένα εξωτικό φρούτο που μεταφυτεύθηκε μεν από τη Δύση, αλλά μάλλον δύσκολα θα μπορούσε να ευδοκιμήσει στο ελληνικό κλίμα. «Πολλοί εκ των κατωτέρων της κοινωνίας τάξεως, αναγνώσαντες τας τοιχοκολληθείσας ειδοποιήσεις του Συλλόγου των Σοσιαλιστών, έσπευσαν χθες εις το Στάδιον διά να ίδουν τι είδους άνθρωποι είνε τέλος πάντων αυτοί οι σοσιαλισταί», διαβάζουμε σ’ ένα τυπικό ρεπορτάζ της επομένης. «Και τους είδον χθες και επείσθησαν ότι δεν είνε τόσον κακοί άνθρωποι, όσον τουλάχιστον τους φαντάζονται, αναγιγνώσκοντες εις τας εφημερίδας τας ταραχάς ας προκαλούσιν εν ταις ευρωπαϊκαίς μεγαλοπόλεσι κατά πάσαν 1ην Μαΐου» («Εφημερίς», 3.5.1893, σ.2).
Εντελώς διαφορετικά θα εξελιχθούν τα πράγματα με τον δεύτερο εορτασμό του 1894, καθώς στο μεσοδιάστημα η στάση πληρωμών του Ελληνικού Δημοσίου (10.12.1893) είχε καταδείξει τα όρια του εγχώριου καπιταλισμού. Το εργατικό κίνημα και ο σοσιαλισμός δεν αποτελούν πλέον δείγμα εξωτισμού αλλά απειλή για τις δυνατότητες των αστών να βγουν από την κρίση, μετακυλίοντας το βάρος στα ασθενέστερα στρώματα. Το ίδιο έντυπο που την προηγούμενη χρονιά έβρισκε τους σοσιαλιστές όχι και τόσο κακούς, αναρωτιέται τώρα αν «τα κρούσματα του σοσιαλισμού επροχώρησαν μέχρι βαθμού τοιούτου, ώστε να καθίσταται ανάγκη να λάβωμεν τα μέτρα μας, να εμβολιασθώμεν, διά να αποφύγωμεν τον κίνδυνον», ανησυχεί για το ότι στην Πάτρα «εκήρυξαν απεργίαν οι σταφιδοεργάται, απαιτούντες αύξησιν ημερομισθίου και αύξησιν ωρών αναπαύσεως» και, ακόμη περισσότερο, για «τα προ τινος τοιχοκολληθέντα εν Αθήναις ερυθρά προγράμματα τα καταγιγνώσκοντα θάνατον των πλουσίων, καθώς και την εν Μήλω απόπειραν διά δυναμίτιδος, ήτις εξερράγη κάτωθεν του παραθύρου του αυτόθι οικονομικού εφόρου» («Εφημερίς», 21.5.1894, σ. 1).
Έτσι το 1894 συγκεντρώθηκαν πολύ περισσότεροι και σε ψήφισμά τους διεκδικούσαν:
- καθιέρωση 8ωρης εργασίας
- απαγόρευση εργασίας ανηλίκων
- καθιέρωση της αργίας της Κυριακής
- σύνταξη στα θύματα των εργατικών ατυχημάτων
- κατάργηση των θανατικών εκτελέσεων και της προσωποκράτησης για χρέη
Η συγκέντρωση τελείωσε ειρηνικά αλλά αργότερα έγιναν 11 συλλήψεις. Συνελήφθη πάλι και ο Καλλέργης ενώ απαγορεύθηκε ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς.
Το χαρακτηριστικότερο δείγμα των νέων καιρών το δίνει η «Εστία» της 27ης Μαΐου, καταγγέλλοντας πρωτοσέλιδα την ανεκτικότητα της πολιτείας απέναντι στον εσωτερικό εχθρό που φυτεύει «το σπέρμα του ευαγγελίου του σοσιαλισμού, της αρπαγής και της αναρχίας»: «Ουδαμού αι κυβερνήσεις του κοινωνικού καθεστώτος, το οποίον δεν περιήλθεν ακόμη εις τας χείρας της αναρχίας και της δυναμίτιδος, επιτρέπουν εν υπαίθρω τας υπό το πρόσχημα εορτών συναθροίσεις ταύτας, καθ’ άς διδάσκεται η απάρνησις της πατρίδος, το μίσος το άγριον μεταξύ αδελφών, και καθ’ άς το έγκλημα διακηρύσσεται ως δικαίωμα αμύνης κατά των δήθεν εκμεταλλευτών του εργάτου, υπό των αληθών αυτού εκμεταλλευτών».
Αν αντικαθιστούσαμε την καθαρεύουσα του άρθρου με τη μαγκιόρα καθομιλουμένη ενός Φαήλου Κρανιδιώτη, η περιγραφή της Πρωτομαγιάς του 1894 θα μπορούσε άνετα να είχε αναρτηθεί σε κάποιον φιλοκυβερνητικό ιστοχώρο των ημερών μας:
«Ανέβησαν οι ρήτορες της αναρχίας επί των μαρμάρων των ασπίλων, από των οποίων οι πρόγονοί των εθεώντο τους αγώνας, και όλος ο τίμιος εκείνος λαός, ο οποίος είχε διαχυθή εκεί διά να ανακουφισθή από των κόπων αληθούς, πραγματικής εργασίας, ήκουσε από του στόματος ανθρώπων οι οποίοι ουδέποτε ειργάσθησαν, ουδέν ήσκησαν επάγγελμα, ότι η λέξις πατρίς είνε χίμαιρα και βλασφημία, ότι καμμίαν δεν έχουν υποχρέωσιν προς αυτό το λεγόμενον έθνος, ότι το έθνος των είνε ο κόσμος, ότι συμπολίται των είνε οι πανταχού της γης κοινωνισταί και αναρχικοί, ότι οι εχθροί των τους οποίους οφείλουν να μισούν και να εξοντώσουν είνε οι εργοδόται των και όσοι έχουν μικρόν αποταμίευμα, ότι εκμεταλλευταί των και βδέλλαι, αι οποίαι ροφούν το αίμα των εργατών, είνε οι εργοδόται των, οι ιερείς, οι στρατιωτικοί, οι υπάλληλοι».
Περισσότερο κι από τους λόγους των ρητόρων, αυτό που προκάλεσε την αγανάκτηση της εφημερίδας ήταν ωστόσο η έμπρακτη εφαρμογή των κηρυγμάτων τους, με την υποκίνηση απεργιών στο μαλακό υπογάστριο της εθνικής οικονομίας:
«Κατά χθεσινόν τηλεγράφημα εκ Πατρών, οι εργάται των σταφιδαμπέλων εκήρυξαν απεργίαν ζητούντες πεντάδραχμον ημερομίσθιον και δίωρον ανάπαυσιν, κατόπιν αγορεύσεως του επί τούτου μεταβάντος εκεί σοσιαλιστού. Εχομεν λοιπόν και τας απεργίας εν Ελλάδι και πού; Εις την σταφίδα. Ακούσατε σεις οι θέλοντες να στηρίξετε το εθνικόν προϊόν και να ανορθώσετε τα πεπτωκότα. Οι πάσχοντες, οι πεινώντες δεν είνε οι δυστυχείς κτηματίαι, αλλ’ οι αντί αδρού ημερομισθίου καλλιεργούντες τα κτήματά των εργάται».
Την αντεστραμμένη εικόνα της «εκμετάλλευσης» των εργοδοτών από τους εργάτες τους συμπληρώνει η προτροπή άμεσης καταστολής του εσωτερικού εχθρού. Υπακούοντας στο δημόσιο αυτό παράγγελμα, οι αστυνομικοί Μιλτιάδης Εβερτ (παππούς του πρώην αρχηγού της Ν.Δ.) και Παλαμάρας ανέλαβαν δράση τις επόμενες μέρες, συλλαμβάνοντας δέκα στελέχη του Σοσιαλιστικού Συλλόγου, με πρόσχημα μια ενυπόγραφη -υποτίθεται- απειλητική επιστολή ενός από τους ομιλητές της Πρωτομαγιάς προς τον μεγιστάνα κερδοσκόπο Ανδρέα Συγγρό.
Ολοι οι επιζήσαντες απαλλάχθηκαν τους επόμενους μήνες πανηγυρικά από τα δικαστήρια, εκτός από έναν: τον Διονύσιο Μάργαρη, που είχε ήδη πεθάνει στη φυλακή από τις κακουχίες. Δεν ήταν παρά το πρώτο βήμα μιας μακράς πορείας διώξεων του ελληνικού εργατικού και σοσιαλιστικού κινήματος.
Για αρκετά χρόνια δεν ξαναγιορτάσθηκε η εργατική Πρωτομαγιά . Παρά την απαγόρευση, το 1911 όμως τόσο στην Αθήνα όσο και στη Θεσσαλονίκη αρκετοί συγκεντρώθηκαν για να τιμήσουν τους εργάτες του Σικάγο και να διεκδικήσουν καλύτερες συνθήκες δουλειάς. Η αστυνομία έκανε πολλές συλλήψεις και στις δύο πόλεις.
Λόγω των πολέμων που ακολούθησαν (Βαλκανικοί, Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος) η Πρωτομαγιά ξαναγιορτάστηκε το 1919, ένα χρόνο μετά την ίδρυση της ΓΣΕΕ και του ΣΕΚΕ (μετεπειτα ΚΚΕ), σε 12 πόλεις της Ελλάδας.
Την περίοδο που ετοιμάζεται ο εορτασμός στην Ελλάδα ισχύει ακόμη ο στρατιωτικός νόμος, η κυβέρνηση Βενιζέλου συμμετέχει με στρατεύματα στη διεθνή επέμβαση για κατάπνιξη της σοσιαλιστικής επανάστασης στη Ρωσία, ενώ διεξάγονται συνομιλίες για τη συνθήκη τερματισμού του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου στο Παρίσι. Η Ελλάδα ετοιμάζεται για τη μικρασιατική εκστρατεία και εκείνες τις μέρες παίρνει το «πράσινο φως» για την απόβαση στη Σμύρνη (Μάιος 1919).
Ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Ε. Μαχαίρας (φανατικός βενιζελικός) επιδιώκει να μην εορταστεί η Πρωτομαγιά «ένεκα των εξαιρετικών εθνικών περιστάσεων». Αντίθετη γνώμη έχει η μειοψηφία (5 από τους 11 της διοίκησης), η οποία με βάση την απόφαση του Α’ Πανεργατικού Συνεδρίου προχωρά στην εξαγγελία και την προετοιμασία του εορτασμού.
Δεν έχει μόνο τη νομιμότητα με το μέρος της, αλλά και τον επαναστατικό άνεμο που φυσάει εκείνη την εποχή στην Ευρώπη. Έπειτα από χρόνια κυριαρχίας του εθνικισμού και παύσης των διεκδικητικών και ταξικών αγώνων, λόγω του πολέμου, η 1η Μάη επιστρέφει στις ρίζες του 1889-1890, όταν ορίστηκε ως διεθνής μέρα της εργατιάς.
Παρά τις απαγορεύσεις και την παρουσία στρατού έξω από το εργοστάσιο Ηλεκτρισμού, τα σωματεία και τα γραφεία του ΣΕΚΕ, ο εορτασμός θα σημειώσει πρωτοφανή επιτυχία. Θα γίνει με υποδειγματική τάξη, χάρη στα μέτρα που πήραν τα σωματεία και η «εργατική αστυνομία».
Ομιλητές ήταν ο Αχ. Χατζημιχάλης και ο Γ. Παπανικολάου εκ μέρους της ΓΣΣΕ, ο Στ. Κόκκινος από το ΣΕΚΕ. Στιγμάτισαν «την αθλιότητα των συνθηκών υπό τας οποίας ζουν οι εργάται, υφαίνοντες τα μεταξωτά των πλουσίων για να γυρίζουν αυτοί γυμνοί, κτίζοντες τα μέγαρα εκείνων για να κατοικούν αυτοί στας τρώγλας». Εκείνος, όμως, που θα ξεσηκώσει τους συγκεντρωμένους, με την ομιλία του, είναι ο Α. Μπεναρόγια. Ο Θεσσαλονικιός εργατικός ηγέτης ήταν από τους ιδρυτές του οργανωμένου σοσιαλιστικού κινήματος και πολύ γνωστός για τους αγώνες του. Σε φίλους και ταξικούς εχθρούς…
«Είμεθα άπειροι, αλλά…»
«Αι πιέσεις, τα εμπόδια δεν μας απελπίζουν. Είμεθα ακόμη άπειροι, είμεθα αρχάριοι. Η Πρωτομαγιά όλων των εργατών του κόσμου είναι αρχή της αναγεννήσεως. Αναγεννόμεθα, οργανούμεθα. Μια νέα ζωή ήδη αρχίζει για μας, μια νέα ελπίδα μας ενθαρρύνει… Στην τιμία Ελλάδα απομένει να βάλη και εδώ τα θεμέλια του νέου κόσμου, που οικοδομείται…»
Η πρώτη ματωμένη Πρωτομαγιά στην Ελλάδα ήταν αυτή του 1924. Η συγκέντρωση διοργανώθηκε από το Εργατικό Κέντρο Αθήνας στην πλατεία Κοτζιά και πραγματοποιήθηκε παρά την απαγόρευση της κυβέρνησης Παπαναστασίου. Ακολούθησαν επεισόδια μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομίας, με συνέπεια να χάσει τη ζωή του ο εργάτης Σωτήρης Παρασκευαΐδης και δεκάδες άλλοι να τραυματιστούν.
Πρωτομαγιά 1934
Καλαμάτα:Οκτώ διαδηλωτές νεκροί σε κινητοποιήσεις μυλεργατών και λιμενεργατών.
Σημαντικός ήταν ο εορτασμός της εργατικής Πρωτομαγιάς στη Θεσσαλονίκη το 1936. Είχε προηγηθεί η οικονομική κρίση από την πτώχευση της Ελλάδας το 1932 και η Μικρασιατική καταστροφή και τα μεροκάματα είχαν μειωθεί πολύ. Τα τρόφιμα είχαν ακριβύνει πολύ ενώ πολλοί αναγκάζονταν να εργάζονται δωρεάν για τα ένσημά τους.
Ήταν 1η Μαΐου του 1936 όταν οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης αποφασίζουν να κατέβουν σε απεργία για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους.
Μέσα σε λίγες μέρες το απεργιακό κύμα είχε εξαπλωθεί σε Ξάνθη, Αγρίνιο, Κομοτηνή, Σέρρες και Ελευσίνα και η απεργία είναι πλέον πανεργατική.
Συμμετείχαν και πολλές γυναίκες που δούλευαν στα υφαντουργεία.
Ο Ι. Μεταξάς, σε επίσκεψή του στη Θεσσαλονίκη, είναι απόλυτος: οι Αρχές πρέπει να χτυπήσουν τους διαδηλωτές στο ψαχνό.
Η απεργία συνεχίζεται και στις 9 του Μάη, στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου. Από τις σφαίρες των οργάνων της τάξης πέφτει νεκρός ο οδηγός Τάσος Τούσης.
Οι διαδηλωτές εξοργισμένοι τοποθετούν το νεκρό πάνω σε μια πόρτα και τον περιφέρουν στους δρόμους της πόλης σε μια ιδιότυπη «λιτανεία» καταγγελίας, διαμαρτυρίας και αντίστασης. Οι νεκροί θα φτάσουν τους 12 και οι τραυματίες τους 300.
Στο σημείο της συμπλοκής, θα στηθεί αργότερα το Μνημείο του Καπνεργάτη. Η μάνα του νεκρού Τάσου Τούση, που πληροφορήθηκε τα γεγονότα, τρέχει, πέφτει πάνω στο νεκρό παιδί της και μοιρολογεί. Αυτή η Εικόνα ενέπνευσε αργότερα τον Γιάννη Ρίτσο να γράψει τον Επιτάφιο…
Στις κηδείες των νεκρών μαζεύτηκαν πάνω από 150.000 άνθρωποι για να τους τιμήσουν.
Ημερομηνία-σταθμός όμως για την Πρωτομαγιά στην Ελλάδα η 1η Μαΐου 1944, όταν στο σκοπευτήριο της Καισαριανής από τα γερμανικά πολυβόλα πέφτουν νεκροί 200 αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, κομμουνιστές.
ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Όταν ένας Γερμανός στρατηγός, τρεις αξιωματικοί και αρκετοί στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους σε ενέδρα ανταρτών στους Μολάους, οι κατοχικές δυνάμεις αποφάσισαν την εκτέλεση των Διακοσίων κομμουνιστών, καθώς και την εκτέλεση όλων των ανδρών που θα συλλαμβάνονται μεταξύ Μολάων και Σπάρτης. Ποιος, όμως, έφτιαξε εκείνο τον κατάλογο; Μήπως οι Μεταξικοί δεν παραδώσανε στους Γερμανούς τα κλειδιά της φυλακής των κρατουμένων κομμουνιστών; Φαίνεται, λοιπόν, πως έπρεπε οι κομμουνιστές ν’ αφανιστούν μόνο και μόνο γιατί ήσαν κομμουνιστές.
Απ’ αυτούς, περίπου 170 ήταν πρώην κρατούμενοι στην Ακροναυπλία και οι υπόλοιποι πρώην εξόριστοι στην Ανάφη. Ο εχθρός είχε κάνει γνωστές τις προθέσεις του λίγες ημέρες πριν, όταν δημοσιοποίησε μέσω του κατοχικού Τύπου και ανάρτησε στους τοίχους των σπιτιών της πρωτεύουσας την εξής ανατριχιαστική ανακοίνωση:
«Την 27.4.1944 κομμουνιστικαί συμμορίαι, παρά τους Μολάους, κατόπιν μίας εξ ενέδρας επιθέσεως, εδολοφόνησαν ανάνδρως ένα Γερμανό στρατηγό και τρεις συνοδούς του αξιωματικούς και ετραυμάτισαν πολλούς Γερμανούς στρατιώτες. Εις αντίποινα θα εκτελεσθούν:
1. Ο τυφεκισμός 200 κομμουνιστών την 1η Μαΐου 1944.
2. Ο τυφεκισμός όλων των ανδρών, τους οποίους θα συναντήσουν τα γερμανικά στρατεύματα επί της οδού Μολάων προς Σπάρτην, έξωθι των χωρίων.
Υπό την εντύπωσιν του κακουργήματος τούτου, Ελληνες εθελονταί (σ.σ. πρόκειται για ταγματασφαλίτες) εφόνευσαν αυτοβούλως 100 άλλους κομμουνιστάς.
Ο στρατιωτικός διοικητής Ελλάδος».
Κανείς δεν πήρε αψήφιστα αυτό το έγγραφο, πολύ περισσότερο οι αντιστασιακές οργανώσεις, το ΚΚΕ και το ΕΑΜ, που για μια ακόμη φορά καλούνταν να πληρώσουν βαρύ φόρο αίματος για την επιλογή τους να οργανώσουν τη λαϊκή αντίσταση κατά του κατακτητή. Ετσι, μόλις γνωστοποιήθηκε η παραπάνω ανακοίνωση, ξεδιπλώθηκε μια τεράστια λαϊκή κινητοποίηση για την αποτροπή της σφαγής. «Οι οργανώσεις του ΚΚΕ και του ΕΑΜ – λέει ο Θ. Χατζής – κυκλοφόρησαν αμέσως χιλιάδες τρικ και καλούσαν το λαό να σώσουν τους αγωνιστές ομήρους από την εκτέλεση. Σε πολλά εργοστάσια και επιχειρήσεις, οι εργάτες σταμάτησαν τη δουλιά. Στα υπουργεία και τις τράπεζες έγιναν συγκεντρώσεις και με ψηφίσματα προς το Ράλλη και το δήμαρχο απαιτούσαν άμεση επέμβασή τους για τη ματαίωση της σφαγής. Οι φοιτητές και οι σπουδαστές χύθηκαν στους δρόμους με συνθήματα ενάντια στην τρομοκρατία. Επιτροπές παρουσιάζονταν στις αρχές αδιάκοπα όλη τη μέρα. Στις λαϊκές συνοικίες έγιναν συγκεντρώσεις. Πολλές γυναίκες κρατουμένων ομήρων μαζεύτηκαν στη Μητρόπολη. Ο αρχιεπίσκοπος στο διαμέρισμά του ”προσευχόταν” για τη σωτηρία των ψυχών των μελλοθανάτων. Όταν αργά τη νύχτα εμφανίστηκε μπροστά στις απελπισμένες γυναίκες είπε: ”Δεν μπορώ να κάνω τίποτα και το μόνο που μου απομένει είναι να παρακαλώ το θεό!..”».
Ο Β. Μπαρτζιώτας (γραμματέας της ΚΟΑ του ΚΚΕ) δίνει τη δική του μαρτυρία για την κατάσταση που επικρατούσε εκείνες τις ημέρες: «Στις 29 – 30 Απρίλη 1944, γράφει, γινόταν παράνομα η 4η Συνδιάσκεψη της ΚΟΑ. Εκεί μάθαμε τη διαταγή για την εκτέλεση των 200 αγωνιστών. Η καταπληκτική αυτή είδηση – καθαρή δολοφονία και χιτλερική θηριωδία – κυκλοφόρησε σαν αστραπή στην Αθήνα.
Οι πράκτορες των Γερμανών και οι αγγλόφιλοι ρίχνουν κιόλας το δηλητήριό τους:
- Τα βλέπετε; Οι αντάρτες σκοτώνουν τους Γερμανούς και αυτοί αμύνονται…
Διαφορετικά, όμως, σκεφτόταν ο ελληνικός λαός. Οι χιτλερικοί είναι εγκληματίες πολέμου, ήρθαν κατακτητές στην Ελλάδα, ληστεύουν και καταστρέφουν τη χώρα, σκοτώνουν αθώους ανθρώπους… Σ’ αυτούς τους εγκληματίες μια απάντηση χωρεί:
- Θάνατος στους χιτλεροφασίστες κατακτητές! Πάλη μέχρι τη νίκη, την απελευθέρωση της Ελλάδας».
Συζητήσαμε στην Επιτροπή Πόλης – λέει Β. Μπαρτζιώτας – τη δυνατότητα να σώσουμε τους 200 συντρόφους μας. Την 1η του Μάη 1944, ο ΕΛΑΣ της Αθήνας ήταν στο πόδι και μαζί του ο λαός της ηρωικής Καισαριανής. Ήταν όμως αδύνατο να χτυπήσουμε τους Γερμανούς, που συγκέντρωσαν μεγάλες δυνάμεις. Οι πρώτες προσπάθειες που κάναμε μάς στοίχισαν πολύ ακριβά… Οι καμπάνες της Καισαριανής χτυπούσαν πένθιμα… και οι σύντροφοί μας έπεφταν ηρωικά από τις φασιστικές σφαίρες. Τραγουδούσαν όλοι μαζί τη Διεθνή, τον Εθνικό Ύμνο και ζητωκραύγαζαν για το ηρωικό ΚΚΕ. Φύγαμε πικραμένοι από τον τόπο του μαρτυρίου, γιατί δεν μπορέσαμε να σώσουμε τους συντρόφους μας. Μερικοί από μας κλαίγανε… δεν πειράζει, το κλάμα για αγαπητούς συντρόφους, που χρόνια ζούσαμε μαζί στην Ακροναυπλία, ξαλαφρώνει την καρδιά… μέσα μας όμως θέριευε η θέληση για αγώνα, να απελευθερώσουμε την πατρίδα, από το μίασμα του χιτλερικού φασισμού, να φκιάσουμε καινούρια Ελλάδα της δουλιάς και τη λευτεριάς».
Η ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Πρωτομαγιά, 5 το ξημέρωμα. Τραγουδούσαν και χόρευαν οι μελλοθάνατοι, έφτυναν κατάμουτρα το χάρο. Δέκα αυτοκίνητα τους πρόσμεναν με προορισμό το Σκοπευτήριο. Σε χαρτάκια γραμμένα τα στερνά τους λόγια που τα πέταγαν κατά τη διαδρομή (λίγα απ’ τα σημειώματα εκείνων που αψήφησαν το θάνατο δημοσιεύονται κι εδώ).
Στις 10 το πρωί άρχισαν οι πολυβολισμοί που δεν καταλάγιασαν μέχρι τ’ απομεσήμερο. Οι Γερμανοί δέχτηκαν να μη γδυθούν οι εκτελεσμένοι που μεταφέρονταν στον τόπο της εκτέλεσης σε εικοσάδες. Αγγαρέψανε αρκετούς από τη γύρω περιοχή για να κουβαλούν τα άψυχα πτώματα και να τα πετούν στο αυτοκίνητο-σκουπιδιάρα.
Τρεις κλοιοί ήσαν που περίμεναν το Σκοπευτήριο. Στον τόπο εκτέλεσης ήσαν Γερμανοί των Ες-Ες. Έξω ακριβώς γερμανοτσολιάδες και παραέξω αστυφύλακες. Κατά τη μεταφορά των νεκρών με τα πέντε αυτοκίνητα-σκουπιδιάρες οι γερμανοτσολιάδες χόρευαν και τραγουδούσαν «εγώ είμαι ‘γω ευζωνάκι γοργό». Αχ, ρε τιμημένε τσολιά, πώς σου καταντήσανε την άξια στολή σου! Απ’ την άλλη, όμως, τα μάτια πολλών αστυφυλάκων ήσαν βουρκωμένα.
Από τις χαραμάδες των φορτηγών έτρεχε το αίμα. Στο χωμάτινο δρόμο το ρουφούσε η γης, αλλά στην άσφαλτο σχηματιζόταν ένα άλικο αιμάτινο ρυάκι σε μαύρο φόντο. Θυμιάζανε μερικές γυναικούλες κι άλλοι αφήνανε λίγα λουλούδια στις αραδιασμένες αιμάτινες γραμμές. Στο Γ’ Νεκροταφείο προσμένανε διακόσιοι τάφοι για να δεχτούν αυτούς που τραγούδαγαν τον εθνικό ύμνο την ώρα που τους εκτελούσαν. Κι εκεί έτρεξαν λίγοι γνωστοί και συγγενείς, ν’ αφήσουν μερικά λουλούδια και καυτά δάκρυα, σ’ όποιο τάφο βρίσκανε μπροστά τους, αφού δεν υπήρχανε απάνω γραμμένα ονόματα.
Ο ΗΡΩΑΣ ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΣΟΥΚΑΤΖΙΔΗΣ
Την παραμονή της εκτέλεσης, οι δυνάμεις κατοχής πήγαν στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου, όπου και επέλεξαν τα θύματά τους. Στον κατάλογο των θυμάτων, με τον αριθμό 71, υπήρχε το όνομα του Ακροναυπλιώτη Ναπολέοντα Σουκατζίδη. Επρόκειτο για ένα νέο άνθρωπο, καλλιεργημένο, με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, που όλα αυτά τα χρόνια ήταν η ψυχή των κρατουμένων του στρατοπέδου. Τους εμψύχωνε, τους βοηθούσε στην επικοινωνία με τους δικούς τους ανθρώπους και λόγω του ότι ήταν γνώστης της γερμανικής γλώσσας εκτελούσε και χρέη μεταφραστή για τους συντρόφους του, που ήταν υποχρεωμένοι να έρθουν σε επαφή με τον εχθρό. Τόσο πολύ σπουδαίος ήταν ο Ναπολέων, που είχε υποχρεώσει ακόμη και τους Γερμανούς να τον σέβονται.
