ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ



Πριν από 88 χρόνια μια μεγάλη καταστροφή βρήκε την Ελλάδα, και σαν αποτέλεσμα πέντε πρώην υπουργοί και πρωθυπουργοί καταδικάστηκαν για εσχάτη προδοσία και εκτελέστηκαν από το στρατιωτικό καθεστώς που επεκράτησε. Η σημερινή καταστροφή δεν είναι αναγκαστικά μικρότερη, αλλά ο Πάγκαλος που μας έλαχε αυτή τη φορά δεν φαίνεται να έχει τέτοια σχέδια. Αντίθετα, είναι σχεδόν σίγουρο ότι κανένα στέλεχος της ντόπιας Κλεπτοκρατίας δεν θα δικαστεί καν.

Ας τους πούμε «οι Τετρακόσιοι Κλέφτες», καθώς δεν συντρέχει λόγος να ονομάσουμε ονόματα. Δεν είναι βέβαια όλοι τους πολιτικοί, αρκετοί από τους Τετρακόσιους φαντάζομαι ότι ανήκουν σε άλλες συγκοινωνούσες σφαίρες, όπως η επιχειρηματική, στρατιωτική, ακαδημαϊκή, νομική, και πάει λέγοντας. (Συχνά αναρωτιέμαι αν υπάρχει κάποια ευρωπαϊκή νομοθεσία περί οργανωμένου εγκλήματος, βάσει της οποίας η Ε.Ε. δικαιούται να παρέμβει καταλυτικά στον ελληνικό δημόσιο βίο). Αλλά, επαναλαμβάνω, κανείς τους δεν πρόκειται να πάει φυλακή. Κατ’ αρχήν, τους πιο πολλούς τους προστατεύει ο ψευδώνυμος «νόμος περί ευθύνης υπουργών». Αλλά και πέραν του νόμου, οι Τετρακόσιοι είναι υπεράνω δικαιοσύνης διότι «δεν τους πιάσαμε στα πράσα» – φυσικά και δεν τους πιάσαμε, αφού ολόκληρος ο κρατικός μηχανισμός έχει ως κύριο έργο του να μην πιαστούν στα πράσα οι Τετρακόσιοι. Αν το κράτος έδειχνε για την τιμωρία αυτών των ενόχων το ένα δέκατο της επιμέλειας που έδειξε στη δίωξη της 17Ν, τότε και οι Τετρακόσιοι θα ήταν αυτή τη στιγμή πίσω από τα σίδερα. Αλλά βέβαια, η 17Ν σκότωσε ανθρώπους, ενώ οι Τετρακόσιοι απλώς έκλεψαν. Για να το δούμε κι αυτό.

Πόσο πουλιέται το φιλί;

Τα μεγάλα πράγματα δεν έχουν τιμή, διότι πώς να τιμολογήσεις έναν μεγάλο έρωτα, ας πούμε, ή μια ανθρώπινη ζωή; Αλλά οποιοσδήποτε διοικεί σωστά μια χώρα, βρίσκεται καθημερινά μπροστά σε φρικτά διλήμματα: Να ξοδέψω δώδεκα εκατομμύρια για να βελτιώσω τον αυτοκινητόδρομο, βελτίωση που θα σώζει μια ζωή κάθε χρόνο επί δέκα χρόνια, ή να βάλω ακτινολόγους και μηχανές μαστογραφίας σε τρία κέντρα υγείας, που θα κοστίσουν δύο εκατομμύρια τον χρόνο και θα σώζουν δύο ζωές; Ή να ρίξω αυτά τα λεφτά σε άλλους τομείς -εκπαίδευση, πολιτισμό, περιβάλλον, επενδύσεις- που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής όλων; Αν και καμιά κυβέρνηση δεν θα το παραδεχτεί μπροστά στις κάμερες, ο πιο σωστός τρόπος για να παίρνεις τέτοιες αποφάσεις είναι να κοστολογείς αυτό που δεν έχει τιμή. Έτσι λοιπόν, στις δυτικές κοινωνίες, αυτό που ακούγεται ως τρέχουσα τιμή για ένα χρόνο ζωής -καλής ποιότητας- ενός πολίτη είναι περίπου 100.000 ευρώ.

Αυτό μας λέει το εξής: οποιοσδήποτε βλάπτει το κράτος κατά τέσσερα εκατομμύρια ευρώ (ας πούμε, διορίζοντας στο Δημόσιο τέσσερις άσχετους τεμπέληδες ψηφοφόρους του που θα ταλαιπωρούν τους πολίτες επί δεκαετίες περιμένοντας τη σύνταξη), δολοφονεί μια ανώνυμη σαραντάρα (αν πάρουμε τη μέση διάρκεια ζωής στα 80), της οποίας η ζωή θα μπορούσε να είχε σωθεί με παρόμοια δαπάνη.

