Το Forum των φιλάθλων
Θέλετε να αντιδράσετε στο μήνυμα; Φτιάξτε έναν λογαριασμό και συνδεθείτε για να συνεχίσετε.

Οικονομικές σχέσεις και μηχανισμοί κατά τη διάρκεια της δικτατορίας

Πήγαινε κάτω

23042011

Δημοσίευση 

Οικονομικές σχέσεις και μηχανισμοί κατά τη διάρκεια της δικτατορίας  Empty Οικονομικές σχέσεις και μηχανισμοί κατά τη διάρκεια της δικτατορίας




Βασική και καταστατική προϋπόθεση όταν τίθεται υπό συζήτηση η οικονομική πολιτική της χούντας είναι να διευκρινιστεί ότι, παρά τις επί τω χειρίστω τροποποιήσεις που επέφερε, ήταν απόλυτα εναρμονισμένη με τις οικονομικές στρατηγικές που δρομολογήθηκαν όλη τη μεταπολεμική περίοδο. Στην ουσία επρόκειτο για την εφαρμογή ενός σχεδιασμού που εγκαινιάστηκε με το σχέδιο Μάρσαλ και μορφοποιήθηκε από τις οικονομικές προτεραιότητες μιας ελληνικής αστικής τάξης, όπως αυτή προέκυψε δυνάμει των συνθηκών που επικράτησαν στην Κατοχή και τον Εμφύλιο και η οποία δρομολόγησε έναν συγκεκριμένο τύπο ανάπτυξης, ιδίως από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 και μετά. Αυτές προσδιορίστηκαν από την πρόσδεση της ελληνικής οικονομίας στις σχέσεις εξάρτησης που οικοδόμησε ο διεθνής καπιταλισμός στις μεταπολεμικές δεκαετίες.

Με αυτήν την έννοια, το καθεστώς εκτεταμένων και σκανδαλωδών εν πολλοίς φορολογικών «διευκολύνσεων» που επέκτεινε η χούντα (ΝΔ 916/1971) βασίστηκε στο νόμο 4171 του 1961 περί κινήτρων οικονομικής ανάπτυξης, τις βασικές ρυθμίσεις του οποίου ανανέωσε. Ο νόμος 2687 του 1953 «περί επενδύσεως και προστασίας κεφαλαίων εξωτερικού» εξελίχθηκε με ενδιάμεσες τροποποιήσεις (1961,1965) στο νόμο 608/1970 της χούντας περί «εταιριών επενδύσεων χαρτοφυλακίου», ο οποίος και αποθέωσε την εξάρτηση της ελληνικής οικονομίας και εδραίωσε ένα καταναλωτικό μοντέλο ανάπτυξης συναρτημένο με την επέκταση των υπηρεσιών χωρίς ανταγωνιστικό μεταποιητικό τομέα αλλά ως επί το πλείστον βασισμένο σε μονάδες συναρμολογήσεων, παραγωγής ελαφρών καταναλωτικών αγαθών και πρωτογενούς κατεργασίας πρώτων υλών χωρίς καθετοποίηση της παραγωγής, ιδίως στη μεταλλουργία. Το ίδιο συνέβη με την πολιτική των συμβάσεων του ελληνικού κράτους με ξένες ιδίως εταιρίες. Επρόκειτο για συμβάσεις, όπως αυτή της «Ολυμπιακής», που υπεγράφη στα 1956 και παραχωρούσε δεκάδες προνόμια εκμετάλλευσης των αεροπορικών μεταφορών, η οποία, μεταξύ άλλων, στα 1971 απέδωσε τη δυνατότητα στον Ωνάση για την προμήθεια αεροπλάνων με πλήρη απαλλαγή των αγορών αυτών από οποιοδήποτε φόρο ή εισφορές υπέρ του δημοσίου.
Το ίδιο καθεστώς αναπαρήγαγε και επέκτεινε η χούντα και με τις προδικτατορικές συμβάσεις του αμίαντου (Εταιρία Μεταλλεία Βορείου Ελλάδος), του Νιάρχου για τα ναυπηγεία, του Τ. Πάππας για τα διυλιστήρια, ή με τη σύμβαση με την Πεσινέ για το αλουμίνιο κ.λπ. Μάλιστα, για τη σχέση αυτή των προδικτατορικών συμβάσεων και αυτών της χούντας η πιο χαρακτηριστική περίπτωση ήταν του Πάππας και της «ΕΣΣΟ»: η σύμβαση του 1962 ήταν τόσο σκανδαλώδης ώστε για να χρυσωθεί το χάπι επιβλήθηκε στην εταιρία ως συμβατική υποχρέωση να δημιουργήσει 5-6 γεωργικές βιομηχανίες, στη δημιουργία των οποίων ποτέ δεν προχώρησε. Η χούντα στα 1972 απάλλαξε και τυπικά την εταιρία από τις υποχρεώσεις αυτές, με αντιστάθμισμα τη δημιουργία ενός εργοστασίου εμφιάλωσης της Κόκα-Κόλα στην Ελλάδα.

Δανειακή και οικονομική εξάρτηση
Την ίδια στιγμή επιταχύνθηκε η διαδικασία δανειακής εξάρτησης της χώρας. Με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος μόνο την πενταετία 1967-1971 εισήχθησαν στην Ελλάδα 550,8 εκατ. δολάρια στον ιδιωτικό τομέα και 602,2 εκατ. με τη μορφή δανείων στο δημόσιο. Για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος της επιτάχυνσης της πρόσδεσης στις δομές εξάρτησης που συγκροτήθηκαν αρκεί να σημειωθεί ότι τα κρατικά αυτά δάνεια αντιπροσώπευαν το 90% του συνολικού εξωτερικού δημοσίου χρέους της χώρας μέχρι την περίοδο εκείνη.
Μόνο η επιβάρυνση σε επίπεδο χρεολυσίων υπερδιπλασιάστηκε μέσα στα 5 αυτά χρόνια, συνιστώντας περίπου το μισό των κεφαλαίων που κάθε χρόνο εισήχθησαν ως δάνεια. Έτσι, μεταξύ του 1968 και του 1971 τα χρεολύσια αυξήθηκαν από 35,5 εκατ. δολάρια σε 51,6 εκατ. για να δημιουργήσουν ακόμα μεγαλύτερες υποχρεώσεις στα 3 επόμενα χρόνια. Η συντριπτική πλειοψηφία των χρημάτων αυτών κατευθύνθηκαν στις ΗΠΑ (το 48%). Μάλιστα, για να μην εμφανίζεται άμεσα το ελληνικό δημόσιο ως οφειλέτης, τη λήψη των δανείων διαμεσολαβούσε η Τράπεζα της Ελλάδας, η οποία μέσα σε ένα χρόνο, από τα μέσα του 1973 ως την πτώση της χούντας, δανείστηκε 688 εκατ. δολάρια και έτσι αυξήθηκε το εξωτερικό χρέος κατά 20 δισεκατομμύρια δραχμές. Την περίοδο 1967-1972 το 38,6% των 2.070 εκατ. δολαρίων που εισήχθησαν, και λίγο αργότερα το 50% περίπου, έφευγε από τη χώρα ως τόκοι, μερίσματα και κέρδη.
Συνολικά το ύψος των αμερικανικών τοποθετήσεων κάθε μορφής στην Ελλάδα μέχρι και τις αρχές του 1973, αν και δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία, πρέπει να υπολογίζεται σε 400.000.000 δολάρια ενώ οι εμπορικές σχέσεις Ελλάδας και ΗΠΑ ξεπέρασαν το ένα δισεκατομμύριο δολάρια. Από τη Γαλλία εισήχθησαν περίπου 230.000.000 ενώ μέχρι το 1973, με στοιχεία του Γερμανο-ελληνικού Επιμελητηρίου, η Δυτ. Γερμανία είχε επενδύσει περίπου 60 εκατ. δολάρια, όμως ήταν η πρώτη χώρα σε αριθμό εταιριών γερμανικών συμφερόντων στη χώρα με 30 θυγατρικές εταιρείες διεθνών γερμανικών επιχειρήσεων, 80 επιχειρήσεις γερμανικών συμφερόντων και 40 τεχνολογικής συνεργασίας με ελληνικές.

Προστασία του κεφαλαίου
Στον τομέα προάσπισης των συμφερόντων του ιδιωτικού κεφαλαίου επιχειρήθηκε μια εκτεταμένη παρέμβαση στην αγορά, πάλι στα πλαίσια της προδικτατορικής λογικής. Φοροαπαλλαγές, διπλασιασμός της κρατικής κάλυψης των αποσβέσεων, απελευθέρωση της τραπεζικής χρηματοδότησης από το Σεπτέμβριο του 1968, συνταγματική προστασία για την εγκατάσταση αλλοδαπών εμποροβιομηχανικών εταιριών με πλήρης φοροαπαλλαγές μέχρι και επί του χαρτοσήμου (Άρθρο 23 του Συντάγματος 1968-1973), παρεμβάσεις του δημοσίου για απαλλοτριώσεις και δωρεάν παράδοση γης στις ιδιωτικές εταιρίες (π.χ. 3.000 στρέμματα στην Πάχη Μεγάρων, 1.000 στρέμματα στην Ελευσίνα για «Στραν» και «Πετρόλα»). Επιπλέον, χαριστικές συμβάσεις για δημόσια έργα με ξένες εταιρίες χωρίς μελέτες, ελαστικότητα στις υπερβάσεις προϋπολογισμού που ξεπερνούσαν το 50%, εγγυήσεις και συγκρότηση κοινοπραξιών με ξένους χρηματοπιστωτικούς οίκους για την παροχή δανείων προς το δημόσιο, επιδότηση επιτοκίων του ιδιωτικού δανεισμού.
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παράδειγμα της κατάστασης αυτής ήταν το δάνειο της ΔΕΗ από την Boston Corporation και την Deutsche Bank που υπερχρέωσε την εταιρία. Το 1972 η ΔΕΗ συνήψε δάνεια 20 εκατομμυρίων δολαρίων από τις δύο τράπεζες και ορισμένες άλλες με επιτόκιο 8,25%. Την επόμενη χρονιά, με τις ίδιες βασικά τράπεζες, συνήψε νέο δάνειο 60 εκατομμυρίων δολαρίων αλλά με επιτόκιο 10%. Εκτός αυτών, υπέγραψε και συμβόλαιο με τη Siemens για τη δημιουργία 5 κέντρων διανομής ρεύματος αξίας 26.000.000 δολαρίων και πήρε δάνειο από γερμανική τράπεζα για να καλύψει τις υποχρεώσεις της. Και αυτά πλέον των δανείων που ελήφθησαν την ίδια περίοδο για τα λιγνιτωρυχεία της Πτολεμαϊδας και ήταν της τάξης των 100.000.000 δολαρίων προκειμένου να καλυφθούν οι απαιτήσεις των γαλλικών εταιριών που ανέλαβαν το έργο. Από αυτά η χώρα εισέπραξε στην πραγματικότητα μόνο 18.000.000 μετρητά, όσα και οι αμοιβή των τεχνικών εταιριών που εκπόνησαν τις μελέτες.
Να σημειωθεί ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ξένων κεφαλαίων που εισήχθησαν ήταν φτηνές επενδύσεις κατώτερης τεχνολογίας που διατηρούσαν ένα πολύ χαμηλό επίπεδο παραγωγικότητας της εργασίας ή διοχετεύτηκαν σε τρεις μόνο βιομηχανικούς τομείς (χημικά, αλουμίνιο και διύλιση πετρελαίου). Η χούντα υλοποίησε στο ακέραιο τη συμμαχία του μεταπρατικού ελληνικού κεφαλαίου, οι επενδύσεις του οποίου στη μεταποίηση ήταν στο 13% των συνολικών επενδύσεων, με τμήματα του διεθνούς που προσανατόλισαν την οικονομική ζωή της χώρας στα στενά συμφέροντα του τουριστικού, του οικοδομικού και του ναυτιλιακού κεφαλαίου. Είναι ενδεικτικό αυτό που έγινε με την οικοδομή: καταργήθηκε ο φόρος υπεραξίας επί των ακινήτων και προσφέρθηκε αθρόα δανειοδότηση κατασκευαστών και αγοραστών για κατοικίες. Το αποτέλεσμα ήταν να απορροφήσει ο τομέας αυτός, με χαμηλής παραγωγικότητας επενδύσεις, το σύνολο των άλλων δραστηριοτήτων και τους πόρους της χώρας και να εξαφανίσει κάθε ιδέα χωροταξικού σχεδιασμού.
Ανάλογου «αναπτυξιακού» προτύπου ήταν και τα φαινόμενα με τις συμβάσεις με την εταιρία «Μακντόναλτ» για την διάνοιξη της Εγνατίας Οδού, που ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε, αν και πληρώθηκε από το κράτος, η σύμβαση με τη «Λίττον» που ανέλαβε την οικονομική ανάπτυξη της Πελοποννήσου και σύντομα αποσύρθηκε αφού ιδιοποιήθηκε όλες τις εγγυήσεις του ελληνικού κράτους, οι συμβάσεις με σειρά αμερικανικών πετρελαϊκών εταιριών όπως η «Οσεάνικ», η «Έσσο Στάνταρτ Όιλ», η «Τέξακο» κ.λπ., οι οποίες αφότου πήραν κρατικά χρήματα αποσύρθηκαν σε σύντομο διάστημα, χωρίς καμία επίπτωση. Τα ίδια συνέβησαν και με σειρά άλλων μικρότερων συμβάσεων, όπως η σύμβαση με την Στάγιερ-Ντρέμλερ για την ίδρυση βιομηχανίας παραγωγής ελκυστήρων, φορτηγών και μοτοποδηλάτων, όπου με τον πρώτο ισολογισμό της στα 1973 διαπιστώθηκε ότι η εταιρία δεν είχε καν καταθέσει το μερίδιο της στο μετοχικό κεφάλαιο της κοινής εταιρίας με την ΕΤΒΑ, ενώ αποκαλύφθηκε ότι η εταιρία εισήγαγε έτοιμα τρακτέρ από την Αυστρία –και δεν τα παρήγαγε στην Ελλάδα– επιβάλλοντας την πώληση τους βάσει της σύμβασης που είχε υπογράψει μέσω δανειοδότησης των αγροτών από την Αγροτική Τράπεζα. Της ίδιας μορφής ήταν και η σύμβαση του ελληνικού κράτους της 16 Οκτωβρίου 1972 με τη «Νεστλέ» που παρέδωσε στην εταιρία αυτή το μονοπώλιο της εσωτερικής αγοράς γάλακτος για 30 χρόνια.
Αξίζει ενδεικτικά να αναφερθεί η περίπτωση της αμερικανικής εταιρίας «Μακντόναλντ» και της σύμβασης του 1969: για να διανοιχτεί η Εγνατία Οδός από το συνολικό κόστος των 150.000.000 δολαρίων που προϋπολογίστηκε, η Ελλάδα υποχρεούνταν ως μερίδιο της να καταβάλει τα 45.000.000. Όμως επειδή η «Μακντόναλτ» δεν είχε δικά της κεφάλαια, θα την διευκόλυνε το ελληνικό δημόσιο με την παροχή κρατικών ομολόγων αξίας 80.000.000. Δηλαδή η αμερικανική εταιρία θα δαπανούσε μόνο 25.000.000 δικά της χρήματα. Αξιοσημείωτο με βάση τη σύμβαση θα έπαιρνε ως αμοιβή για τις υπηρεσίες της το 14% του κόστους όλου του έργου, δηλαδή 21.000.000 δολάρια. Με άλλα λόγια θα έβαζε δικά της κεφάλαια μόνο 4.000.000 δολάρια ενώ θα εκμεταλλευόταν το έργο για 30 χρόνια. Το έργο δεν πραγματοποιήθηκε αφού οι Αμερικανοί, που είχαν αναθέσει υπεργολαβικά, το έργο σε ελληνικές τεχνικές εταιρίες, δεν εξασφάλισαν ούτε τα ελάχιστα αυτά κεφάλαια. Σημείωση: η ατυχής αυτή σύμβαση με την απίθανη αυτή εταιρία στοίχισε στο κράτος 1 ½ δισεκατομμύριο δραχμές.
Στα τέλη του 1973, 1.000 ανώνυμες εταιρίες με ξένα κεφάλαια λειτουργούσαν επωφελούμενες από την απουσία ελέγχων και ένα ανεξέλεγκτο καθεστώς υπερτιμολογήσεων και υποτιμολογήσεων. Τα έσοδα των βιομηχανικών επιχειρήσεων αυξήθηκαν στα 1972 κατά 32,6% και μέσο ετήσιο ρυθμό 5ετίας 17,5%, που ήταν προφανώς ακόμη μεγαλύτερος αφού στην πραγματικότητα, ιδίως στο βιομηχανικό κλάδο, δεν δηλώνονται τα πραγματικά κέρδη. Την ίδια στιγμή γιγαντώνεται η τραπεζική πίστη και στη διετία 1971-1973 τριπλασιάζεται η ανάληψη βιομηχανικών μετοχών και ομολογιών από τράπεζες, συντελώντας στην τραπεζική επικυριαρχία του όλου πλαισίου κεφαλαιοκρατικής συγκρότησης της χώρας. Να σημειωθεί ότι μόνο ο Όμιλος Τραπεζών του συγκροτήματος Ανδρεάδη είχε τέτοια κέρδη και γιγάντωση ώστε περιελάμβανε την Εμπορική, την Ιονική, την Τράπεζα Επενδύσεων, την Τράπεζα Αττικής, την Τράπεζα Πειραιώς, εκτός από σειρά άλλων εταιριών οικονομικού χαρτοφυλακίου.

Συμπίεση του εργατικού κόστους
Εκεί όμως που αποδείχθηκε εξαιρετικά αποτελεσματική η χούντα, προδιαγράφοντας και το μέλλον των εργασιακών σχέσεων, ήταν να καθηλώσει το εργασιακό κόστος, απαγορεύοντας τις απεργίες και νομιμοποιώντας απαιτήσεις για ληστρική εκμετάλλευση της εργασίας. Έτσι, οι μισθοί στην τριετία 1968-1971 αυξήθηκαν κατά 8%, όταν τα κέρδη κατά 18%, ενώ τις επόμενες χρονιές, όταν η διεθνής κρίση εκδηλώθηκε, η χούντα απλά πολλαπλασίασε τα κέρδη του κεφαλαίου στο 32% και περιόρισε τους μισθούς στο 6% του καταβεβλημένου κεφαλαίου. Σε επίπεδο παραγωγικότητας της εργασίας ιδίως από το 1969 και μετά η παραγωγικότητα εργασίας ανέβηκε στο 11,6% ενώ ο μέσος πραγματικός μισθός έπεσε στο 6,9%, ενώ το 1973 με παραγωγικότητα εργασίας στο 8,4% ο μέσος πραγματικός μισθός έπεσε στο 1,5%, τη στιγμή, μάλιστα, που το ονομαστικό κόστος εργασίας ανέβηκε στο 8,1 από το -0,2% που ήταν στα 1971.
Βεβαίως, στα πρώτα χρόνια η σχέση της μέσης ετήσιας ανόδου των ωρομισθίων και των τιμών ειδών κατανάλωσης ήταν 8 προς 2 και ο μέσος πραγματικός μισθός 2 μονάδες μεγαλύτερος του ύψους της παραγωγικότητας της εργασίας (στα 1968 στο 9,5%), φαινόμενο που εμφανίστηκε και σε άλλες χώρες την ίδια περίοδο υπό χουντική διακυβέρνηση, όπως στην Ισπανία, γεγονός που κατά τον Πουλαντζά εξηγεί και την απουσία σημαντικών εργατικών αγώνων στην πρώτη αυτή φάση. Όμως, ειδικά μετά τα 1971, με την εκτίναξη του πληθωρισμού σε πρωτοφανή επίπεδα, (το 1972 ο δείκτης τιμών καταναλωτή αυξάνεται κατά 4,3%, το 1973 κατά 15,5% και το 1974 κατά 26,9%) και την ανεργία να υπερδιπλασιάζεται σε ετήσια βάση, η συμπίεση στην αγοραστική δύναμη των εργαζομένων ήταν αλύπητη. Αλλά και στις φάσεις που δουλειά φαινόταν να υπάρχει, η αξία της εργατικής δύναμης ήταν πολύ χαμηλή. Το πόσο χαμηλή φαίνεται από το γεγονός ότι, ακόμα και τη στιγμή που εμφανιζόταν στις εκθέσεις ως χαμηλός ο δείκτης ανεργίας, η εξωτερική μετανάστευση αυξανόταν συνέχεια. Μόνο την περίοδο 1968-1971 έφυγαν ως μετανάστες συνολικά 297.500 άτομα.
Πέρα από τα χαμηλά επίπεδα των μισθών, η χούντα συμπίεσε στα όρια του και τον έμμεσο μισθό. Καταρχήν πάγωσε τις περισσότερες οφειλές προς το ΙΚΑ των εργοδοτών, μειώνοντας τις εισφορές τους κατά 20% για σειρά επιχειρήσεων, ιδίως των μεταλλευτικών επιχειρήσεων, των βιομηχανιών σιδήρου και χάλυβα αλλά και των τουριστικών εκμεταλλεύσεων (ΝΔ 1377/1973). Και ενώ μείωσε τις ασφαλιστικές εισφορές καταληστεύοντας τα ασφαλιστικά ταμεία, στην ουσία εμφανίστηκαν ασφαλιστικές ιδιωτικές εταιρίες που κερδοσκοπούσαν σε ένα περιβάλλον, όπου με απόφαση της νομισματικής της επιτροπής του 1969 απελευθερώθηκε η τραπεζική αγορά, διευκολύνοντας τους τραπεζίτες να ασκούν ανεξέλεγκτη πιστωτική πολιτική και να απαιτούν στήριξη στην ουσία από τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων.
Απέμειναν μόνο, και αυτά για να εξασφαλίσει η χούντα μια κάποια κοινωνική στήριξη, η άναρχη και ευνοιοκρατική χρηματοδότηση, τμημάτων της μικροαστικής τάξης και των συνεταιριστικών βιοτεχνιών. Έτσι, δημιουργήθηκε σωρεία μικρών παραγωγικών μονάδων χωρίς δυνατότητες επιβίωσης, ιδίως της οικοδομικής και τουριστικής δραστηριότητας, εξαρτημένες από τους υψηλόβαθμους υπαλλήλους της χούντας, όσο και μορφές επιλεκτικής παραγραφής χρεών και απόδοση μικροϊδιοκτησιών σε αγρότες και συνεταιριστικές ενώσεις, που δημιούργησαν μια ακραία πελατειακή νοοτροπία. Την ίδια στιγμή, βέβαια, που το μέσο αγροτικό εισόδημα συρρικνωνόταν ραγδαία για να αγγίξει τα χαμηλά επίπεδα της προηγούμενης δεκαετίας στα 1972.

Οι άμεσες συνέπειες
Η παροχή «κινήτρων» προς το κεφάλαιο από τη χούντα προκάλεσε μια γενική οικονομική αναρχία, που αρχικά εκδηλώθηκε τον πρώτο χρόνο της δικτατορίας με πτώση του ετήσιου ρυθμού ανάπτυξης που μειώθηκε κατά 3% σε σχέση με την προδικτατορική περίοδο, φαινομενική ανάκαμψη τα δύο επόμενα χρόνια, για να αποδιαρθρωθεί οικονομικά η χώρα από το 1971 και μετά. Όταν εκδηλώθηκε η διεθνής κρίση του 1971 στην Ελλάδα, απλώς επιβεβαιώθηκε πλήρως, και χωρίς καμία αντίσταση, η διαδικασία απρόσκοπτης εξαγωγής των συνεπειών της διεθνούς κρίσης από τις ισχυρές χώρες στις εξαρτημένες, ιδίως στον τομέα του πληθωρισμού και της ανεργίας. Για αυτό και η Ελλάδα στα 1973 εμφάνισε το ρεκόρ πληθωρισμού στην Ευρώπη με 30%, μαζί με την Πορτογαλία, ενώ η ανεργία υπερδιπλασιάστηκε μέσα σε δύο χρόνια. Αποτυγχάνοντας δε πλήρως στην απόπειρα σταθεροποίησης που υποσχέθηκε η χούντα, σε ένα ακραία υπονομευμένο πεδίο από ανεξέλεγκτους επενδυτές και μια νέα γενιά κεφαλαιοκρατών που πλούτισαν απότομα, χωρίς πραγματική παραγωγική βάση, η οικονομία της χώρας δεν απέφυγε την κατάρρευση.
Όταν λοιπόν, στο διεθνές πρόβλημα προστέθηκε η πετρελαϊκή κρίση του 1973, εξαιτίας του Ισραηλοαραβικού πολέμου του Yom Kippur, γεγονός που επιτάχυνε την εκδήλωση των συνεπειών της κρίσης υπερσυσσώρευσης που βρισκόταν σε εξέλιξη, ήταν σχεδόν αδύνατο να τιθασευτούν οι επιπτώσεις της στην Ελλάδα. Ο Σ. Καράγιωργας το απέδιδε στη σώρευση των επιπτώσεων από το καταναλωτικό μοντέλο που επιβλήθηκε από την χούντα και το οποίο προκάλεσε μια υπερβάλλουσα ζήτηση χωρίς αντίστοιχες αναπτυξιακές τομές και διεξόδους συμπίεσης της κατανάλωσης.
Έτσι, κατά ριπάς εμφανίζονταν πλέον οι συνέπειες της πολιτικής της χούντας. Την ίδια στιγμή εκδηλώθηκαν με ιδιαίτερη ένταση όλες οι επιπτώσεις των κοινωνικών ανισοτήτων που είχαν προηγηθεί. Μια τεράστια έκρηξη τιμών και καθίζηση της παραγωγής αύξησε, μέσα σε ένα χρόνο, τα επίπεδα φτώχειας στο 30% του πληθυσμού. Οι συνθήκες που επικράτησαν επέτειναν τη μεταφορά κεφαλαίων στους κερδοσκόπους ενώ επιβλήθηκε η δραστική περιστολή των κρατικών δαπανών, που προκάλεσε μια άνευ προηγουμένου συρρίκνωση στην κοινωνική ασφάλιση. Η ανατροπή της χούντας ήταν πλέον εκ των ων ουκ άνευ.


Toυ Μιχάλη Λυμπεράτου
Διδάκτορας Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

πηγή: edromos.gr
sellos
sellos
Respected
Respected

Αριθμός μηνυμάτων : 25978
Ηλικία : 15
Τόπος : ΑΘΗΝΑ
Ομάδα : ΠΑΣ
Registration date : 01/11/2008

Επιστροφή στην κορυφή Πήγαινε κάτω

Μοιραστείτε αυτή τη δημοσίευση στο: reddit

Οικονομικές σχέσεις και μηχανισμοί κατά τη διάρκεια της δικτατορίας :: Σχόλια

sellos

Δημοσίευση Δευ 25 Απρ 2011 - 1:44 από sellos

Οι σχέσεις της χούντας με τη Λιβύη και ο αμερικανικός φόβος περί «Ελλήνων Καντάφηδων»

Η Λιβύη μετά την πτώση της μοναρχίας το 1969 υπήρξε εξαιρετικά ευέλικτη ως προς τις εξωτερικές της σχέσεις, οι οποίες διαμορφώνονταν βάσει τριών παραγόντων: την απόκτηση του οπλισμού της από οποιονδήποτε συνασπισμό, την πώληση του πετρελαίου της στη Δύση, και την προσέγγιση άλλων αραβικών δυνάμεων για τη σύμπηξη ενός πολιτικού στρατιωτικού οικονομικού μπλοκ, που θα συνεισέφερε στον κοινό αγώνα κατά του Ισραήλ. Το σημαντικότερο όπλο της κατά τους ελιγμούς της με τη Δύση υπήρξε βεβαίως το πετρέλαιό της. Η σημασία του πετρελαίου της, ειδικά εκείνη την περίοδο, είχε αναβαθμιστεί για δύο λόγους.


Πρώτον: όσο η διώρυγα του Σουέζ παρέμενε κλειστή (από τον πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967 μέχρι και τον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1973), το λιβυκό πετρέλαιο κάλυπτε ένα κρίσιμο ενεργειακό κενό, αφού μπορούσε να μεταφερθεί στις ευρωπαϊκές καταναλώτριες χώρες εντός 6 ημερών. Συνεπώς, το γεγονός αυτό καθιστούσε την τιμή του ανταγωνιστική σε σχέση με το πετρέλαιο των χωρών του Κόλπου, για τη μεταφορά του οποίου απαιτούνταν τότε 35 με 45 μέρες.
Δεύτερον: η πολύ χαμηλή περιεκτικότητα του λιβυκού πετρελαίου σε θείο, που μείωνε σημαντικά το κόστος της περαιτέρω επεξεργασίας του για τους Ευρωπαίους1.
Τα συμφέροντα των ΗΠΑ στη Λιβύη ήταν σημαντικά από οικονομικής άποψης, αφού 28 αμερικανικές εταιρίες παρήγαγαν το 90% του λιβυκού πετρελαίου (η συνολική παραγωγή τον πρώτο καιρό του καθεστώτος Καντάφι ήταν 3.000.000 βαρέλια ημερησίως) από το οποίο, ένα ποσοστό 25% προοριζόταν για τις χώρες της ΕΟΚ και ένα 43% για τη Δυτική Γερμανία μόνο. Επιπλέον, οι αμερικανικές εταιρίες είχαν ετήσια κέρδη της τάξεως των 500.000.000 δολαρίων2. Όπως αναφέρθηκε σε έκθεση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, βασικό αμερικανικό συμφέρον στη Λιβύη μετά το πραξικόπημα ήταν να διατηρηθεί η βάση Wheelus, όχι όμως εις βάρος των στρατηγικών οικονομικών συμφερόντων. Επίσης, τονίστηκε η ανάγκη να προστατευθεί η εξάρτηση των Ευρωπαίων από το λιβυκό πετρέλαιο, το οποίο λόγω γεωγραφικής θέσης και ποιότητας θεωρούνταν –όπως καταγράφηκε στην έκθεση– κυριολεκτικά αναντικατάστατο. Επομένως, η σημασία που είχε αποκτήσει τα τελευταία χρόνια το λιβυκό πετρέλαιο επέτρεψε στο νέο καθεστώς να είναι σκληρό στις διαπραγματεύσεις του με τις ΗΠΑ, αναφορικά με τη βάση Wheelus. Οι Λίβυοι πράγματι απαίτησαν και κατάφεραν χωρίς κανένα πολιτικό ή οικονομικό κόστος να εκκενωθούν οι αμερικανικές και οι βρετανικές βάσεις στη χώρα. Οι Αμερικανοί φοβούνταν πως η ενεργειακή εξάρτηση των Ευρωπαίων μείωνε σημαντικά τα περιθώρια ελιγμών τους στις σχέσεις τους με τον Καντάφι αφού, όπως ανέφεραν, ακόμα και αν η Λιβύη εθνικοποιούσε το πετρέλαιό της, δεν θα είχε δυσκολία να διατηρήσει τις οικονομικές της συναλλαγές με τις ευρωπαϊκές εισαγωγικές εταιρίες, εφόσον η τιμή του θα παρέμενε ανταγωνιστική. Σε κάθε περίπτωση πάντως, έπρεπε να βρεθεί τρόπος να διατηρηθεί η πρόσδεση της Λιβύης στο άρμα της Δύσης, αφού η εκκένωση των αμερικανικών και βρετανικών εγκαταστάσεων είχε δημιουργήσει ένα νέο κενό ισχύος στην ανατολική Μεσόγειο. Η μόνη θετική εξέλιξη για τις ΗΠΑ ήταν ότι, λόγω της οικονομικής της ισχύος, η Λιβύη δεν ένιωθε υποχρεωμένη να στραφεί στη Σοβιετική Ένωση για όπλα, ακολουθώντας το παράδειγμα άλλων ριζοσπαστικών αραβικών καθεστώτων.
Η δύναμη που έσπευσε εγκαίρως να καλύψει το κενό στη Λιβύη ήταν η Γαλλία του Πομπιντού. Ήταν η εποχή που η Γαλλία, έχοντας αποφασίσει την επιβολή εμπάργκο στα άμεσα εμπλεκόμενα μέρη της αραβοϊσραηλινής σύγκρουσης, επανασχεδίαζε τη μεσογειακή της πολιτική, μέσω των Αράβων της Βορείου Αφρικής3. Μεγάλο ρόλο στη διαμόρφωση της γαλλικής αραβικής πολιτικής έπαιζαν βεβαίως οι πιεστικές ανάγκες της γαλλικής πολεμικής βιομηχανίας. Η Λιβύη, έναν περίπου χρόνο μετά το πραξικόπημα, σχεδίαζε να αγοράσει 110 Mirage, τα οποία θα παραλαμβάνονταν σταδιακά. Η γαλλική βιομηχανία αεροπλάνων είχε υποστεί σημαντικό πλήγμα μετά την επιβολή του εμπάργκο στο Ισραήλ, αφού οι παραγγελίες της είχαν μειωθεί κατά 55%, επομένως η «δίψα» των Λίβυων για αεροσκάφη αποτελούσε μια έξοχη ευκαιρία. Η Ελλάδα παρακολουθούσε με ενδιαφέρον τη μεσογειακή πολιτική της Γαλλίας και ήταν προς το συμφέρον της να τη στηρίξει, πρώτον επειδή η γαλλική κυβέρνηση ήταν μια από τις λίγες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που επιδείκνυαν πραγματισμό ως προς τις σχέσεις τους με τη χούντα, αφού αποτελούσε τον καλύτερο εναλλακτικό προμηθευτή οπλισμού μετά τις ΗΠΑ4, και δεύτερον, επειδή μπορούσε να προσφέρει έναν τρίτο πόλο στις στρατιωτικές και διπλωματικές επιλογές των Αράβων, μεταξύ του υπερβολικά φιλοϊσραηλινού αμερικανικού από τη μια, και του σοβιετικού από την άλλη. Η ανάδυση αυτού του νέου πόλου υπήρξε πράγματι κοινή επιθυμία των Γάλλων και των Αράβων το διάστημα εκείνο αφού, όπως ανέφεραν οι Αμερικανοί, ο ίδιος ο Νάσερ συμβούλευε τον Καντάφι να μην εξαρτηθεί στρατιωτικά από τη Μόσχα, αλλά να στραφεί στο Παρίσι5. Παράλληλα, η Λιβύη αποτέλεσε το μοναδικό ριζοσπαστικό αραβικό καθεστώς με το οποίο οι ΗΠΑ διατήρησαν μια μειωμένη σε σχέση με τα προ του 1969 επίπεδα σχέση στρατιωτικής συνεργασίας, και αυτό μάλιστα παρά τη βίαιη αντιισραηλινή ρητορική του.
Επομένως, ένα χρόνο μετά το πραξικόπημα, η Λιβύη αποτελούσε μια ιδιόμορφη περίπτωση αραβικού καθεστώτος, το οποίο είχε αποκτήσει άρματα μάχης από τη Σοβιετική Ένωση λόγω των βρετανικών κωλυσιεργιών για την αγορά των Chieftains, και την ίδια στιγμή διέθετε έναν μικρό αεροπορικό στόλο (περίπου 30 αεροσκάφη), που αποτελούνταν από κάποια αμερικανικά F-5 και γαλλικά Mirage, ενώ εκκρεμούσε η πώληση άλλων 8 F-5 και η παραλαβή ενός μεγάλου αριθμού Mirage. Η διατήρηση κάποιας μορφής στρατιωτικής συνεργασίας με το καθεστώς αποτελούσε για τις ΗΠΑ τον μοναδικό τρόπο να έχουν μια ελάχιστη δυνατότητα επιρροής των πραγμάτων στην Λιβύη, αλλά και μια σχετική ασφαλιστική δικλείδα για τα συμφέροντα των εταιρειών τους.
Οι Αμερικανοί γνώριζαν πως οι Λίβυοι αντιμετώπιζαν μεγάλο πρόβλημα αναφορικά με τον χειρισμό των F-5 και τη συντήρηση των βάσεων που είχαν εκκενωθεί, επομένως, η ύπαρξη μιας φιλικής δύναμης, ικανής να εκπαιδεύσει τους Λίβυους στα αμερικανικά όπλα, ήταν ένας καλός τρόπος να αντισταθμιστεί η φθίνουσα αμερικανική στρατιωτική επιρροή μετά την αποχώρηση από τη βάση Wheelus. Η Ελλάδα μπορούσε να παίξει άνετα τον ρόλο αυτό, στο πλαίσιο της ενίσχυσης της συνεργασίας της με τους Άραβες γείτονες. Έτσι, το 1970, 110 Λίβυοι πιλότοι στάλθηκαν στην Ελλάδα για εκπαίδευση ώστε να μπορούν να επανδρώσουν τα F-5. Επίσης, Λίβυοι εκπαιδεύονταν από Έλληνες στη Σχολή Δοκίμων στον χειρισμό ακταιωρών6.
Οι Αμερικανοί, βέβαια, δεν απέκλειαν το ενδεχόμενο μια τέτοια πολιτική να στρεφόταν μακροπρόθεσμα εναντίον τους, αφού οι εκπαιδευμένοι από Έλληνες σε αμερικανικά όπλα Λίβυοι κατά πάσα πιθανότητα θα στρέφονταν εναντίον του Ισραήλ. Αυτό ωστόσο δεν έδειχνε να προβληματίζει διόλου την Ελλάδα, η οποία έφτασε στο σημείο να στείλει αποστολή στην πρώην βάση Wheelus, η οποία μαζί με μια αντίστοιχη πακιστανική επικουρούσαν Αιγύπτιους τεχνικούς συμβούλους στο έργο της εκπαίδευσης των Λίβυων και της συντήρησης της βάσης7. Και οι Αιγύπτιοι, βεβαίως, ήταν με τη σειρά τους εκπαιδευμένοι από τους Σοβιετικούς, αλλά ούτε αυτό έδειχνε να ενοχλεί την Ελλάδα.
Οι ελληνολιβυκές σχέσεις αποτέλεσαν ζήτημα που απασχόλησε τους Αμερικανούς, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, καθ’ όλη την επταετία. Αρχικά οι Αμερικανοί τις αντιμετώπισαν με νηφαλιότητα, ίσως και με κάποια ικανοποίηση. Σε μνημόνιο της 17ης Μαΐου του 1971 αναφέρθηκε χαρακτηριστικά: «Η Ελλάδα και το Πακιστάν αποτελούν δύο φιλοδυτικές δυνάμεις που ζητούν να παίξουν ρόλο στα οικονομικά και στρατιωτικά ζητήματα της Λιβύης, στην κατεύθυνση της ανάσχεσης του κομμουνιστικού κινδύνου για το καθεστώς8». Εντούτοις, λίγο αργότερα η συνεργασία αυτή έδειχνε να τους ενοχλεί, αφού πίστευαν πως είχε χάσει τον αρχικό εποικοδομητικό της χαρακτήρα. Μάλιστα μετά το πραξικόπημα του Ιωαννίδη, έφτασαν μέχρι το σημείο να αναφέρουν ότι η ελληνική χούντα θα ακολουθούσε τον δρόμο του Καντάφι σε περίπτωση που επιδεινώνονταν οι σχέσεις της με τις ΗΠΑ.
Η «επιρροή του Καντάφι» στους Έλληνες χουντικούς και η προτίμησή τους για τις εθνικιστικές, ουδετερόφιλες πολιτικές του –ασχέτως του πόσο ήταν υπαρκτή ή όχι– άρχισε να προβάλλεται όλο και συχνότερα στα αμερικανικά διπλωματικά έγγραφα ως ένα νέο είδος ελληνικού εκβιασμού. Η «επιρροή του Καντάφι» ακόμα και αν υπήρξε ένας διπλωματικός μύθος, χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον από τον πρέσβη Τάσκα στην προσπάθειά του να σκιαγραφήσει το προφίλ της νέας ομάδας εξουσίας στην Αθήνα. Άλλωστε, υπήρχε η τάση το όνομα του Καντάφι, όπως παλιότερα και του Νάσερ, να χρησιμοποιείται μεταξύ των ελληνικών πολιτικοστρατιωτικών κύκλων, με σκοπό την πρόκληση των εντυπώσεων ή τον εκβιασμό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα υπήρξε ο πρωθυπουργός της χούντας Μαρκεζίνης, ο οποίος λίγο πριν από την ανατροπή του Παπαδόπουλου τον Νοέμβριο του 1973, είχε δηλώσει σε συνέντευξή του στη Le Monde πως αν αποτύχαινε το φιλελεύθερο πείραμά του και ανατρεπόταν, τότε θα τον διαδεχόταν ο «Έλληνας Καντάφι». Ωστόσο, ποιοι ήταν αυτοί οι περιβόητοι «Έλληνες Καντάφηδες» και πόσο στα σοβαρά τους έπαιρναν οι Αμερικανοί;
Η εμμονή του Τάσκα με τους «Έλληνες Καντάφηδες», πέραν της επιθυμίας του Αμερικανού πρέσβη να περιγράψει με γλαφυρότητα το ύφος της πολιτικής των νέων πραξικοπηματιών, ουσιαστικά αντανακλούσε κάποιες πολύ ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις για τη βάση της εξουσίας στην δικτατορική Ελλάδα. Το πολιτικό σύστημα, το οποίο μελετούσαν οι Αμερικανοί αναλυτές κατά την περίοδο της επταετίας, ήταν το στράτευμα, δηλαδή ο μόνος πόλος εξουσίας του προδικτατορικού πολιτικού συστήματος που είχε διατηρηθεί στην Ελλάδα.
Ωστόσο, ο πόλος αυτός δεν ήταν ενιαίος στον βαθμό που θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για ένα αυστηρά μονοπολικό σύστημα εξουσίας. Αντίθετα, γινόταν αντιληπτός ως κατακερματισμένος σε μικρότερους πόλους, σημαντικούς ή ασήμαντους. Οι πόλοι αυτοί, βέβαια, δεν ήταν τίποτε άλλο παρά άμορφες ή περισσότερο οργανωμένες συσπειρώσεις αξιωματικών του Στρατού Ξηράς. Κατά τους Αμερικανούς, το μέλλον του συστήματος εξουσίας που είχε δημιουργηθεί θα εξαρτιόταν είτε από τη συνεχιζόμενη αδυναμία της μιας ομάδας να αντισταθεί στις πιέσεις της άλλης, με αποτέλεσμα τη διαρκή εκδήλωση πραξικοπημάτων και αντιπραξικοπημάτων και την τελική αυτοκατάλυση της δικτατορίας είτε από την ανθεκτικότητα που θα επιδείκνυε μια ομάδα κατά την παραμονή της στην εξουσία. Η κοινή εκτίμηση, ωστόσο, ήταν πως καμιά ομάδα δεν θα άντεχε για πολύ, δεδομένης της διαρκούς συρρίκνωσης της βάσης της εξουσίας. Βάσει των όσων ανέφερε ο Τάσκα στον Κίσινγκερ τον Μάρτιο του 1974, η χούντα του Ιωαννίδη υπήρξε το καθεστώς με τη μικρότερη βάση εξουσίας στη χώρα από το 1821. Η μόνη του στήριξη ήταν 20 με 30 ή ίσως 10 με 12 αξιωματικοί9.
Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών εκτιμούσαν ότι πέραν του δικτύου του Ιωαννίδη υπήρχαν και άλλες ομαδώσεις αξιωματικών, άλλες χαλαρές και άλλες πιο συμπαγείς. Μία από αυτές ήταν ένας σκληρός πυρήνας των λεγόμενων «Καντάφηδων», πολλοί από τους οποίους φαίνεται ότι βοήθησαν τον Ιωαννίδη να ανατρέψει τον Παπαδόπουλο, ελπίζοντας πως θα επέβαλλε ένα πιο ακραίο εθνικιστικό καθεστώς.
Όπως αναφέρει το εν λόγω έγγραφο, οι «Καντάφηδες» ήταν υπερεθνικιστές αξιωματικοί, που επιθυμούσαν μια πιο ανεξάρτητη πολιτική για την Ελλάδα στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, ιδίως σε ό,τι αφορούσε τη χρήση των εγκαταστάσεων επί ελληνικού εδάφους10.
Σε κάθε περίπτωση, οι Αμερικανοί γνώριζαν πως χωρίς οποιασδήποτε μορφής στήριξης από τις ΗΠΑ, μικρής ή μεγαλύτερης, το καθεστώς θα κατέρρεε. Εντούτοις, μέχρι και την κατάρρευσή του, ήταν υποχρεωμένοι να διατηρούν όχι απλά μια επαφή αλλά κανονική συνεργασία με τη χούντα, για την αποφυγή νέων δυσάρεστων κενών ισχύος στην κρίσιμη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου.
Προς μεγάλη τους απογοήτευση, το Κυπριακό δεν είχε διευθετηθεί «ατλαντικά και ήσυχα» από το καθεστώς Παπαδόπουλου, η Μέση Ανατολή παρέμενε ασταθής, ενώ ακόμα υπήρχαν Σοβιετικοί στα θερμά ύδατα. Οι Αμερικανοί, επομένως, ήταν αναγκασμένοι, χάριν των συμφερόντων τους, να ανεχτούν μια χούντα πολύ πιο ενοχλητική από την προηγούμενη, την οποία δεν μπορούσαν ούτε να ανατρέψουν, αφού μια τέτοια εξέλιξη θα συνέβαλε στην αστάθεια της περιοχής, αλλά ούτε και να αφήσουν απόλυτα ανεξέλεγκτη, αφού υπήρχε μια γενικότερη αίσθηση πως θα ήταν επιρρεπής στην πρόκληση νέων προβλημάτων.
Η αίσθηση αυτή πήγαζε από την αντίληψη που είχαν για τον εθνικισμό του νέου καθεστώτος: Ενώ τους ταύτιζαν ως προς τον αντικομμουνισμό με τους προκατόχους τους, θεωρούσαν ότι οι νέοι κυβερνώντες της χώρας –αν και φιλικά διακείμενοι απέναντι στο ΝΑΤΟ– δεν αποτελούσαν εκείνο το είδος των Ατλαντιστών με τους οποίους θα προτιμούσαν να συνεργαστούν οι ΗΠΑ, λόγω του ακραιφνούς εθνικισμού τους. Πρακτικά, ο εθνικισμός αυτός σήμαινε τρία πράγματα:
Πρώτον: Ότι η ομάδα Ιωαννίδη θα θεωρούσε οποιαδήποτε μορφή αμερικανικής πίεσης προς την κατεύθυνση της πολιτικής φιλελευθεροποίησης ως απροκάλυπτη παρέμβαση στα εσωτερικά της χώρας, γεγονός που θα οδηγούσε σε εκβιασμούς «αλά Καντάφι».
Δεύτερον: Ότι το νέο καθεστώς θεωρούσε πως ο μόνος τρόπος για να συνεργαστεί αρμονικά με τις ΗΠΑ θα ήταν να παραδεχτούν οι τελευταίες ότι η Ελλάδα είναι το ίδιο σημαντική για αυτές όσο και αυτές για την Ελλάδα, πράγμα που σήμαινε πως οι Αμερικανοί θα έπρεπε να βοηθούν την Ελλάδα χωρίς κάποιο αντάλλαγμα.
Τρίτον: Ότι οι ΗΠΑ όφειλαν να παραδεχτούν πως η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να τις βοηθήσει εφόσον έκρινε ότι τα συμφέροντά της στην περιοχή δεν ταυτίζονταν με τα αμερικανικά συμφέροντα.
Ουσιαστικά αυτός ο νέος εθνικισμός ήταν που ώθησε τον Τάσκα να αναζητά τους «Έλληνες Καντάφηδες», αφού όπως ο ίδιος πίστευε, οι νέοι κυβερνώντες δεν θα είχαν κανέναν δισταγμό –εφόσον οι ΗΠΑ αρνούνταν να τους βοηθήσουν– να «γίνουν Γάλλοι» (go French) και αν όχι Γάλλοι, να «γίνουν Άραβες» (go Arab). Και βέβαια λέγοντας «Άραβες», ο Τάσκα εννοούσε τον Καντάφι, αφού όπως ανέφερε στον Κίσινγκερ, οι Έλληνες χουντικοί ήταν αυτοί που είχαν εκπαιδεύσει το ναυτικό και την αεροπορία της Λιβύης.

Toυ Παναγιώτη Κουργιώτη
Υποψήφιος διδάκτορας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.


ΠΗΓΉ: edromos.gr

Επιστροφή στην κορυφή Πήγαινε κάτω

gioricas

Δημοσίευση Πεμ 26 Μάης 2011 - 15:49 από gioricas

αν δεν γινοταν ολα αυτα που λεει το κειμενο το πρωτο, παρολο που τα παρουσιαζει αρνητικα η χωρα θα βουλιαζε...με ολα αυτα τα μετρα που παρθηκαν τοτε και εργα εγιναν και οι δημοσιες υπηρεσιες και ο στρατος λειτουργουσε...φτωχεια υπηρχε.αλλα υπηρχε ελπιδα και δεν μπηκε η ελλαδα σε καμια επιτηρηση ουτε σηκωσε η χουντα τα χερια ψηλα οπως κανουν οι πολιτικοι τωρα...ο παπαδοπουλος οταν ηταν να τον βαλουν φυλακη(πληρωνωντας τα λαθη αυτων που των εριξαν) ο ωνασης του προτεινε να τον φυγαδεψει στο εξωτερικο.αυτος αρνηθηκε και εκατσε να δικαστει.το μονο που ζητησε ηταν να του δωθει δικαιωμα να κατεβει στις εκλογες.δεν του το δωσανε..ειχε ομως τα @@δια να μεινει..τωρα οι πολιτικοι αμα χρεωκοπησουμε τι θα κανουν θα φυγουν νυχτα..οταν ηρθε ειπε θα μπουμε σε γυψο.δεν ειπε λεφτα υπαρχουν....ο γυψος σημαινε μειωση μισθων και αυξηση της παραγωγικοτητας...και τωρα αυτο πρεπει να γινει.ετσι ειναι οι νομοι της αγορας τι να κανουμε..κρατος χωρις ανεπτυγμενο ιδιωτικο τομεα δεν γινεται...θα μου πεις βολευαν τους δικους τους ανθρωπους και υπηρχαν αδικιες.σωστον αλλα υπηρχε κρατος υπηρχαν εργα και τα κακως κειμενα ηταν λιγοτερα απο σημερα...λες για τα δανεια της ΔΕΗ.με τι λεφτα θα τα φτιαχνανε τα εργα.μεχρι τοτε αναπτυξη μηδεν..δεν υηρχε ευρωπαικη ενωση να τσονταρει οπως το 80.απατουνταν θυσιες για να σωθουμε και παλι καλα τα καταφερανε...δεν μας λεει το κειμενο ποσα χρωσταγαμε πριν το 67 και ποσα μετατο 74 και ποσα σημερα...εκει που συμφωνω ειναι στο δευτερο κειμενο και μαλιστα εχω και ενα βιβλιο(ΕΟΚΑ ΚΑΙ CIA) που μιλα αναλυτικα για το κυπριακο για την οργανωση stay behind και gladio.οργανωσεις παρακρατικες μερος της οποιας ηταν και η χουντα...ομως ο παπαδοπουλος με την αλλαγη σταση του τα ειδε τα πραγματα περισσοτερο ρεαλιστικα και ειδικα με το κυπριακο.ηταν καχυποπτος με το περιβαλλον του που τελικα τον εφαγε και τον πουλησε...οταν τον εβαλαν οι αμερικανοι τον εβαλαν γιατι ηταν φανατικος αντικουμουνιστης...θαμου πεις το σχεδιο μαρσαλ δεν τα προεβλεψε ολα αυτα..σωστον και αυτο.ο εμφυλιος και η διχονια μεταξυ δεξιων και αριστερων και η μανια των δεξιων να κυνηγησουν τους αριστερους βοηθησε την αναπτυξη της ελληνικης γκλαντιο.αυτοι ομως που μειναν πιστοι στο δογμα το αντικομμουνιστικο ηταν αυτη που ηταν με τον γριβα(κυριως βασιλικοι)και οι μιλιταριστες(ομαδα ιωαννιδη).ο παπαδοπουλος για μενα εκανε δυο μεγαλα λαθη.το ενα ηταν οτι επρεπε να κανει εκλογες πριν τον ριξουν και που κηνηγησε ανοιχτα κανοντας ηρωες ολους τους αριστερους...εγω πιστευω οτι θα εβγαινε και θα ειχε ενα πατημα να μην τον διωξει κανενας..μετα αφου το καθεστως ηταν πραξοικοπηματικο το περιβαλλον του τον προδωσε..ουτε την βαση στην σουδα την εδινε ετσι στους αμερικανους(την θελαν λογω αραβησραηλινου πολεμου) ουτε κανταφικου τυπου ηγετης ηταν...μονο τοτε υπηρχε δωρεαν παιδεια κυκλοφορουσες ελευθερα χωρις να φωβασε να σε κλεψουν...δημιουργηθηκαν εργατικες κατοικιες δρομοι...για την μομα και τα εργα που γιναν τοτε γιατι δεν τα γραφει το κειμενο αυτο...αλλα γιατι να τα γραφει αυτα αφου τοτε δεν υπηρχαν μπλε και πρασινοι και κοκκινοι καθηγητες πανεπιστημιου.ενω τωρα υπαρχουν..και εχουν και ενα στρατο απο κομματοσκυλα φοιτητες στους παγκους..και στο μονο που ειναι ευαισθητη ειναι στους παγκους και στη δηθεν διατηρηση του ασυλου...λες και εχουμε τωρα δημοκρατια....θα μου πεις και ο παπαδοπουλος απο την CIA δεν ηρθε στην εξουσια...σωστον και αυτο και ουτε ηταν οι καλυτερη λυση αλλα μηπως πρεπει να βλεπουμε τα καλα που εγιναν και το οτι κρατηθηκε η χωρα παρολο το οτι ηταν στημενοι..μηπως στηναμε λιγοτερο κωλο και καναμε καλυτερη εξωτερικη πολιτικη απο οτι τωρα που τα ξεπουλαμε ολα και αλωνιζουν οι τουρκοι στο αιγαιο....μιλαω φυσικα μονο για αυτον και οχι για το περιβαλλον του πυ τον εριξε και πολησε την κυπρο..εναν ηγετη σαν και αυτον χρειαζομαστε που να εχει τα @@δια και να κυνηγησει τα λαμογια(εκτος απο το ασυδοτο κυνηγι των αριστερων στο οποιο διαφωνω αλλα και σε αυτο φταει και ολα αυτα που καναν και αυτοι το 45) και να μπει και φυλακη χωρις να λακισει στα δυσκολα..ενα πραγματικο ανδρεικελο στημενο απο τους αμερικανους δεν θα σαπιζε στην φυλακη...θα τον ειχαν φυγαδεψει οι αμερικανοι...αυτοι τον βαλαν ομως ειχε το μυαλο να καταλαβει ποιο ειναι το εθνικο συμφερον και να σωσει οσο μπορει τη χωρα..τωρα οι πολιτικοι μας που τους εκλεγουμε δημοκρατικα γιατι δεν μπορουν να το καταλαβουνε...εγω δεν λεω να γυρισουμε σε αυτα τα χρονια..το λεω γιατι ο λεος εχει μαθει στην ασυδοσια και δεν μπορει να αντεξει εναν ηγετη ο οποιος θα βαλει το μαχαιρι στο κοκκαλο.εφοσον δεν κυνηγησει καποιον απο προκαταληψη και φοβο..θα μου πεις οτι ειμαι γραφικος με τον να λεω μαχαιρι στο κοκκαλο.εννοω να ανπτυχθει ιδιωτικος τομεας για να υπαρχουν δουλειες.οχι να αφηνω τους συνδυκαλιστες να ζητανε μονο..την δεκαετια 80 για αυτο εφυγαν ολες οι επιχειρησεις και επενδυσεις που ηρθαν τοτε γιατι οι συνδυκαλιστες ζηταγαν πολλα..περασαμε τοτε πετρελαικη κριση και επιβιωσαμε χωρις να φαληρισουμε και να χρωσταμε και μαλιστα εγιναν κινησεις και μελετες για τα πετρελαια και τον ορυκτο πλουτο.βλειπεις τωρα με το χρυσο στην χαλκιδικη τι γινεται..οι ντοπιοι δεν κοιτανε οτι δεν εχουνε δουλειες εχεις και τους πολιτικους να μην ασχολουνται.δηλαδη στην ευρωπη πως τον βγαζουνε και δεν εχουνε προβλημα..φυσικα αυτη η πρωτοβουλιαμε τα πετρελαια δεν αρεσε στους αμερικανους και μεθοδευσαν μετα μεσω ομαδας ιωαννιδη και με ΕΟΚΑ Β το κυπριακο.αυτη τη στιγμη αυτο το κρατος για να σωθει δεν χρειαζεται τοση γραφειοκρατια στην λειτουργια του(ποιος θα ερθει να επενδυσει με αυτα τα δεδομενα) αλλα και οι μισθοι δυστυχως πρεπει να ειναι χαμηλοι και η παραγωγικοτητα ψηλη.εμεις και δουλευουμε στην τελικη πολλες ωρες και δεν παραγουμε...τοτε τουλαχιστον υπηρχε παραγωγικοτητα...ειχα ενα ντοκιμαντερ με τον τσαβεζ(κοκκινο πανι για τους καπιταλιστες της βενεζουελας) που ελεγε o δημοσιογραφος στον τσαβεζ: τι αλλαξε στην βενεζουελα απο την αφηξη σας απο την στιγμη που ηρθατε.εγω(του λεει ο δημοσιογραφος) δεν βλεπω να εχει αλλαξει κατι στις φτωχογειτονιες απο τοτε που αναλαβατε..και λεει ο τσαβεζ:εμεις εδω στην βενεζουελα δεν θελουμε να ειμαστε πλουσιοι γιατι ετσι μαθαμε να ζουμε.εγω τους πλουσιους δεν τους πειραξα.ξερετε τι εκανα ομως.με τα ποσοστα που παιρνει τωρα το κρατος απο το πετρελαιο εδωσα στους πραγματικα απορους ενα επιδομα για τα βασικα και φροντισα να μορφωθουνε ολοι...αν πατε στα σουπερ μαρκετ υπαρχουν πανω στα προιντα και ενας απο το νομους του κρατους...δεν θελουμε λεφτα..μονο δημοκρατια θελουμε...αυτο ακριβως επρεπε να σκεφτονται οι αριστεροι και οι συνδυκαλιστες της ελλαδας...οχι να ζηταμε μονο και να θελουμε λεφτα χωρις να τα αξιζουμε...το κκε λεει 1400 βασικο μισθο σε ενα δημοσιο που δεν λειτουργει σωστα...ποιος θα ερθει να επενδυσει στην ελλαδα οπου ολοι θελουμε να περνουμε πολλα λεφτα χωρις παραγωγικοτητα αντιστοιχη....και στο κατω κατω ενας κομμουνιστης δεν θα επρεπε να τον νοιαζουν τα λεφτα....αυτο που λεει και ο τσαβεζ.αυτη λοιπον η σοβιετικου τυπου χωρα δεν μπορει να παει μπροστα...δεν μπορει να αναπτυχθει ιδιωτικος τομεας ετσι και θελωντας και μη θα βουλιαξουμε...φιλε sello ξερω οτι θα διαφωνησεις καθετα οπως και πολλοι αλλοι αλλα δεν γινεται να αλλαξουμε και πολλα πραγματα μονο να σωσουμε απο το χειροτερο...και αυτο γιατι ο ιδιωτικος τομεας γινεται ασυδωτος γιατι δεν εχει συνορα..ο ιδιωτικος τομεας παει εκει που τον συμφερει δυστυχως...


Επιστροφή στην κορυφή Πήγαινε κάτω

Επιστροφή στην κορυφή

- Παρόμοια θέματα

 
Δικαιώματα σας στην κατηγορία αυτή
Δεν μπορείτε να απαντήσετε στα Θέματα αυτής της Δ.Συζήτησης