Ναπολέων Σουκατζίδης, γράφει ο κατάλογος των μελλοθανάτων στον αριθμό 71. Ναπολέων Σουκατζίδης, ακούγεται από το στόμα εκείνου που έχει το μακάβριο έργο να διαβάσει τα ονόματα των αυριανών νεκρών. Και τότε επεμβαίνει ο διοικητής του στρατοπέδου.
- «Οχι εσύ! Οχι εσύ Ναπολέων! Οχι εσύ!». Αλλά ο Σουκατζίδης δεν ήταν απ’ αυτούς που θα μπορούσαν να ζήσουν σε βάρος των άλλων.
Η απάντησή του θα μείνει αιώνιο σύμβολο αυτοθυσίας και ηρωισμού:
- «Δέχομαι, κύριε διοικητά, τη ζωή, με τον όρο πως δεν πρόκειται να την πάρω από άλλο κρατούμενο. Μόνο όταν η θέση μου μείνει κενή!».
Ο εχθρός δεν είχε σκοπό να κάνει τέτοια χάρη. Στο εκτελεστικό απόσπασμα έπρεπε να οδηγηθούν 200 κομμουνιστές. Ο Σουκατζίδης πήρε το δρόμο των συντρόφων του.
Ο Ναπολέων πήρε το δρόμο προς το θάνατο, κερδίζοντας να ζει αιώνια στις καρδιές του ελληνικού λαού σαν ένας από τους ήρωές του.
Οι 200 μελλοθάνατοι κομμουνιστές οδηγήθηκαν στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής – στο «Θυσιαστήριο της Λευτεριάς», όπως το ονόμασε ο λαός αργότερα – το πρωί της Πρωτομαγιάς του ’44. Εκεί τους χώρισαν σε εικοσάδες. Στην τελευταία εικοσάδα βάλαν τον Σουκατζίδη, για να μπορέσουν να τον χρησιμοποιήσουν ως μεταφραστή.
Η πρώτη εικοσάδα πήρε θέση απέναντι από τις κάννες των όπλων. Ο επικεφαλής των Γερμανών γύρισε προς τον Σουκατζίδη:
- Ρώτησέ τους αν έχουν τίποτα να πούνε.
Ο Σουκατζίδης μεταφράζει. Και τότε με μια φωνή οι μελλοθάνατοι απαντούν:
- Ζήτω η Ελλάδα. Ζήτω η λευτεριά!
http://www.kar.org.gr/2014/05/01/%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7%CE%BD-1%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CE%90%CE%BF%CF%85-1893-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-1%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%85-1944/#more-45802http://www.kar.org.gr/2014/05/01/%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7%CE%BD-1%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CE%90%CE%BF%CF%85-1893-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-1%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%85-1944/#more-45802
coldlife- Moderator
- Αριθμός μηνυμάτων : 9373
Ηλικία : 47
Τόπος : Νεος Κοσμος,Αθηνα
Ομάδα :
Ομάδα : ΠΑΝΑΙΤΩΛΙΚΟΣ Γ.Φ.Σ
Registration date : 05/08/2009
Σελίδα 5 από 5 • 1, 2, 3, 4, 5
Παρόμοια θέματα» Η Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού
» Ποιο τραγουδι σας κολλησε σημερα;
» Ο ΚΑΙΡΟΣ ΣΗΜΕΡΑ...
» Το πιο εκνευριστικό που σας έτυχε σήμερα.
» ΠΟΥ ΠΗΓΑΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΓΙΑ ΜΠΑΝΙΟ...
» Ποιο τραγουδι σας κολλησε σημερα;
» Ο ΚΑΙΡΟΣ ΣΗΜΕΡΑ...
» Το πιο εκνευριστικό που σας έτυχε σήμερα.
» ΠΟΥ ΠΗΓΑΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΓΙΑ ΜΠΑΝΙΟ...
Σελίδα 5 από 5
Δικαιώματα σας στην κατηγορία αυτή
Δεν μπορείτε να απαντήσετε στα Θέματα αυτής της Δ.Συζήτησης|
|
|