Για να πάμε τώρα στο χρέος, πόσο μεγάλο μέρος του οφείλεται στη διαφθορά; Ας το βάλουμε, πολύ συντηρητικά, στα 50 δισ. Δηλαδή, υποθέτουμε ότι το 80% του χρέους δεν έχει καμιά σχέση με τους Τετρακόσιους, αλλά έχει απλώς να κάνει με τη διάρθρωση της οικονομίας μας, τις αντίξοες συνθήκες, την Τουρκοκρατία ίσως -μ’ ένα λόγο, με τον Θεό που μας μισεί, όπως έλεγε ο Βάρναλης. Από αυτά τα 50 δισ., πόσα μπήκαν στις τσέπες; Για να απαντήσουμε, ας δούμε τι συνέβη με τον μοναδικό ατυχή πρώην υπουργό για τον οποίον, από φοβερή γκίνια του, τα μάθαμε. Το συμβόλαιο ήταν για 6 εκατομμύρια ευρώ. Ας πούμε ότι από αυτά το παράνομο όφελος της εταιρείας ήταν 1 εκατομμύριο. Η μίζα ήτανε εκατό χιλιάδες. Αυτό μου φαίνεται λογικό, δηλαδή για να κλέψεις ένα ευρώ πρέπει να ζημιώσεις τη χώρα δέκα. Άρα, από τα 50 δισ., τα πέντε έχουν πάει σε μίζες, και τα μισά από αυτά τα πήραν, φαντάζομαι, οι Τετρακόσιοι Κλέφτες (και τα υπόλοιπα ίσως να πήγαν στα Τέσσερις Χιλιάδες Κλεφτρόνια που τους περιστοιχίζουν). Αν είναι έτσι, ο καθένας από τους Τετρακόσιους καθάρισε περί τα έξι εκατομμύρια ευρώ, κατά μέσον όρο. Θαυμάσια, και σε καλή μεριά, διότι, όπως όλοι ξέρουμε, κανείς τους δεν θα πιαστεί.

Από την άλλη, τα 50 δισ. ζημιά στη χώρα που προξένησαν οι Τετρακόσιοι στοίχισαν την ζωή σε 12.500 ανώνυμους πολίτες. Δηλαδή, είναι σαν να περικύκλωσαν οι Τετρακόσιοι, όπως έκαναν κάποτε οι Γερμανοί κατακτητές, μια πόλη σαν την Ιεράπετρα ή το Ναύπλιο, να έστησαν τους πάντες στην κεντρική πλατεία, και να τους γάζωσαν με τα πολυβόλα, ώστε να πάρει ο καθένας τους τα έξι εκατομμύριά του. Για σύγκριση, οι απώλειες του στρατού στη Μικρασιατική εκστρατεία ήταν παρόμοιες, 25.000 νεκροί και τραυματίες -αλλά βέβαια οι σφαγμένοι άμαχοι Έλληνες της Μικράς Ασίας ήταν πολύ πιο πολλοί-, ενώ τα ολοκαυτώματα στα Καλάβρυτα και το Δίστομο από τους Ναζί στοίχισαν, και τα δυο μαζί, λιγότερες από 2.000 ζωές.

Αλλά το είπαμε, οι Τετρακόσιοι Εγκληματίες δεν θα πιαστούν ποτέ, γιατί τους προστατεύουν οι νόμοι τους και το κράτος τους. Θα μπορούσαν τουλάχιστο να είχαν την τσίπα να παραιτηθούν, αντί να χύνουν κροκοδείλια δάκρυα ενώ νομοθετούν τις οδυνηρές επιπτώσεις των εγκλημάτων τους - ή, σε μια εκπληκτική επίδειξη κυνισμού και υποκρισίας που δεν την περίμενα ούτε από στελέχη των Τετρακοσίων, να τις καταψηφίζουν.



Και λοιπόν;

Η πατρίδα μας βγήκε από τη Μικρασιατική Καταστροφή πιο έμπειρη και πιο συντονισμένη με τους καιρούς, απαλλαγμένη από τα φαντάσματα των διχασμών και τα στείρα οράματα των μεγάλων ιδεών, πιο πλούσια πολιτισμικά με τους Πρόσφυγες και τα ρεμπέτικα, τελικά πιο δυνατή. Η παρούσα Καταστροφή μπορεί κι αυτή να γίνει το νέο ξεκίνημα. Μια Κυβέρνηση Τίμιων Τεχνοκρατών τώρα μπορεί να οδηγήσει τη χώρα έξω από την κρίση και τελικά σε ένα μέλλον από όπου θα απουσιάζουν παντελώς οι Τετρακόσιοι, με τα ανομολόγητα εγκλήματά τους και την πολλαπλή χρεωκοπία τους.

http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=559343

* Ο Χρίστος Παπαδημητρίου (christos@cs.berkeley.edu) είναι καθηγητής της Πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας.